Τῇ Ζ’ (7ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων ΣΕΡΓΙΟΥ καὶ ΒΑΚΧΟΥ.

ΕΙΚΟΝΑ
Τοιχογραφία ἐκ τοῦ Πρωτάτου Ἁγίου Ὄρους.
Χεὶρ Πανσελήνου, ἔργον ΙΔʹ αἰῶνος.

ΕΙΚΟΝΑ
Τοιχογραφία ἐκ τοῦ Πρωτάτου Ἁγίου Ὄρους.
Χεὶρ Πανσελήνου, ἔργον ΙΔʹ αἰῶνος.

ΣΕΡΓΙΟΣ καὶ ΒΑΚΧΟΣ οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες ἦσαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ δυσσεβοῦς βασιλέως Μαξιμιανοῦ ἐν ἔτει σϟϛ’ (296), στρατιῶται ὡραῖοι τὴν ὄψιν, νεώτατοι τὴν ἡλικίαν, ἐπιφανεῖς τὸ γένος, λαμπροὶ τὴν ἀξίαν καὶ εὐγενέστατοι, Ρωμαῖοι ἀμφότεροι, οἵτινες ὡς ἀνδρεῖοι εἶχον μεγάλην τιμὴν εἰς τὰ βασίλεια, ὁ δὲ Μαξιμιανὸς τοὺς ἐτίμησε μὲ ἀξιώματα κάμνων τὸν Σέργιον πριμικήριον τῆς σχολῆς τῶν Κιντιλίων [1] καὶ τὸν Βάκχον σεκουνδικήριον τῆς αὐτῆς σχολῆς, νομίζων ὅτι προσεκύνουν οὗτοι τὰ εἴδωλα, ἀλλ’ αὐτοὶ ἦσαν Χριστιανοὶ ἐκ νεότητος, ἀναμένοντες καιρὸν ἐπιτήδειον διὰ νὰ ὁμολογήσουν καὶ παρρησίᾳ τὴν ἀλήθειαν.

Καθ’ ἑκάστην ὅθεν ἐμελέτων τὴν μέλλουσαν ζωὴν ὡς αἰώνιον, τὴν δὲ πρόσκαιρον ἐνόμιζον σοφώτατα παροικίαν [2], κατὰ τὸν Προφήτην, καὶ ἐπραγματεύοντο ποικιλοτρόπως τὴν σωτηρίαν αὐτῶν, ὡς σοφοὶ ἔμποροι. Βλέποντες δὲ ἄλλοι τινὲς στρατιῶται τὴν μεγάλην ἀγάπην, τὴν ὁποίαν εἶχε πρὸς αὐτοὺς ὁ βασιλεύς, ἐφθόνησαν καὶ τοὺς διέβαλον, ὅτι δὲν ἐξετίμων τὴν φιλίαν του, ἀλλὰ τοὺς μὲν θεοὺς αὐτοῦ καταφρονοῦν, τὸν δὲ Χριστὸν εὐφημίζουν. Ὁ δὲ βασιλεύς, γινώσκων τὴν καλὴν γνώμην τῶν νέων, δὲν ἐπίστευσε τὰς διαβολὰς αὐτάς, ἕως ὅτου ἴδῃ ὀφθαλμοφανῶς τὴν ἀλήθειαν. Ἡμέραν ὅθεν τινὰ ἡτοίμασε θυσίαν πρὸς τιμὴν τῶν ψευδωνύμων θεῶν, καὶ προσέταξε νὰ ἔλθουν ὅλοι οἱ πρόκριτοι νὰ θυσιάσουν εἰς τοὺς θεοὺς μετ’ αὐτοῦ· συνηθροίσθησαν ὅθεν εἰς τὸ ἱερὸν πλῆθος ἀναρίθμητον, οἵτινες ἐτέλεσαν τὴν θυσίαν ἐπιμελέστατα, εὐφημίζοντες τὸν Μαξιμιανόν. Οἱ δὲ καλοὶ τοῦ Χριστοῦ στρατιῶται, Σέργιος καὶ Βάκχος, ἵσταντο ἔξωθεν, εἰς τὸν ἀληθῆ Θεὸν προσευχόμενοι, τοῦ ὁποίου ἐδέοντο νὰ τοὺς διαφυλάξῃ ἀμώμους εἰς τὴν ὁδὸν τοῦ Μαρτυρίου των καὶ νὰ φωτίσῃ τοὺς Ἕλληνας εἰς τὸ νὰ γνωρίσωσι τὴν ἀλήθειαν.

