Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν ΘΕΟΦΙΛΟΥ, τοῦ ἁγιοπρεπῶς ἀσκήσαντος καὶ ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντος καὶ μύρον ἀναβλύσαντος, ἐν τῷ κατὰ τὰ ὅρια τῆς Μονῆς τοῦ Παντοκράτορος κελλίῳ τοῦ Ἁγίου Βασιλείου, ἐν τῷ ὄρει τοῦ Ἄθωνος.

Λαβὼν λοιπὸν τὰ τοῦ Ἁγίου Νήφωνος γράμματα ὁ Μακαριώτατος Ἰωακείμ, ἐδέχθη φιλοφρόνως τοὺς ἀπεσταλμένους εἰς τὸ Πατριαρχεῖον καὶ μεγάλως ἀνέπαυσε καὶ ἐπεριποιήθη, καὶ μάλιστα τοῦτον τὸν Ὅσιον πολλὰ ἠγάπησε καὶ ηὐλαβήθη ὡς σοφὸν καὶ ἐνάρετον. Ἐκεῖθεν λαβόντες τὴν εὐλογίαν τοῦ Πατριάρχου ἀνεχώρησαν διὰ τὸ θεοβάδιστον ὄρος Σινᾶ· καὶ προσκυνήσαντες ἐκεῖ εὐλαβῶς, ὑπέστρεψαν διὰ ξηρᾶς εἰς τὴν Ἁγίαν πόλιν Ἱερουσαλήμ· ποιήσαντες δὲ καὶ ἐκεῖ τὰ ὅμοια διῆλθον ἕως τῆς Δαμασκοῦ, εἰς τὴν ὁποίαν, εὑρόντες τὸν Πατριάρχην τῆς Ἀντιοχείας καὶ γράμματα παρ’ αὐτοῦ λαβόντες, ἐπέστρεψαν πάλιν εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, ὅπου ἀσθενήσας ὁ θεῖος Ἀκάκιος ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ· μετὰ δὲ τὸν θάνατον αὐτοῦ, λαβὼν ὁ Θεόφιλος καὶ ἐκ τοῦ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων γράμματα, ἦλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν. Εὗρε δὲ τότε ἐν Κωνσταντινουπόλει πατριαρχεύοντα τὸν ἀπὸ Ζίχνης Μητροπολίτην Παχώμιον (ἐκθρονισθέντος ἐκ τοῦ θρόνου τοῦ Ἁγίου Νήφωνος), εἰς τὸν ὁποῖον καὶ ἐνεχείρισε τὰ γράμματα.

Ἰδὼν δὲ τὸν Θεόφιλον ὁ Πατριάρχης ἐχάρη μεγάλως ὡς συμπατριώτης· καὶ εὐλογήσας αὐτὸν καὶ εὐχηθείς, παρεκάλεσεν, ἵνα μείνῃ εἰς τὸ Πατριαρχεῖον διὰ βοήθειαν, ὡς λίαν χρήσιμος διὰ τὴν σοφίαν αὐτοῦ καὶ τὴν ἀρετήν. Ὑπακούσας δὲ κατὰ τὴν ὥραν εἰς τὴν παράκλησιν τοῦ Πατριάρχου ὁ Ὅσιος ἔμεινεν. Ὅθεν καὶ διωρίσθη Νοτάριος καὶ Ἔξαρχος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, καὶ ἔμεινεν ἐκεῖ ἱκανὸν καιρὸν εἰς αὐτὸ τὸ διακόνημα, ἀγαπώμενος καὶ τιμώμενος ὑπὸ πάντων. Καταφρονήσας μετέπειτα ὁ Ὅσιος Θεόφιλος τὰς τοῦ Πατριάρχου δόξας καὶ τιμάς, καὶ ἀναχωρήσας ἐκεῖθεν, ἦλθεν εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος τοῦ Ἄθωνος. Καὶ πρῶτον μὲν μετέβη εἰς τὴν Μονὴν τοῦ Βατοπεδίου, καὶ συγκατῴκησε μετὰ τοῦ ἁγιωτάτου Ἐπισκόπου Μεθύμνης, ἐκεῖ τότε εὑρισκομένου, καὶ ὑπετάχθη εἰς αὐτὸν μετὰ πάσης προθυμίας καὶ ταπεινώσεως· ἀφοῦ δὲ ἐκεῖνος ἐτελεύτησεν, ἀπῆλθεν εἰς τὴν Μονὴν τῶν Ἰβήρων. Ἐσπούδαζε δὲ ὁ ἀείμνηστος, ἵνα συνάξῃ ἀφ’ ὅλων τὰς ἀρετάς, ὡς φιλόπονος μέλισσα ἐξάγων τὸ μέλι ἐκ τῶν ἀνθέων· διὸ καὶ εἰς ὀλίγον καιρὸν ἔγινε σκεῦος τῆς ἐκλογῆς καὶ δοχεῖον τῶν ἀρετῶν. Ἐκεῖ δὲ εἰς τὴν τῶν Ἰβήρων εὑρισκόμενος ἀντέγραψεν ὅλα τὰ τῆς ἱερᾶς Ἀκολουθίας βιβλία, προσταχθεὶς ὑπὸ τῶν ἐκεῖ Πατέρων· διότι ἦτο καλλιγράφος ἄριστος, ἀντέγραψε δὲ αὐτὰ μετὰ μεγάλης ἐπιμελείας καὶ πολλοῦ κόπου, ἐξ ὧν καὶ πολλὰ ἕως τὴν σήμερον σῴζονται.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος ὁ Σεραφεὶμ συνέγραψε καὶ τὸν βίον τοῦ Ὁσίου.