ὅτε δέ, ἀκούσαντες τὸ «ἔσεσθε ὡς θεοὶ» (Γεν. γ’ 5), ἐδίωξαν μὲν ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν τὴν ταπείνωσιν, ἐδέχθησαν δὲ τῆς ὑπερηφανείας τοὺς λογισμούς, τότε εὐθὺς ἔφυγεν ἡ ὑπακοὴ καὶ ἀντεισῆλθεν ἡ ἀνυποταξία, τότε ἥπλωσαν εὐθὺς τὰς χεῖρας αὑτῶν καὶ ἐγεύθησαν τοῦ ἀπηγορευμένου καρποῦ καὶ κατέστησαν ἑαυτούς τε καὶ ὅλον τὸ ἐξ αὐτῶν ἀνθρώπινον γένος παναθλίους καὶ δυστυχεῖς.

Τρίτον δὲ προτιμᾶται ἡ ταπείνωσις ἐπειδὴ ὁ Θεὸς εἶναι φιλάνθρωπος. Ὁ Θεὸς καθ’ ὑπερβολὴν ἀγαπῶν τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων, θέλει ἵνα πάντες οἱ ἄνθρωποι σωθῶσιν. Οὐδεὶς δὲ δύναται νὰ σωθῇ ἄνευ τῆς μετανοίας, ἐπειδὴ πάντες εἴμεθα ἁμαρτωλοί, καθότι ἔγκειται ἡ διάνοια ἡμῶν ἐπὶ τὰ πονηρὰ ἐκ νεότητος ἡμῶν (Γεν. η’ 21)· οὐδεὶς δύναται μετανοῆσαι χωρὶς τῆς ταπεινώσεως. Ἐὰν μὴ γνωρίσωμεν τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν τὸ βάρος καὶ τῶν ἀνομιῶν ἡμῶν τὴν αἰσχρότητα, δὲν δυνάμεθα νὰ μετανοήσωμεν· ὅταν δὲ ταῦτα γνωρίσωμεν ὡς πρέπει, τότε φεύγει εὐθὺς ἡ δαιμονικὴ ὑπερηφάνεια καὶ ἔρχεται ἡ ἁγία ταπείνωσις, ἥτις φέρει κατάνυξιν εἰς τὴν καρδίαν, δάκρυα εἰς τοὺς ὀφθαλμούς, ἀπόφασιν διορθώσεως εἰς τὴν ψυχήν, τὸ «ἐλέησόν με ὁ Θεός» εἰς τὸ στόμα. Ταῦτα δὲ βλέπων ὁ πολυεύσπλαγχνος, συγχωρεῖ πάσας τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν· «θυσία τῷ Θεῷ πνεῦμα συντετριμμένον, καρδίαν συντετριμμένην καὶ ταπεινωμένην ὁ Θεὸς οὐκ ἐξουδενώσει» (Ψαλμ. ν’ 19).

Διὰ τοῦτο λοιπὸν ἡ ταπείνωσις εἶναι τόσον ἀναγκαία, διὰ τοῦτο προτετιμημένη καὶ ὑπερηυξημένη τῶν ἄλλων ἀρετῶν, διὰ τοῦτο ὑπερυψοῖ τὸν ἄνθρωπον εἰς τὰ ὕψη τῆς θείας δόξης καὶ μακαριότητος, διότι θέλει ἡμᾶς ὁ Θεὸς φρονίμους καὶ οὐχὶ μωρούς, θέλει ἡμᾶς ὑπηκόους τῶν θείων αὑτοῦ προσταγμάτων καὶ οὐχὶ ἀποστάτας τῆς παντοδυνάμου αὑτοῦ ἐξουσίας, θέλει ἡμᾶς δεδικαιωμένους διὰ τῆς μετανοίας καὶ οὐχὶ κατακεκριμένους διὰ τῆς ἁμαρτίας. Ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ πρόνοια καὶ ἡ φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ χαρίζει τοσαῦτα πολλὰ καὶ μεγάλα προνόμια εἰς τῆς ταπεινοφροσύνης τὴν ἀρετήν. Ταπείνωσις λοιπὸν ἀρετὴ μεγάλη, ἀρετὴ δεδοξασμένη, ἀρετὴ σωτηριώδης· ταπείνωσις σύνδεσμος τῆς μεταξὺ ἀλλήλων ἀγάπης, φωτισμὸς τοῦ νοός μου, ὁδηγία τῆς ψυχῆς μου, βάλσαμον τῶν ἁμαρτιῶν μου, ὁδὸς τῆς σωτηρίας μου, κλῖμαξ ἀνάγουσά με εἰς τὸ ὕψος τῆς δόξης καὶ εἰς τὰ ἐπουράνια τοῦ Θεοῦ σκηνώματα· πῶς ἆρα δυνάμεθα ἡμεῖς νὰ γίνωμεν ἄξιον κατοικητήριόν σου;