Τῇ Ζ’ (7ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων ΣΕΡΓΙΟΥ καὶ ΒΑΚΧΟΥ.

Οὕτω λοιπὸν ὁ μὲν μακάριος Βάκχος ἀπῆλθεν εἰς τὰ οὐράνια, ὁ δὲ σύναθλος αὐτοῦ Σέργιος ἐλυπεῖτο, ὅτι ἔμεινεν αὐτὸς ἐδῶ ἀκόμη εἰς τὰ μάταια. Κατ’ ἐκείνην δὲ τὴν νύκτα φαίνεται εἰς τὸ ὅραμά του ὁ φίλος του Βάκχος, καὶ συνομιλήσαντες, ἔμεινεν ὁ Σέργιος πασίχαρος καὶ γενναιότερος εἰς τὰ μέλλοντα παιδευτήρια.

Καθήσας δὲ εἰς τὸ αὐτὸ βῆμα ὁ δοὺξ διέταξε καὶ ἔφεραν τὸν Σέργιον, καὶ ἐδοκίμασε πάλιν αὐτὸν μὲ κολακείας καὶ φιλικὰ λόγια λέγων· «Ἐνθυμούμενος τὴν παλαιὰν ἐκείνην εὐδαιμονίαν σου, αἰσχύνομαι νὰ σὲ βλέπω ἔμπροσθέν μου εἰς τοιοῦτον σχῆμα καταδίκου, ἠγαπημένε μου Σέργιε, καὶ μάλιστα διότι σὺ ἔγινες πρὸς τὸν βασιλέα μεσίτης, ὡς φίλος του, καὶ μὲ ἐτίμησεν· ὅθεν εὐχαριστῶ σοι τὰ μέγιστα». Μὲ τὸν τρόπον τοῦτον τῆς δολερᾶς ἀλώπεκος ἐδοκίμαζεν ὁ πανοῦργος νὰ τὸν ὑποκλέψῃ εἰς τὴν ἀσέβειαν. Ἀλλ’ ὁ Ἅγιος, γνωρίσας τὸν δόλον, ὡς γνωστικὸς ἀπεκρίθη· «Ἐὰν θέλῃς νὰ σὲ εὐεργετήσω καὶ τώρα, πρόθυμος εἶμαι νὰ σὲ λυτρώσω ἀπὸ τὸ σκότος τῆς ἀπάτης, νὰ σὲ φιλιώσω μὲ τὸν ἀθάνατον Βασιλέα καὶ νὰ σὲ δοξάσω αἰώνια». Ὁ δὲ Ἀντίοχος τὸν ἐκοίταξε μὲ ἄγριον βλέμμα καὶ τοῦ λέγει· «Μὴ βλασφημῇς τοὺς ἀθανάτους θεούς». Τότε ὁ Ἅγιος ἔγινε θερμότερος καὶ ὕβριζε τοὺς μιαροὺς θεούς, ὀνομάζων αὐτοὺς δαιμόνια, καθὼς ἦσαν, καὶ ἀναίσθητα ξόανα. Ἰδὼν ὅθεν ὁ δούξ, ὅτι μὲ τὰς κολακείας δὲν ἔκαμνε τίποτε, ἀποβάλλει τὸ προσωπεῖον, ἀποκαλύπτει τὴν σκηνοθεσίαν, φανερώνει τὸ θηριῶδες καὶ δεικνύει τὴν φυσικὴν ἀγριότητα λέγων· «Ἡ μεγάλη μου φιλανθρωπία, τὴν ὁποίαν ἐπέδειξα πρὸς σὲ σήμερον, ἀπέβη εἰς μάτην καὶ σὲ ἀνεβίβασεν εἰς τοσαύτην ἀλαζονείαν, ὥστε νὰ ὑβρίζῃς ἡμᾶς καὶ τοὺς θεούς, ὑπερήφανε· ἀλλ’ ἐγὼ θὰ σὲ κάμω νὰ λησμονήσῃς τὴν μεγάλην σου αὐθάδειαν».

