Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Προφήτου καὶ Θεόπτου ΜΩΫΣΕΩΣ.

ΕΙΚΟΝΑ
Φορητὴ εἰκὼν ἐκ τῆς Ἱ. Μο­νῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης
τοῦ θε­ο­βα­δί­στου ὄ­ρους Σινᾶ. Ἔργον ΙΓʹ αἰῶνος.

ΜΩΫΣΗΣ ὁ Προφήτης καὶ θεόπτης, ὁ ὑπέρτατος τῶν φιλοσόφων καὶ ὁ σοφώτατος τῶν νομοθετῶν καὶ τῶν ἱστοριογράφων ἁπάντων ὁ ἀρχαιότατος, κατήγετο ἐκ φυλῆς Λευΐ· ὁ πατήρ του ὠνομάζετο Ἀμρὰμ καὶ ἡ μήτηρ του Ἰωχαβέδ, ἐγεννήθη δὲ εἰς τὴν Αἴγυπτον τὸ ͵αφοα’ (1571) π.Χ. Εἰς τὴν Αἴγυπτον οἱ Ἰσραηλῖται εἶχον ἐγκατασταθῆ ἀπὸ τῆς ἐποχῆς τοῦ Ἰωσήφ, ὅστις εἶχεν ἀναγορευθῆ ὑπὸ τοῦ Φαραὼ ἀντιβασιλεύς. Ὁ Ἰωσὴφ ἐκάλεσεν εἰς τὴν Αἴγυπτον τὸν πατέρα του Ἰακὼβ καὶ τοὺς ἀδελφούς του. Ἔκτοτε αὐτοὶ καὶ οἱ ἀπόγονοί των παρέμενον εἰς τὴν Αἴγυπτον. Μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Ἰακὼβ οἱ Ἰσραηλῖται ἐπληθύνθησαν τόσον, ὥστε ἀπετέλεσαν ἔθνος μέγα. Ὁ ἀγαθὸς ἐκεῖνος Φαραὼ τῆς Αἰγύπτου, ὅστις εἶχεν ἀνυψώσει τὸν Ἰωσὴφ εἰς τὸ ἀξίωμα τῆς ἀντιβασιλείας, ἀπέθανεν, ἀνέβησαν δὲ εἰς τὸν θρόνον ἄλλοι Φαραώ, οἱ ὁποῖοι οὐδὲν ἐγνώριζον περὶ τοῦ Ἰωσήφ.

Φοβούμενος λοιπὸν ἕνας νέος Φαραὼ τὴν αὔξησιν, τῶν Ἰσραηλιτῶν ἐσκέφθη νὰ καταστρέψῃ αὐτοὺς διὰ παντὸς τρόπου. Ὅθεν κατέθλιβεν αὐτοὺς καὶ ἐπέβαλλε διαφόρους σκληρὰς καὶ ἀπανθρώπους ἐργασίας. Ἀλλ’ ὅσῳ περισσότερον κατεθλίβοντο οἱ Ἰσραηλῖται, τόσῳ περισσότερον ἐπληθύνοντο. Τότε ὁ Φαραὼ διέταξε τὰς μαίας τῶν Ἑβραίων νὰ ἀφήνωσι μόνον τὰ θηλυκὰ παιδία τῶν Ἰσραηλιτῶν, ὅσα μαιεύουσι, τὰ δὲ ἀρσενικὰ νὰ φονεύωσιν. Ἀλλ’ αἱ μαῖαι, φοβούμεναι τὸν Θεόν, δὲν ἐξετέλεσαν τὴν σκληρὰν ταύτην διαταγήν. Διὰ τοῦτο ὁ Φαραὼ ὀργισθεὶς διέταξε νὰ ρίπτωνται εἰς τὸν ποταμὸν τῆς Αἰγύπτου Νεῖλον ὅλα τὰ ἄρρενα βρέφη τῶν Ἰσραηλιτῶν.

Τότε λοιπὸν ἡ Ἰωχαβὲδ ἐγέννησε τὸν Μωϋσῆν, ὅστις ἦτο παιδίον ὡραιότατον, ἡ δὲ μήτηρ του μετὰ φόβου καὶ ἀγωνίας ἔκρυπτεν αὐτὸ τρεῖς ὅλους μῆνας. Ἀλλ’ ἐπειδὴ δὲν ἠδύνατο νὰ τὸ κρύπτῃ περισσότερον, τὸ ἔβαλε μέσα εἰς ἓν κιβώτιον σπάρτινον τὸ ὁποῖον ἐπίσσωσε, λαβοῦσα δὲ τοῦτο ἡ ἀδελφὴ τοῦ παιδίου Μαριάμ, ἔθεσεν εἰς τὴν ὄχθην τοῦ ποταμοῦ καὶ περιέμενεν ἐκεῖ πλησίον διὰ νὰ ἴδῃ τί θὰ ἀπογίνῃ.

