μετ’ ὀλίγον δὲ καιρὸν ἐπέστρεψεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν, καὶ ἀπὸ τὸν ἐκ τοῦ Ἄργους διδάσκαλον τοῦ ἐκεῖ σχολείου ὀνόματι Γιακουμῆν ἐδιδάχθη τὰ φιλοσοφικὰ μαθήματα· ὅμως μὴ εὐχαριστηθεὶς ἀρκούντως, ἐπορεύθη εἰς τὴν Βενετίαν πρὸς τελειοποίησίν του, ἀκούων ὅτι ἐκεῖ καὶ περισσότεραι καὶ ἀκριβέστεραι ἐπιστῆμαι παραδίδονται ἀπὸ ὅσας ἕως τότε εἶχε διδαχθῆ.
Ἀφοῦ ὅθεν ἐκόρεσεν ἐκεῖ τὴν μαθηματικὴν δίψαν του, ἐπανέκαμψε πάλιν εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος, πλούσιος εἰς παντοίαν μάθησιν καὶ ποικίλην σοφίαν, καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὴν εὐαγῆ Μονὴν τῶν Ἰβήρων, τὸ πρῶτον στάδιον τῶν εἰσαγωγικῶν του ἀγώνων· ἐγκαταλείπει τὸ ἐξωτερικὸν σχολεῖον, καὶ ἔρχεται εἰς τὸ πνευματικόν, εἰς τὸ ὁποῖον εὐκόλως δύναταί τις νὰ διδαχθῇ τὴν ἀληθινὴν τέχνην τῶν τεχνῶν, καὶ τὴν ἐπιστήμην τῶν ἐπιστημῶν, τὴν κατὰ Θεὸν προκοπήν, δηλαδὴ τὴν παμπόθητον ἀρετήν. Καὶ παρευθὺς ἤρχισε μὲ τὸ πτύον τῆς πνευματικῆς διακρίσεως, τὴν ὁποίαν ἐδιδάσκετο καθ’ ἑκάστην ἀπὸ τὰς θείας Γραφάς, νὰ λικμίζῃ τὴν θημωνίαν τῶν δεδιδαγμένων μαθημάτων, καὶ τὸ μὲν ἄχυρον καὶ τὸ ἄχρηστον νὰ ἐκρίπτῃ ἔξω ὡσεὶ χνοῦν κατὰ πρόσωπον ἀνέμου, τὸν δὲ σῖτον καὶ τὸ χρήσιμον νὰ συνάγῃ εἰς τὰς ψυχικάς του ἀποθήκας, καὶ οὕτω νὰ καταγίνηται μετὰ χαρᾶς καὶ ἀγαλλιάσεως εἰς τὴν θείαν μελέτην.
Γνωρίζων ὅμως ὅτι διὰ νὰ καθαρίσῃ τις κατ’ ἀκρίβειαν τὸν νοῦν του εἰς την τοιαύτην μελέτην καὶ νὰ τὸν ὑψώσῃ εἰς την οὐράνιον θεωρίαν, πρέπει νὰ προγυμνασθῇ μὲ τὰς ἄλλας ἀρετάς, τόσον τὰς σωματικάς, ὅσον καὶ τὰς ψυχικάς, ἀνέλαβεν ἐξ ἀρχῆς ὑπερβαλλόντως τὴν ἀγρυπνίαν καὶ τὴν προσευχήν, ἠξιώθη δὲ καὶ τοῦ θείου χαρίσματος τῆς ἱερωσύνης κανονικῶς, ὅταν ἦτο ἐτῶν τριάκοντα, ἀπὸ τὸν Νεοκαισαρείας Μητροπολίτην Ἰάκωβον, ὅστις ἡσύχαζε τότε εἰς τὴν αὐτὴν Μονὴν τῶν Ἰβήρων· καὶ τότε προσθέτων ἀγῶνας ἐπάνω εἰς ἀγῶνας καὶ ἱδρῶτας ἐπάνω εἰς ἱδρῶτας, προσεπάθει νὰ γίνῃ τύπος τῶν πιστῶν ἐν λόγῳ ἐν ἀναστροφῇ, ἐν διδασκαλίᾳ καὶ οὕτω καθεξῆς.
Ἐπειδὴ δὲ ἐγνώριζεν ὅτι ἡ νηστεία εἶναι τὸ θεμέλιον πασῶν τῶν ἀρετῶν, διότι καὶ αὐτὸς ὁ Κύριος μας τὴν μακαρίζει, λέγων· «Μακάριοι οἱ πεινῶντες νῦν, ὅτι χορτασθήσεσθε» (εἴτε μὲ τὴν προαιρετικὴν δηλαδὴ πεῖναν, εἴτε μὲ τὴν ἀπροαίρετον, ὅμως μετ’ εὐχαριστίας ὑποφερομένην),