Λόγος Β’, Πανηγυρικὸς εἰς τοὺς Ἁγίους Ἀποστόλους ΠΕΤΡΟΝ καὶ ΠΑΥΛΟΝ.

Ἂν λοιπὸν καὶ ὁ Πέτρος διὰ τῆς αὐτῆς ὁμολογίας, ὅπου ἔκαμε πρὸς τὸν Χριστόν, ἐστερέωσε καὶ ἔκτισε τὴν Ἐκκλησίαν, ἐξήπλωσε τὴν Ὀρθοδοξίαν καὶ ἔχυσεν εἰς τὸν κόσμον τὸ φῶς τῆς ὀρθοδοξίας, δὲν ἀκολουθεῖ νὰ εἶναι καὶ μέγας φωστὴρ τῆς Ἐκκλησίας; ἂν καὶ ἐφάνη πρῶτος ἀπὸ τοὺς ἄλλους ὁμολογητὴς καὶ κήρυξ τῆς ἀληθείας, δὲν ἀκολουθεῖ νὰ εἶναι καὶ μέγας φωστὴρ τῆς Ἐκκλησίας; Εἰπέτε μου· ἂν ἡ Ἐκκλησία δὲν ἔλαμπε μὲ τὸ τοιοῦτον φῶς τῆς θεογνωσίας τοῦ Ἀποστόλου, εἰς πόσον σκότος τῆς ἀπιστίας θὰ εἴμεθα καταβυθισμένοι; βέβαια, ὅσον εἷναι τὸ σκότος τῆς νυκτὸς τοῦ ᾍδου καὶ τῆς κολάσεως ἄπειρον, τόσον ἀκόμη καὶ περισσότερον ἤθελε μᾶς σκεπάζει, ἀνίσως καὶ δὲν ἐφωταγωγεῖτο ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν φαεσφόρον ἔλλαμψιν τοῦ πρωτοκορυφαίου. Ἰδοὺ λοιπὸν μέγαν φωστῆρα τὸν Πέτρον ἐν μέσῳ τῆς Ἐκκλησίας, ὅστις ἀνατέλλει πᾶσιν ἡμῖν τὸ φῶς τῆς θεογνωσίας· φωστὴρ ἀειλαμπέστατος ὁ Ἀπόστολος, διότι αὐτὸς καὶ πρῶτος ἀκόμη κήρυξ ἐφάνη τῶν ἐθνῶν εἰς τὴν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς· ἐκεῖ ὅπου ἐκάθηντο οἱ Ἀπόστολοι ἐν τῷ ὑπερῴῳ τῆς Ἱερουσαλήμ, ἐκδεχόμενοι τὴν ἐπαγγελίαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὅπως τοὺς εἶπεν ὁ Χριστός, ἐν ὥρᾳ τρίτῃ τῆς ἡμέρας οὐρανόθεν ἐπιφοιτᾷ ὁ Παράκλητος, ἐν εἴδει πυρίνων γλωσσῶν, ἐπάνω εἰς τὰς κεφαλὰς τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων· τότε, ὅταν ἤκουσαν οἱ Ἑβραῖοι βροντηδὸν τὰς φωνὰς καὶ τὰς γλώσσας, ὅταν οἱ Πάρθοι, οἱ Μῆδοι, οἱ Ἐλαμῖται, οἱ Καππαδόκαι, οἱ Ἀσιανοί, οἱ Φρύγιοι, οἱ Παφλαγόνες, οἱ Αἰγύπτιοι, οἱ Λίβυες, οἱ Ρωμαῖοι, οἱ Κρῆτες, οἱ Ἄραβες καὶ ὅλαι αἱ φυλαὶ τῶν ἀνθρώπων, τότε ὅπου ἤκουσαν νὰ ὁμιλοῦν οἱ Ἀπόστολοι ὅλας τὰς γλώσσας τῶν ἐθνῶν μὲ παράδοξον τρόπον, ἤρχισαν νὰ λέγουν διὰ τοὺς Ἀποστόλους καὶ νὰ τοὺς περιπαίζουν, ὅτι ἐμέθυσαν. «Ἐξίσταντο δὲ πάντες καὶ ἔλεγον τί ἂν θέλοι τοῦτο εἶναι; ἕτεροι δὲ χλευάζοντες ἔλεγον, ὅτι γλεύκους μεμεστωμένοι εἰσί».

Ἴδετε, Χριστιανοί! τὸ θαῦμα νομίζουν οἱ ἄνθρωποι, μέθην· ἐνόμισαν οἱ δεινοί, ὅτι ἐν κραιπάλῃ καὶ μέθῃ εὑρίσκονται οἱ Ἀπόστολοι· ἀλλὰ τί τοὺς λέγει ὁ μακάριος Πέτρος; καθὼς μὲ προθυμίαν πρῶτος ὡμολόγησε τὸν Χριστόν, οὕτω καὶ πάλιν μὲ προθυμίαν πρῶτος ἤρχισε νὰ σηκώνεται καὶ νὰ λέγῃ πρὸς τοὺς ἀπίστους· ὦ ἄνδρες Ἰουδαῖοι καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Ἱερουσαλὴμ ἅπαντες, ἐὰν ἡμεῖς εὑρισκώμεθα τώρα ἐν μέθῃ (καθὼς νομίζετε) πῶς ἤθελε δυνηθῶμεν νὰ λαλοῦμεν τὰς γλώσσας ὅλας καὶ νὰ τὰς γνωρίζωμεν; ἡ μέθη ἄναρθρα καὶ κεκρατημένα φθέγγεται, καὶ ὄχι νὰ ἠξεύρῃ νὰ ὁμιλῇ ἑκάστην γλῶσσαν.