Παρατηρῶν ὁ βασιλεὺς ἔνθεν κἀκεῖθεν καὶ μὴ βλέπων τοὺς Ἁγίους, ἐβεβαιώθη ὅτι δικαίως τοὺς διέβαλον. Ὅθεν προστάσσει θυμώμενος νὰ τοὺς ἁρπάσουν οἱ ὑπηρέται ὅπου τοὺς εὕρουν καὶ νὰ τοὺς φέρουν δεδεμένους ὡς καταδίκους ἐνώπιόν του. Τούτου δὲ γενομένου τοὺς λέγει μὲ πολλὴν ἀγριότητα· «Διὰ νὰ σᾶς δείξω πολλὴν ἀγάπην καὶ φιλίαν ὑπερηφανεύθητε, ἀνόσιοι, καὶ ἐφάνητε πρὸς ἐμὲ ἀχάριστοι· ἀλλ᾽ ἐὰν δὲν θυσιάσετε πάραυτα, νὰ ἐξευμενίσετε τοὺς θεοὺς καὶ ἐμέ, τότε θὰ σᾶς ἀνταμείψω τὰς ὕβρεις ἀναίσχυντοι». Ταῦτα οἱ γενναῖοι ἀκούσαντες, ἠννόησαν ὅτι ἐγνώρισεν ὁ βασιλεὺς τὴν ὑπόθεσιν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ σχολὴ τῶν Κιντιλίων ἦτο στρατιωτικὴ σχολὴ τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, εἰς τὴν ὁποίαν οἱ φοιτῶντες ἐξεπαιδεύοντο στρατιωτικῶς. Εἶναι δὲ ἡ λέξις Κιντιλίων λατινικὴ γινομένη ἀπὸ τῆς λέξεως quintus (κίντος), ἡ ὁποία σημαίνει πέμπτος. Λατινικῆς ἐπίσης προελεύσεως εἶναι αἱ λέξεις πριμικήριος καὶ σεκουνδικήριος καὶ σημαίνουν ἡ μὲν πρώτη ἀρχηγὸς ἢ πρῶτος ἢ κορυφαῖος, ἡ δὲ δευτέρα ὑπαρχηγὸς ἤτοι δεύτερος· ἦσαν δηλαδὴ ὁ μὲν Σέργιος ἀρχηγὸς τῆς σχολῆς αὐτῆς ὁ δὲ Βάκχος ὑπαρχηγὸς αὐτῆς.

[2] «Πάροικος ἐγώ εἰμι ἐν τῇ γῇ» (Ψαλμ. ληʹ 13 καὶ ριηʹ 19). «Οἴμοι ὅτι ἡ παροικία μου ἐμακρύνθη» (Ψαλμ. ριθʹ 5).

[3] Ἡ Βαρβαλισσὸς ἦτο πόλις τῆς Συρίας, εἰς τὴν δεξιὰν ὄχθην τοῦ Εὐφράτου ποταμοῦ, ἔχουσα φρούριον, ἀνανεωθὲν ὑπὸ τοῦ Ἰουστινιανοῦ. Ἡ θέσις καλεῖται σήμερον Βαλίς.

[4] «Ἐξ ἑτοίμου κατοικητηρίου αὐτοῦ ἐπέβλεψεν» (Ψαλμ. λβʹ 14).