Μετ’ ὀλίγον ἡ θυγάτηρ τοῦ Φαραὼ Θέρμουθιν κατέβη μετὰ τῶν δούλων της εἰς τὸν ποταμὸν διὰ νὰ λουσθῇ. Εἶδε τὸ κιβώτιον, καὶ ἔστειλε μίαν δούλην της καὶ τὸ ἔφερεν. Ἀνοίξασα τὸ κιβώτιον, εἶδεν ἐντὸς αὐτοῦ παιδίον, τὸ ὁποῖον ἔκλαιε. Τὸ ἐλυπήθη καὶ εἶπε· «Θὰ εἶναι ἀπὸ τὰ παιδία τῶν Ἑβραίων».


Ὑποσημειώσεις

[1] «Ἄσωμεν τῷ Κυρίῳ, ἐνδόξως γὰρ δεδόξασται· ἵππον καὶ ἀναβάτην ἔρριψεν εἰς θάλασσαν. Βοηθὸς καὶ σκεπαστὴς ἐγένετό μοι εἰς σωτηρίαν· οὗτός μου Θεός, καὶ δοξάσω αὐτόν. Θεὸς τοῦ πατρός μου, καὶ ὑψώσω αὐτόν … Ἅρματα Φαραὼ καὶ τὴν δύναμιν αὐτοῦ ἔρριψεν εἰς θάλασσαν … Ἡ δεξιά σου, Κύριε, δεδόξασται ἐν ἰσχύϊ, ἡ δεξιά σου χείρ, Κύριε, ἔθραυσεν ἐχθρούς … Τίς ὅμοιός σοι ἐν θεοῖς, Κύριε, τίς ὅμοιός σοι … « (Ἐξόδ. ιεʹ 1-11).

[2] Αἱ δέκα ἐντολαὶ εἶναι αἱ ἑξῆς ἐν συνόψει: (αʹ) «Ἐγώ εἰμι Κύριος ὁ Θεός σου, ὅστις ἐξήγαγόν σε ἐκ γῆς Αἰγύπτου, ἐξ οἴκου δουλείας. Οὐκ ἔσονταί σοι Θεοὶ ἕτεροι πλὴν ἐμοῦ». (βʹ) «Οὐ ποιήσεις σεαυτῷ εἴδωλον οὐδὲ παντὸς ὁμοίωμα· ὅσα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω, καὶ ὅσα ἐν τῇ γῇ κάτω, καὶ ὅσα ἐν τοῖς ὕδασιν ὑποκάτω τῆς γῆς. Οὐ προσκυνήσεις αὐτοῖς, οὐδὲ μὴ λατρεύσεις αὐτοῖς». (γʹ) «Οὐ λήψῃ τὸ ὄνομα Κυρίου τοῦ Θεοῦ σου ἐπὶ ματαίῳ». (δʹ) «Μνήσθητι τὴν ἡμέραν τῶν Σαββάτων ἁγιάζειν αὐτήν. Ἓξ ἡμέρας ἐργᾷ καὶ ποιήσεις πάντα τὰ ἔργα σου· τῇ δὲ ἡμέρᾳ τῇ ἑβδόμῃ σάββατα Κυρίῳ τῷ Θεῷ σου». (εʹ) «Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου, ἵνα εὖ σοι γένηται, καὶ ἵνα μακροχρόνιος γένῃ ἐπὶ τῆς γῆς». (ϛʹ) «Οὐ φονεύσεις». (ζʹ) «Οὐ μοιχεύσεις». (ηʹ) «Οὐ κλέψεις». (θʹ) «Οὐ ψευδομαρτυρήσεις κατὰ τοῦ πλησίον σου μαρτυρίαν ψευδῆ». (ιʹ) «Οὐκ ἐπιθυμήσεις ὅσα τῷ πλησίον σού ἐστι».

[3] Σημείωσαι ὅτι κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου ἐφέρθη ἡ θαυματουργὸς ράβδος τοῦ Προφήτου Μωϋσέως εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν καὶ ἐξῆλθεν ὁ βασιλεὺς πεζὸς καὶ προϋπήντησεν αὐτήν· κτίσας δὲ Ναὸν τῆς Θεοτόκου ἔβαλεν εἰς αὐτὸν τὴν ράβδον, εἶτα ὅμως μετέφερεν αὐτὴν εἰς τὸ παλάτιον, ὡς λέγει Γεώργιος ὁ Κωδινὸς (ὅρα σελ. 1152 τῆς Δωδεκαβίβλου).