Λόγος Α’. Εἰς τὴν ἀποτομὴν τῆς τιμίας κεφαλῆς τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Προφήτου Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ ΙΩΑΝΝΟΥ. Ἐκ τοῦ «Νέου Θησαυροῦ» Γ. Σουγδουρῆ, ἐλαφρῶς διωρθωμένος.

Ἂς ἐξετάσωμεν ἤδη νὰ μάθωμεν, τὶ ἐννοεῖ ὁ ἱερὸς οὗτος Εὐαγγελιστὴς λέγων· «Καὶ ἀκούσαντες οἱ Μαθηταὶ αὐτοῦ ἦλθον καὶ ἦραν τὸ πτῶμα αὐτοῦ, καὶ ἔθηκαν αὐτὸ ἐν μνημείῳ». Πρῶτον μέν, τίνες ἦσαν οἱ Μαθηταὶ αὐτοῦ· δεύτερον τὶ θὰ εἴπῃ πτῶμα· τρίτον τὶ ἐγένετο ἡ Τιμία Κεφαλὴ τοῦ Προδρόμου καὶ πῶς εὑρίσκεται τὸ λείψανον αὐτοῦ. Καὶ ὡς πρὸς τὸ πρῶτον λέγομεν, ὅτι οἱ μαθηταὶ τοῦ Προδρόμου ἦσαν μὲν καὶ ἄλλοι πολλοὶ ἀνώνυμοι, ὀνομαστὶ δὲ ἦσαν ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας καὶ ὁ Θεολόγος Ἰωάννης, καθὼς ἀναφέρει ρητῶς ὁ ἴδιος οὗτος Θεολόγος καὶ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ἐν α’ (1) κεφαλαίῳ τοῦ κατ’ αὐτὸν Ἁγίου Εὐαγγελίου, οἵτινες ἠκολούθησαν κατόπιν τὸν Χριστόν. Πρὸς δὲ τὸ δεύτερον λέγομεν, ὅτι πρέπει νὰ γνωρίζητε ὅτι οἱ ἀρχαῖοι σοφοὶ τῶν Ἑλλήνων μὲ τέσσαρα ὀνόματα προσονομάζουν τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου, ἤτοι δέμας, σκῆνος, σῶμα καὶ πτῶμα. Δέμας μὲν τὸ λέγουσιν, ὅτι εἶναι οἱονεὶ δέμα καὶ δεσμὸς τῆς ψυχῆς· διότι ἡ ψυχὴ οὕτως εἰς τὸ σῶμα, ὡς εἰς μεγάλα δεσμά, εἶναι πεφυλακισμένη· διὰ τοῦτο παρακαλεῖ ὁ Προφήτης Δαυΐδ, νὰ ἐλευθερωθῇ ἀπὸ τὴν φυλακὴν τοῦ σώματος λέγων· «Ἐξάγαγε ἐκ φυλακῆς τὴν ψυχήν μου, τοῦ ἐξομολογήσασθαι τῷ ὀνόματί σου». Ἐπειδή, ἐὰν δὲν ἐλευθερωθῇ ἡ ψυχὴ ἀπὸ τὸ σκότος τῆς φυλακῆς τοῦ σώματος, δὲν δύναται νὰ ἴδῃ τὸ φῶς τοῦ Θεοῦ, οὐδὲ νὰ ὁμιλήσῃ καθαρῶς καὶ ἀμέσως μετὰ τοῦ Θεοῦ. Σκῆνος δὲ ὀνομάζουν τὸ σῶμα, διότι εἶναι ὡς σκηνὴ τῆς ψυχῆς· καὶ καθὼς ὁ ἄνθρωπος, διαμείνας ἐπ’ ἀρκετὸν κάτωθι σκηνῆς, ἐξέρχεται καὶ ὑπάγει εἰς ἄλλον τόπον, καὶ τίποτε ἀπ’ ἐκεῖ δὲν λαμβάνει, ὁμοίως καὶ ἡ ψυχὴ κατοικεῖ μὲν εἰς τὸ σῶμα ὅσον εἶναι τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, μετὰ δὲ ταῦτα, ὅταν ἐξέρχεται νὰ ὑπάγῃ πρὸς τὸν Θεόν, δὲν λαμβάνει μηδὲν ἀπὸ τὸ σῶμα.

Σῶμα δὲ τὸ λέγουν, διότι εἶναι ὡς σῆμα, ἤτοι τάφος τῆς ψυχῆς, ἐπειδὴ εἶναι τεθαμμένη καὶ κλειδωμένη εἰς αὐτό, καθὼς προεῖπον. Πτῶμα δὲ τὸ ὀνομάζουν, διότι, ὡς ἐξέλθῃ ἡ ψυχὴ ἀπ’ αὐτό, παρευθὺς πλέον δὲν δύναται νὰ σταθῇ ὄρθιον, ἀλλὰ πίπτει κάτω. Πρὸς αὐτὴν τὴν ἔννοιαν φέρει καὶ ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ, λέγοντος εἰς τὸ κδ’ (24) κεφάλαιον τοῦ κατὰ Ματθαῖον Ἁγίου Εὐαγγελίου· «Ὅπου ἐὰν ᾖ τὸ πτῶμα, ἐκεῖ συναχθήσονται οἱ ἀετοί»· ἤτοι, ὡς καθὼς εἰς τὸ νεκρὸν σῶμα συντόμως συνάζονται οἱ ἀετοί, ὁμοίως καὶ ὅπου θὰ φανῇ ὁ Χριστὸς ἐν τῇ δευτέρᾳ παρουσίᾳ μέλλουσι νὰ συναχθῶσι πάντες οἱ Ἅγιοι πετόμενοι, ὡς ἀετοὶ ἐν νεφέλαις, εἰς ἀπάντησιν αὐτοῦ. Ἀετοὶ μὲν οἱ Ἅγιοι λέγονται διὰ τὸ καθαρὸν τοῦ ὀφθαλμοῦ τῆς ψυχῆς των, τοὐτέστι τοῦ νοῦ. Πτῶμα δὲ ὀνομάζεται ὁ Χριστός, διότι χωρισθείσης τῆς ἁγίας αὐτοῦ ψυχῆς ἔπεσε τὸ σῶμα εἰς τὸν τάφον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Μέρος τῆς Τιμίας Κάρας εὑρίσκεται μέχρι τῆς σήμερον θαυματουργοῦν ἐν τῇ Μονῇ τοῦ Τιμίου Προδρόμου ἐν Ἱεροσολύμοις, ἥτις πληροῦται ἁγιάματος πρὸς μετάδοσιν εἰς τοὺς προσκυνητάς.