Τὴν πρότασιν ταύτην τοῦ Ὁσίου ἐδέχθη ὁ βασιλεὺς μὲ μεγάλην χαράν, καὶ ἔστειλεν εὐθὺς ἀνθρώπους βασιλικοὺς μὲ ἔξοδα ἰδικά του καὶ ἔκτισεν ἐκ θεμελίων τὴν ἱερὰν Μονὴν εἰς κάλλος ἀσύγκριτον· κατόπιν ἔστειλε καὶ τὸν ἴδιόν του υἱὸν Θεοφύλακτον, ὅστις ἦτο τότε Πατριάρχης, καὶ ἐνεκαινίασε τὸν Ναόν.
Ὅταν δὲ ὁ Ὅσιος Παῦλος ἐπρόκειτο νὰ ἀναχωρήσῃ ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολιν, τὸν ἔφερεν ὁ βασιλεὺς μέσα εἰς τὸ θησαυροφυλάκιον καὶ τοῦ προσέφερε τὸ τίμιον ξύλον τοῦ Τιμίου καὶ ζωοποιοῦ Σταυροῦ, ὡς φαίνεται γεγραμμένον εἰς τὸ χρυσόβουλλον τοῦ βασιλέως Ρωμανοῦ μὲ τὰς ἰδίας αὐτοῦ λέξεις λεγούσας· «Εἰσῆλθον μετά τινων τῆς Συγκλήτου ἐν τῷ θησαυροφυλακίῳ τῆς βασιλείας μου, καὶ τῶν Τιμίων ξύλων τοῦ ζωοποιοῦ Σταυροῦ τὸ μέγιστον πάντων καὶ θαύματος ἄξιον εὑρών, (φέρει γὰρ εἰσέτι ἐν ἑαυτῷ τὰ τοῦ δεσποτικοῦ πάθους μνημόσυνα, μίαν τῶν ἥλων ὀπήν, ἀφ’ ὧν ἡ τεθεωμένη σὰρξ τοῦ Κυρίου μου περιεπάρη, καὶ τὸ καθάρσιον τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν, ἤτοι ἡ λιβὰς τοῦ Παναγίου κατεκενώθη αἵματος, ὕψος ἔχον μετὰ τῶν ἐγκαρσίων καὶ τοῦ ἱστοῦ, ὡσεὶ ἑνὸς πήχεως, καὶ μιᾶς παλαιστῆς· πλάτος δὲ ὡσεὶ δύο δακτύλων, καὶ βάθος ὡσεὶ ἑνὸς δακτύλου, ὁλκὴ δὲ τὸ πᾶν αὐτοῦ ὡσεὶ δραχμὰς ἑκατόν)· καὶ ἀνὰ χεῖρας λαβὼν τοῦτον τὸν Ἅγιον θησαυρόν, τὴν φρικτὴν σημαίαν τοῦ οὐρανίου Βασιλέως, τὸ ἐν οὐρανῷ φανησόμενον σημεῖον τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ μέλλοντος κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, τοῦτο δὴ τὸ θειότατον ὄργανον τῆς σωτηρίας ἡμῶν, εὐλαβῶς ἐπέθηκα ταῖς τοῦ ὁσιωτάτου Παύλου τοῦ Ξηροποταμηνοῦ ἁγίαις χερσίν, ὅπως, ἕως ἂν ἔλθῃ ὁ Κύριος, ἀναφαίρετον ἀνάθημα ᾖ τῇ ρηθείσῃ σεβασμιωτάτῃ Μονῇ τῆς βασιλείας μου, ἐφοδιάσαντες αὐτὸ μετὰ ἐκκλησιαστικῆς καὶ στρατιωτικῆς προπομπῆς, ἵνα ἀποθέσωσι τοῦτο ἐν τῷ τῆς Μονῆς ἁγίῳ Βήματι, πρὸς ἁγιασμὸν καὶ στηριγμὸν τῆς αὐτοκρατορικῆς ἡμῶν Μονῆς». Λαβὼν τὸ τίμιον ξύλον ὁ μακάριος Παῦλος ἦλθεν εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος, ἔνθα μετὰ τὴν τελείαν ἀνακαίνισιν τῆς Μονῆς καὶ τὸν ἐγκαινιασμὸν τοῦ Πατριάρχου ἐναπέθεσε τὸ τίμιον ξύλον εἰς τὸ ἅγιον Βῆμα, κατὰ τὴν βασιλικὴν προσταγήν.
Ἐπειδὴ ὅμως ἡ φήμη τοῦ Ὁσίου ἐξῆλθεν εἰς πᾶσαν τὴν γῆν καὶ ἐσυνάχθησαν πλήθη Μοναχῶν, ἐργαζομένων τὴν ἀρετήν, φεύγων ὁ Ὅσιος τὴν ταραχήν, ἀφῆκε τὴν Μονὴν νὰ ἐπιστατῆται ἀπὸ ἄλλον ἐνάρετον ἀδελφόν, αὐτὸς δὲ ἀναχωρήσας ἐγκατεστάθη εἰς τοὺς πρόποδας τοῦ Ἄθωνος, διάγων ἡσυχαστικῶς τὴν ζωήν του.