Τῇ Δ’ (4ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ τοῦ Ἀναχωρητοῦ τοῦ Ἰορδανίτου.

Ἡ φήμη λοιπὸν τὸν ἄνδρα διεκήρυττε μέγαν κατὰ τὴν ἀρετὴν καὶ γνήσιον τοῦ Θεοῦ θεράποντα καὶ εἵλκυεν ἐξ ὅλων τῶν σημείων πολλοὺς πρὸς αὐτὸν καὶ ἔπειθε τούτους νὰ χρησιμοποιοῦν ὡς ὁδηγὸν πρὸς τὸν Θεὸν τὸν Ὅσιον τοῦτον Γεράσιμον, εἰς τοῦτον νὰ βασίζωνται διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ψυχῶν των καὶ εἰς αὐτὸν νὰ ἐμπιστεύωνται τὴν κηδεμονίαν των. Ἀρκετοὶ δὲ ἐκ τῶν πρὸς αὐτὸν προσερχομένων προήρχοντο ἐκ τῶν παλαιοτέρων Μοναχῶν, ἀκόμη καὶ ἐξ αὐτῶν τῶν Ἀναχωρητῶν. Τοσοῦτον ὀνομαστὸς κατέστη ὁ θεῖος Γεράσιμος μεταξὺ τῶν κατ’ ἐκείνην τὴν ἐποχὴν Μοναχῶν. Βλέπων δὲ ὁ Ὅσιος τούτους, ὅτι προετίμων τὴν μετ’ αὐτοῦ συνοίκησιν καὶ προθυμοποιουμένους νὰ μένωσι πλησίον του, ὠκοδόμησε μεγίστην Λαύραν ἀπέχουσαν τοῦ ποταμοῦ Ἰορδάνου οὐχὶ περισσότερον τοῦ ἑνὸς μιλίου, ἀνήγειρε δὲ καὶ Κοινόβιον διὰ τῆς ἐργασίας των. Ταῦτα δὲ ἀφοῦ ἐπραγματοποίησεν, ἔθεσε νόμους ἄριστα διατεταγμένους καὶ λίαν ὠφελιμωτάτους κατὰ τοὺς ὁποίους οἱ μὲν εἰσερχόμενοι εἰς Κοινόβιον Μοναχοὶ νὰ μένωσιν ἐν αὐτῷ καὶ νὰ ἀσκῶνται εἰς τὴν μοναδικὴν ἐκπαίδευσιν. Ὅσοι δὲ ἐκ τούτων συνεχῶς καὶ διὰ μακρῶν κόπων ἐξεγυμνάζοντο καὶ ἔφθανον εἰς βαθμὸν τελειότητος, οὗτοι πλέον ἠδύναντο νὰ ἐγκαθίστανται εἰς ἴδια κελλία, ἅτινα δὲν ἦσαν ὀλιγώτερα τῶν ἑβδομήκοντα.

Εἰς τοὺς οὕτω πως ἐγκαθισταμένους εἰς ἴδια ἀναχωρητικὰ κελλία προσέταξεν ὁ Ἅγιος νὰ διάγωσιν ὑπὸ τὸν ἑξῆς κανόνα. Καθ’ ὅλας τὰς ἡμέρας τῆς ἑβδομάδος ἕκαστος νὰ ἡσυχάζῃ ἐντὸς τοῦ ἰδικοῦ του κελλίου, χωρὶς νὰ ἔχῃ τίποτε ἄλλο πρὸς τροφὴν παρὰ μόνον ἄρτον, ὕδωρ καὶ φοίνικας. Κατὰ δὲ τὸ Σάββατον καὶ τὴν Κυριακὴν νὰ προσέρχωνται εἰς τὴν Ἐκκλησίαν καὶ νὰ συμμετέχουν εἰς τὰς Ἀκολουθίας, ἔπειτα δὲ νὰ τρώγουν εἰς τὸ Κοινόβιον μαγειρευμένον φαγητὸν καὶ νὰ πίνουν ὀλίγον οἶνον. Εἰς δὲ τὸ κελλίον ἐπρόσταξε νὰ μὴ εὑρίσκεται τίποτε, οὔτε νὰ καίῃ πυρά, οὔτε μαγειρευμένον φαγητὸν νὰ τρώγουν. Διότι ἐκήρυττεν, ὅτι ἡ ἀκτημοσύνη κεκοσμημένη διὰ τῆς ταπεινοφροσύνης εἶναι ἐκ τῶν λαμπροτέρων ἀρετῶν. Ἕκαστος δέ, ἐξ ὅσων διὰ τῶν ἔργων τῶν χειρῶν του κατὰ τὸ διάστημα τῆς ἑβδομάδος κατεσκεύαζε, νὰ συνεισφέρῃ εἰς τὸ Κοινόβιον καθ’ ἕκαστον Σάββατον, ὅταν ἤρχετο εἰς αὐτό. Κατὰ δὲ τὸ δειλινὸν τῆς Κυριακῆς, παραλαμβάνων ἕκαστος τὸ ἐφόδιον τῆς ἑβδομάδος, ἤτοι ἄρτους καὶ φοίνικας καὶ ὕδωρ ἐντὸς ἀγγείου καὶ βαΐα, νὰ ἐπανέρχεται εἰς τὸ κελλίον του.