Λόγος Β’, Πανηγυρικὸς εἰς τοὺς Ἁγίους Ἀποστόλους ΠΕΤΡΟΝ καὶ ΠΑΥΛΟΝ.

ΕΙΚΟΝΑ
Οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι ΠΕΤΡΟΣ καὶ ΠΑΥΛΟΣ
ἀσπαζόμενοι ἀλλήλους. Σπάραγμα ἀρχαίας
τοιχογραφίας ἐκ τοῦ καθολικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς
Βατοπαιδίου Ἁγίου Ὄρους. Ἔργον ΙΒʹ αἰῶνος.

ΠΑΝΩ ἐκεῖ εἰς τὰ ὕψη τῶν οὐρανῶν, ὦ ὀρθόδοξοι πανηγυρισταί, δὲν βλέπω νὰ προέρχεται ἀλλαχόθεν ἡ ἐξαστράπτουσα ὡραιότης τὸ κάλλος καὶ ἡ ὡραιότης τοῦ στερεώματος παρὰ ἀπὸ τοὺς δύο μεγάλους πλανήτας, τὸν παντέφορον ἥλιον, καὶ τὴν λαμπροτάτην σελήνην· διότι μόνοι διωρίσθησαν ἀπὸ τὸν μέγαν Θεόν, ὁ ἕνας νὰ καταυγάζῃ μὲ τὰς χρυσολαμπροπολυφώτους ἀκτῖνάς του τὸν σύμπαντα κόσμον εἰς τὸν καιρὸν τῆς ἡμέρας, καὶ ὁ ἄλλος νὰ λαμπαδοφεγγῇ μὲ τὰς ἀργυροχρυσοσυνθέτους λάμψεις του ὅλην τὴν οἰκουμένην εἰς τὸν καιρὸν τῆς νυκτός· ὁ εἷς νὰ ἐξυπνᾷ τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὸν θάνατον τοῦ ὕπνου εἰς τὴν ἀναζώωσιν καὶ ἐργασίαν τῆς ζωῆς των, καὶ ὁ ἕτερος νὰ τοὺς ἀναπαύῃ ἀπὸ τὸν μόχθον τοῦ καύματος, εἰς τὴν δροσερὰν ἀνάπαυσιν τῆς στρωμνῆς των· ἐκεῖθεν νὰ μεταδίδωσι τὸ φῶς ἐπὶ τοὺς ἄλλους πλανήτας, διὰ νὰ στολίζωσι τὴν κυκλικὴν σφαῖραν τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ἐξ αὐτῶν νὰ καταβαίνῃ εἰς τὴν γῆν λαμπροτάτη ἡ φαιδρὰ τοῦ φωτός των ἡδονή· «καὶ ἐποίησεν ὁ Θεὸς τοὺς δύο φωστῆρας τοὺς μεγάλους».

Ἐκείνην ὅμως τὴν διαφορὰν ὅπου βλέπω ἐν μέσῳ εἰς τοὺς λαμπροτάτους ἀστέρας, καὶ εἰς τοὺς δύο μεγάλους φωστῆρας τοῦ οὐρανοῦ, βλέπω καὶ εἰς τοὺς νοητοὺς ἀστέρας τούτους, τοὺς Ἀποστόλους, λέγω, καὶ εἰς τοὺς δύο μεγάλους, φωστῆρας Πέτρον καὶ Παῦλον, οἵτινες ἔλαμψαν ἐν τῷ μυστικῷ στερεώματι τῆς Ἐκκλησίας τὸ ἀπαύγασμα καὶ τὸ φῶς τῆς θεογνωσίας, ὡς ὁ ἥλιος καὶ ἡ σελήνη εἰς τὸν οὐρανόν· διότι αὐτοὶ εἶναι ὅπου διωρίσθησαν ἀπὸ τὸν Ὕψιστον Θεὸν διὰ νὰ φεγγοβολοῦν μὲ τὰς ἡλιοσταλάκτους λάμψεις των, μὲ τὰς πυριφθόγγους διηγήσεις των, ἡμέραν καὶ νύκτα, ὅλον τὸ περίγειον ἐνδιαίτημα, ὅλον τὸ τῆς Ἐκκλησίας στερέωμα· αὐτοὶ εἶναι οἱ δύο μεγάλοι φωστῆρες τοῦ νοητοῦ στερεώματος, οἵτινες ἀνατέλλουν ἡμέραν καὶ νύκτα, διὰ νὰ ἐξυπνοῦν τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὸ σκότος τῆς ἀσεβείας, ἐπάνω εἰς τὸ τιμαλφέστατον φῶς τῆς ἀληθείας· αὐτοὶ εἶναι ὅπου μεταδανείζουν τῶν ἄλλων ἀστέρων, τῶν Ἀποστόλων τὴν αἴγλην, καὶ τὰς φωτοχυσίας, διὰ νὰ ἐκλαμπρύνουν καὶ νὰ στολίζουν τὸν μυστικὸν οὐρανὸν τῆς Ἐκκλησίας, καὶ ἐξ αὐτῶν νὰ καταβαίνῃ καὶ εἰς ἡμᾶς τερπνῶς τὸ φῶς τῆς ὀρθοδοξίας· αὐτοὶ εἶναι οἱ δύο μεγάλοι φωστῆρες, αἱ ἔκλαμπροι τῆς Ἐκκλησίας ἀκτῖνες, αἱ ἀπαυγάζουσαι τὰς τῶν Χριστιανῶν λάμψεις, καὶ αἱ πεμφθεῖσαι τῶν λυπημένων ἀγαλλιάσεις·