Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις ἐνδόξου καὶ καλλινίκου νέου Ὁσιομάρτυρος ΠΑΥΛΟΥ τοῦ Πελοποννησίου ἀθλήσαντος κατὰ τὸ ἔτος ͵αωιη’ (1818).

Οὐδεὶς δὲ ἠμπόδισεν αὐτόν, ἐκ τόσου πλήθους λαοῦ, οὔτε κἂν ἠρώτησε τὶ ἤθελε, διότι ἔτυχε τὴν ἡμέραν ἐκείνην νὰ γίνεται συνέλευσις καὶ διὰ τοῦτο παρευρέθησαν ἐκεῖ ὅλοι οἱ ἔγκριτοι τῆς Πελοποννήσου, Ἀρχιερεῖς καὶ πάντες οἱ προεστῶτες τῶν ἐπαρχιῶν καὶ χωρίων, ἐπειδὴ τότε οἱ Ἀγαρηνοὶ εἶχον λάβει ὑποψίαν ἐπαναστάσεώς τινος. Εἷς δὲ τῶν παρευρεθέντων ἐκεῖ τότε, συγγενὴς τοῦ Γέροντος Τιμοθέου, ἤκουσε τοὺς λόγους τοῦ Ὁσιοάθλου Παύλου καὶ ἰδίοις ὀφθαλμοῖς εἶδε τὸ λαμπρὸν Μαρτύριον αὐτοῦ· διηγήθη δὲ πάντα ταῦτα εἰς τὸν Τιμόθεον, ἀπελθόντα μετέπειτα εἰς Πελοπόννησον, κατὰ τὸν καιρὸν τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως.

Ἀναβὰς, λοιπόν, ὡς προείπομεν, εἰς τὸ δικαστήριον ὁ γενναῖος τοῦ Χριστοῦ Ἀθλητής, παρουσιάσθη ἀφόβως ἔμπροσθεν τοῦ ἡγεμόνος καὶ ἔδωκεν εἰς χεῖρας του τὴν ἀπόδειξιν. Ἀναγνώσας δὲ ὁ ἡγεμὼν εἶπεν εἰς τὸν Μάρτυρα· «Καὶ ποῖος εἶναι ὁ ἀντίδικός σου; Ἂς ἔλθῃ ἐδῶ». Ἀπεκρίθη τότε ὁ Μάρτυς· «Σὺ ὁ ἴδιος». Λέγει ὁ ἡγεμών· «Ἐγὼ οὐδέποτε σὲ εἶδον». Πληρωθεὶς τότε πίστεως καὶ Πνεύματος Ἁγίου ὁ Μάρτυς, εἶπε· «Πρὶν ἀπὸ σέ, ἦτο ἄλλος, ὅστις μὲ ἠπάτησε καὶ ἁρπάσας τὴν ἀληθινὴν παρακαταθήκην μου μοῦ ἔδωκε ταύτην τὴν ψευδῆ τοῦ Μωάμεθ, τοῦ ψεύστου, τοῦ ἀπατεῶνος, τοῦ λαοπλάνου, τοῦ ἀσεβοῦς». Τότε ὁ ἡγεμὼν ἔκπληκτος εἶπεν εἰς τὸν Μάρτυρα· «Ἔχε τὸν νοῦν σου καὶ ὁμολόγησον τὴν πίστιν τὴν ὁποίαν ἐδέχθης χωρὶς νὰ σὲ βιάσῃ οὐδείς, διότι ἄλλως θὰ σὲ κατακαύσω ζωντανόν».Ὅμως ὁ Μάρτυς ἀπεκρίθη· «Ἐὰν καὶ μυρίους ἀκόμη θανάτους μοῦ δώσῃς, δὲν θέλω ἀρνηθῆ ποτὲ τὴν ἀληθῆ Πίστιν μου. Σεῖς εἶσθε ἀκάθαρτοι καὶ ἄσωτοι. Διότι ποίαν καθαρότητα ἔχετε διὰ νὰ ἀναγκάζετε ἡμᾶς νὰ ἔλθωμεν εἰς τὴν ἰδικήν σας ἀσέβειαν καὶ νὰ ἀρνηθῶμεν τὴν ἀληθῆ, ἀμώμητον καὶ ἁγίαν Πίστιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ;». Μετὰ δὲ τοὺς λόγους τούτους, σταθεὶς ὁ Μάρτυς ἔμπροσθεν πάντων, ἐκήρυττε μετὰ μεγάλης παρρησίας τὴν Θεότητα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν ἔνσαρκον ἐπὶ τῆς γῆς Αὐτοῦ παρουσίαν, τὴν ἐκ τῆς Παρθένου Μαρίας ἄσπορον Γέννησιν, τὰ ἄπειρα καὶ ἐξαίσια θαύματα τὰ ὁποῖα ἐτέλεσεν ἐν πάσῃ τῇ ἁγιωτάτῃ Αὐτοῦ ζωῇ, τὸν Σταυρικὸν θάνατον τὸν ὁποῖον ὑπέστη ὑπὲρ τῆς σωτηρίας τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων, τὴν ἔνδοξον Ἀνάστασιν καὶ τὴν εἰς οὐρανοὺς Ἀνάληψιν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ ἐν τῶ Ἁγίῳ Ὄρει τοῦ Ἄθωνος Κοινοβιακὴ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος, ἡ ἐπιλεγομένη Ρωσική, ἱδρύθη κατὰ τὸ ἔτος 1803, προτροπῇ μὲν τοῦ τότε Πατριάρχου Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Εʹ, συνδρομῇ δὲ τοῦ καὶ αὐτοῦ ὑπὸ τῶν Τούρκων ἐκτελεσθέντος ἡγεμόνος τῆς Μολδαβίας Σκαρλάτου Καλλιμάχη (1773-1821). Πρῶτος Ἡγούμενος ταύτης ἐχρημάτισεν ὁ ἐνταῦθα ἀναφερόμενος Ἱερομόναχος Σάββας ὁ Πελοποννήσιος.

[2] Μουφτῆς· νομοκράτης τῶν Ἀγαρηνῶν.