Διότι εἶναι συγκεχωρημένον εἰς ἐκεῖνον ὅστις θέλει νὰ καθαρισθῇ, νὰ ἐρευνᾷ τοὺς μυστηριώδεις καὶ ἀποκρύφους λόγους· δηλαδὴ τοὺς λόγους τῆς θείας Προνοίας καὶ τῆς κυβερνήσεως ὅλου τοῦ κόσμου· τοὺς λόγους τῆς σοφίας καὶ ἀγαθότητος τοῦ Θεοῦ, τῆς δυνάμεως καὶ ἀπειρίας καὶ αἰωνιότητος, ἁπλῶς δὲ εἰπεῖν, τοὺς λόγους τῆς θείας ἐνεργείας καὶ δόξης καὶ λαμπρότητος. Διότι οἱ κεκαθαρμένοι ἢ οἱ καθαριζόμενοι συγχωροῦνται νὰ ἐξετάζουν ταῦτα· ὅμως δὲν εἶναι συγκεχωρημένον εἰς αὐτοὺς νὰ ἐξετάζουν καὶ τὴν οὐσίαν τοῦ Θεοῦ· ἐπειδὴ ὁ λόγος αὐτῆς εἶναι τελείως ἀκατανόητος καὶ ἀνεπιχείρητος καὶ ἀνεκλάλητος· διὰ τοῦτο εἶπε καὶ εἰς τὸν Μωϋσῆν ὁ Θεὸς τό· «Οὐ γὰρ μὴ ἴδῃ ἄνθρωπος τὸ πρόσωπόν μου καὶ ζήσεται» (Ἐξ. λγ’ 20), δηλῶν μὲ τοῦτο τὸν λόγον τῆς οὐσίας.
Ἀφ’ οὗ λοιπὸν ὁ Ὅσιος Γρηγόριος ἡνώθη μὲ τὸν Θεόν, ἔγινε φίλος Θεοῦ καὶ ἐπειδὴ ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ἔχουν οἱ φίλοι εἶναι κοινά, διὰ τοῦτο καὶ ὁ Θεὸς ἔκαμε κοινὰ καὶ τὰ μυστήριά Του εἰς τὸν φίλον Του, τὸν θεῖον Γρηγόριον. Ὅθεν ὁ Ὅσιος ἔγινε θεωρὸς τῶν θεϊκῶν μυστηρίων καὶ ἐδιδάχθη τοὺς σκοτεινοὺς καὶ ἀποκρύφους λόγους καὶ ἀποκαλύπτεται εἰς αὐτὸν ἡ γνῶσις τῶν μελλόντων καὶ λαμβάνει δῶρον ἀπὸ τὸν Θεόν, ἄξιον τοῦ Θεοῦ, ὅστις τοῦ τὸ ἔδωκε, διὰ μόνην τὴν ἀγαθότητά Του, ὁ δὲ Ὅσιος ἔλαβε τοῦτο διὰ τὴν καθαρότητα τοῦ νοός του καὶ διὰ τὸν πρὸς Θεὸν ἔρωτα αὐτοῦ. Ὄχι δὲ μόνον ἔλαβε τὴν πρόγνωσιν τῶν μελλόντων ὡς ἔπαθλον τῆς ἀρετῆς του, ἀλλὰ γίνεται καὶ ἐνεργὸς παραδόξων θαυμάτων. Διότι, καθὼς οἱ βασιλεῖς καὶ οἱ ἄρχοντες ἐμπιστεύονται τοὺς θησαυρούς των εἰς τοὺς πιστοὺς φίλους των καὶ τοὺς κάμνουν θησαυροφύλακας καὶ κυβερνήτας τῶν ὑπαρχόντων των καὶ διὰ μέσου αὐτῶν δίδουν καὶ εἰς τοὺς ἄλλους ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα χρειάζονται, οὕτω συνειθίζει νὰ κάμνῃ καὶ ἡ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ καὶ οἰκονομεῖ τὰ πάντα μὲ λόγους βαθεῖς καὶ ἀνεκδιηγήτους.
Ὅθεν καὶ οὗτος ὁ Ὅσιος, ἐπειδὴ ἠγάπησε τὸν Θεὸν καὶ μάλιστα τόσον, ὅσον ἔπρεπε καὶ ὅσον ἦτο δυνατὸν εἰς αὐτὸν καὶ ἐπειδὴ ἠγαπήθη καὶ αὐτὸς ἀπὸ τὸν Θεόν, καθὼς ὑπόσχεται ὁ ἴδιος εἰς τὸ Εὐαγγέλιον, ὅτι ἀγαπᾷ τοὺς ἀγαπῶντας αὐτὸν καὶ φυλάττοντας τὰς ἐντολάς Του (Ἰωάν. ιδ’ 15-21), διὰ τοῦτο τοῦ ἐνεπιστεύθη καὶ τὰ πνευματικὰ Του μυστήρια, ὄχι δωρεὰν καὶ χωρὶς κόπον, ἀλλὰ μὲ πολλοὺς ἱδρῶτας καὶ ἀγῶνας.