Ταῦτα εἰπὼν ὁ δοὺξ προσέταξε καὶ ἔβαλον εἰς τὸν Ἅγιον ὑποδήματα σιδηρᾶ, τὰ ὁποῖα εἶχον καρφία αἰχμηρὰ καὶ ὀξύτατα καὶ τὸν ἠνάγκαζαν νὰ περιπατῇ. Καὶ ὁ μὲν δοὺξ καθήσας εἰς τὴν ἅμαξαν ἐπήγαινε πρὸς Τετραπυργίαν, τὸν δὲ Ἅγιον ἐβίαζαν νὰ τὸν ἀκολουθῇ· οὕτω δὲ ἐπορεύθησαν ἑβδομήκοντα στάδια, ὅσοι δὲ ἔβλεπον τὰ αἵματα, ποὺ ἔτρεχον ἀπὸ τοὺς πόδας τοῦ Ἁγίου, ἐθαύμαζον τὴν μεγάλην καρτερίαν του, πῶς εἶχε τοσαύτην ὑπομονὴν ὁ ἐπιφανὴς ἐκεῖνος καὶ εὐγενέστατος. Ἀλλ’ αὐτὸς μὲ τὴν ἐλπίδα τῆς μελλούσης ἀπολαύσεως παρηγορεῖτο καὶ ὑπέμεινε τόσον ὀδυνηρὰν βάσανον, περιεπάτει δὲ ψάλλων· «Ὑπομένων ὑπέμεινα τὸν Κύριον» (Ψαλμ. λθ’ 1), καὶ τὰ λοιπὰ τοῦ ψαλμοῦ εὐφραινόμενος. Ἀφοῦ ἔφθασαν εἰς Τετραπυργίαν, ὁ μὲν δοὺξ εἶχε φροντίδας διὰ τὰ αὐθεντικὰ πράγματα, τὸν δὲ Ἅγιον ἐφυλάκισαν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ σχολὴ τῶν Κιντιλίων ἦτο στρατιωτικὴ σχολὴ τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, εἰς τὴν ὁποίαν οἱ φοιτῶντες ἐξεπαιδεύοντο στρατιωτικῶς. Εἶναι δὲ ἡ λέξις Κιντιλίων λατινικὴ γινομένη ἀπὸ τῆς λέξεως quintus (κίντος), ἡ ὁποία σημαίνει πέμπτος. Λατινικῆς ἐπίσης προελεύσεως εἶναι αἱ λέξεις πριμικήριος καὶ σεκουνδικήριος καὶ σημαίνουν ἡ μὲν πρώτη ἀρχηγὸς ἢ πρῶτος ἢ κορυφαῖος, ἡ δὲ δευτέρα ὑπαρχηγὸς ἤτοι δεύτερος· ἦσαν δηλαδὴ ὁ μὲν Σέργιος ἀρχηγὸς τῆς σχολῆς αὐτῆς ὁ δὲ Βάκχος ὑπαρχηγὸς αὐτῆς.

[2] «Πάροικος ἐγώ εἰμι ἐν τῇ γῇ» (Ψαλμ. ληʹ 13 καὶ ριηʹ 19). «Οἴμοι ὅτι ἡ παροικία μου ἐμακρύνθη» (Ψαλμ. ριθʹ 5).

[3] Ἡ Βαρβαλισσὸς ἦτο πόλις τῆς Συρίας, εἰς τὴν δεξιὰν ὄχθην τοῦ Εὐφράτου ποταμοῦ, ἔχουσα φρούριον, ἀνανεωθὲν ὑπὸ τοῦ Ἰουστινιανοῦ. Ἡ θέσις καλεῖται σήμερον Βαλίς.

[4] «Ἐξ ἑτοίμου κατοικητηρίου αὐτοῦ ἐπέβλεψεν» (Ψαλμ. λβʹ 14).