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης σημειοῖ καὶ τὰ ἑξῆς εἰς τὸν Ὅσιον Γεράσιμον, ἅπερ μεταφέρομεν ἐνταῦθα· «Ὁ Ὅσιος οὗτος Γεράσιμος, ὡς ἁπλοῦς καὶ ἄκακος, ἠπατήθη ὑπὸ τοῦ Μονοφυσίτου Θεοδοσίου, καθὼς ἠπατήθησαν ὁ Πέτρος, ὁ Μάρκος, ὁ Ἰούλλων καὶ ὁ Σιλβανός, οἱ Ἀναχωρηταὶ καὶ ἐδόξαζε συνουσίωσιν καὶ φυρὸν ἐπὶ τῶν ἀσυγχύτων τοῦ Χριστοῦ δύο οὐσιῶν τε καὶ φύσεων, καὶ μολονότι ἐτέλει θαύματα. Ὕστερον δὲ μεταβὰς πρὸς τὸν Ἅγιον Εὐθύμιον, ἡσυχάζοντα τότε εἰς τὸν Ρουβᾶν, ὡμίλησε μετ’ αὐτοῦ περὶ Πίστεως καὶ εὑρέθη ἠπατημένος· ὅθεν διωρθώθη ὑπὸ τῶν θεορρήτων λόγων τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου, καθὼς καὶ οἱ ἀνωτέρω Ἀναχωρηταὶ ὑπὸ τοῦ αὐτοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου διωρθώθησαν (ὅρα σελ. 399 τῆς Δωδεκαβίβλου). Ὅρα καὶ εἰς τὴν ὑποσημείωσιν τῆς μνήμης Ἰουστινιανοῦ τοῦ βασιλέως κατὰ τὴν δευτέραν τοῦ Αὐγούστου, καὶ εἰς τὴν δεκάτην τοῦ Ἰουλίου ἐν τῇ ὑποσημειώσει τοῦ Συναξαρίου τῶν δέκα χιλιάδων Ὁσίων. Ὅρα δὲ καὶ τὸν θεῖον Χρυσόστομον, ἐν τῷ πρὸς τὸν Ἰὼβ τετάρτῳ λόγῳ αὐτοῦ, ὅπου φέρων τοὺς ἀπὸ ἀκακίας λεχθέντας λόγους πρὸς τὸν Θεὸν ὑπὸ τοῦ Ἰὼβ τολμηρῶς, οἷον τὸ «Τίς δώσει κριτὴν ἀναμέσον ἐμοῦ καὶ σοῦ, ἵνα γνῶ πόσαι εἰσὶν αἱ ἁμαρτίαι μου, ὅτι οὕτω μὲ ἔκρινας». Σημειωτέον ὅτι οἱ λόγοι οὗτοι δὲν ἐλέχθησαν οὕτως ἀκριβῶς παρὰ τοῦ δικαίου Ἰώβ, ἀλλ’ ἐσταχυολογήθησαν ὑπὸ τοῦ θείου Χρυσοστόμου ἐν τῷ τετάρτῳ πρὸς Ἰὼβ λόγῳ αὐτοῦ ἐκ τῶν πολλῶν πρὸς τὸν Θεὸν λόγων τοῦ Ἰώβ. Ὁ ἴδιος ὁ θεῖος Χρυσόστομος μαρτυρεῖ τοῦτο προτάσσων τῶν λόγων τούτων τὰ ἑξῆς· «καί, ἵνα τὰ πολλὰ εἰς ὀλίγα συντάμω, πολλὰ γὰρ ἡ ὕλη τῆς δικαιολογίας, λέγει· Τίς δώσει κριτήν…» (βλέπε Migne, Ἑλλ. Πατρ. τόμ. 56ος, στ. 580). Παράβαλε καὶ Ἰὼβ (κεφ. θʹ καὶ ιʹ καὶ ἄλλα) καὶ τὸ «Λαλήσω πικρίᾳ ψυχῆς μου συνεχόμενος καὶ ἐρῶ πρὸς Κύριον· Μή με ἀσεβεῖν δίδασκε καὶ διατί με οὕτως ἔκρινας;» (ιʹ 1-2). Τούτους, λέγω, τοὺς τολμηροὺς λόγους καὶ ἄλλους ὁμοίους αὐτοῖς φέρων εἰς τὸ μέσον λέγει· «Φοβερὸν τὸ ρῆμα, ἀλλ’ ἀπ’ ἀκακίας … οὕτω καὶ ὁ Θεὸς εἰδώς, ὅτι οὐκ ἐκ κακίας, ἀλλ’ ἐξ ἀκακίας φθέγγεται (μαρτυρεῖ γὰρ αὐτῷ λέγων· «Ἔτι δὲ ἔχεται ἀκακίας») δέχεται τὰ παρὰ τοῦ Ἰώβ; εἰς κρίσιν καλούμενος παρ’ αὐτοῦ. Ὅθεν, ἐπιφέρει, ὡς ἐκ προσώπου τοῦ Θεοῦ, τὰ λόγια ταῦτα ὁ Χρυσορρήμων· «Ἐπειδὴ διὰ τὴν ἀκακίαν ἐξῆλθες τῶν μέτρων τῆς φύσεως συνέγνων σοι τῇ ἀκεραιότητι. Κἂν γάρ τις ἀπὸ ἀκακίας ἁμάρτη, ὁ Θεὸς διορθοῦται τὰ ἀπὸ ἀκακίας γινόμενα (ἔνθα ἀνωτέρω, τόμ. 56ος, στ. 581). Διατί δὲ ἀνέφερα ἐδῶ τὰ εἰρημένα; Ἵνα προσαρμόσωμεν ταῦτα καὶ εἰς τὸν Ὅσιον Γεράσιμον τοῦτον καὶ εἰς τοὺς ἄλλους Ἀναχωρητάς, καὶ εἰς τὰς δέκα χιλιάδας τῶν Ὁσίων, οἵτινες ἐξ ἁπλότητος καὶ ἁγνοίας περιέπεσον εἴς τινα ἀπάδοντα τῇ κοινῇ δόξῃ τῆς Ἐκκλησίας».