Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου πατρὸς ἡμῶν ΣΑΒΒΑ τοῦ πρώτου Ἀρχιεπισκόπου Σερβίας καὶ κτίτορος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Χιλιανταρίου.

τοῦ ἔκαμναν, ἀναχωρήσας κρυφίως ἐκεῖθεν, ἦλθεν εἰς τὸ Μοναστήριόν του. Εἰς δὲ τὸν καιρὸν τοῦ βασιλέως Θεοδώρου τοῦ Λασκάρεως ἐστάλη ὁ μακάριος Σάββας ἀπὸ τὸν Πρῶτον τοῦ Ὄρους καὶ τοὺς λοιποὺς Προεστῶτας πρὸς τὸν βασιλέα δι’ ἀναγκαίας ὑποθέσεις τοῦ Ὄρους. Ὁ δὲ βασιλεὺς μὲ ὅλην τὴν Σύγκλητον καὶ τὸν Πατριάρχην καὶ ὅλον τὸ Ἱερατεῖον ἐκάθητο τότε εἰς τὴν Νίκαιαν, ἐπειδὴ τὴν Κωνσταντινούπολιν τὴν εἶχον καταλάβει τότε οἱ Φράγκοι ὑπὸ τὸν Δοῦκα βασιλέα τὸν Μούρτζουφλον, ἡ δὲ πρωτεύουσα τοῦ Βυζαντινοῦ κράτους ἦτο τότε εἰς τὴν Νίκαιαν. Ἐκεῖ λοιπὸν ἐπῆγε καὶ ὁ Ἅγιος καὶ συνήντησε τὸν βασιλέα, μὲ τὸν ὁποῖον ἦτο καὶ συγγενής, ὅτι ὁ ἀνεψιὸς τοῦ Ἁγίου εἶχε λάβει τότε τὴν θυγατέρα τοῦ βασιλέως. Ὄχι ὅμως τόσον διὰ τὴν συγγένειαν αὐτήν, ὅσον διὰ τὴν ἀρετήν του ἐπεθύμει πολὺ ὁ βασιλεὺς πρὸ πολλοῦ νὰ τὸν ἴδῃ· ὅθεν ἐχάρη χαρὰν μεγάλην ἰδὼν τὸν Ἅγιον καὶ τὸν ἐδέχθη μὲ μεγάλην περιποίησιν, καὶ συνομιλήσας μετ’ αὐτοῦ καὶ θαυμάσας τὴν ἀρετήν του, τὸν εἶχεν εἰς μεγάλην εὐλάβειαν.

Ὁ δὲ Ἅγιος ἀνέφερεν εἰς τὸν βασιλέα διὰ τὴν πατρίδα του Σερβίαν, ὅτι δὲν εἶχεν Ἀρχιερέα καὶ τὸν παρεκάλεσε νὰ ὁμιλήσῃ τοῦ τότε Πατριάρχου νὰ στείλῃ Ἀρχιερέα εἰς τὴν Σερβίαν. Καλέσας ὃθεν ὁ βασιλεὺς τὸν Πατριάρχην, τοῦ ὡμίλησε περὶ τοῦ Ἁγίου καὶ περὶ τῆς Σερβίας, ὅτι δὲν ἔχει αὐτὴ Ἀρχιερέα, καὶ τοῦ συνέστησεν ὅτι πρέπει νὰ χειροτονήσῃ τοιοῦτον καὶ νὰ τὸν ἀποστείλῃ. Ὁ δὲ Πατριάρχης συνομιλήσας μετὰ τοῦ Ἁγίου ἱκανὰς ἡμέρας καὶ βεβαιωθεὶς τὴν ἐνάρετον αὐτοῦ πολιτείαν, ἔκρινεν αὐτὸν ἄξιον καὶ ἱκανὸν διὰ τὸ Ἀποστολικὸν ἀξίωμα τῆς Ἀρχιερωσύνης. Ὅθεν ἐπῆγεν εἰς τὸν βασιλέα καὶ συνομιλήσαντες οἱ δύο ἀπεφάσισαν νὰ κάμουν Ἀρχιεπίσκοπον Σερβίας καὶ Πεκίου τὸν Ὅσιον Σάββαν, ἔστω καὶ μὴ θέλοντα καὶ οὕτω πολλὰς ἡμέρας βιάσαντες αὐτὸν τὸν ἐχειροτόνησεν ὁ Πατριάρχης καὶ ἔκαμεν ὁ βασιλεὺς χαρὰν μεγάλην τὴν ἡμέραν ἐκείνην. Χειροτονηθεὶς δὲ ὁ Ἅγιος ἐπεδόθη εἰς περισσοτέρους ἀγῶνας καὶ ἀσκήσεις καὶ οὕτως ἐπῆγεν εἰς τὴν ἐπαρχίαν του καὶ ἐδίδασκε καθ’ ἑκάστην ἡμέραν τὸ ποίμνιόν του τὸν λόγον τοῦ Εὐαγγελίου καὶ τὴν κατὰ Χριστὸν πολιτείαν· καὶ τοὺς μὲν Ὀρθοδόξους ἐστήριζεν εἰς τὴν εὐσέβειαν καὶ εἰς τὴν ἀρετήν, τοὺς δὲ αἱρετικοὺς μὲ τὴν χάριν καὶ γλυκύτητα τῶν διδασκαλιῶν του τοὺς ἐπέστρεφεν ἀπὸ τὴν αἵρεσιν εἰς τὴν εὐσέβειαν καὶ εἰς ὀλίγον καιρὸν ὅλους τοὺς ἀπίστους καὶ αἱρετικούς, οἵτινες ἦσαν εἰς τὴν ἐπαρχίαν του, τοὺς ἔκαμεν Ὀρθοδόξους, καὶ ὅλοι των εἶχον αὐτὸν ὄχι μόνον Ποιμένα καὶ διδάσκαλον, ἀλλὰ καὶ λυτρωτὴν καὶ σωτῆρά των.


Ὑποσημειώσεις

[1] Τὴν μνήμη τοῦ Ὁσίου Συμεὼν βλέπε εἰς τὴν 13ην Φεβρουαρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Β’).

[2] Τὸ Τίρνοβον αὐτὸ εἶναι πόλις τῆς Βουλγαρίας ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ Ἰάντρα μηδεμίαν ἔχουσα σχέσιν μὲ τὸν ἰδικόν μας Τύρναβον τῆς Θεσσαλίας, ἐκ παρανοήσεως δὲ συγχέεται εἰς προεκδοθέντας Συναξαριστὰς τὸ πρῶτον μετὰ τοῦ δευτέρου. Τὸ Τίρνοβον τῆς Βουλγαρίας ὑπῆρξε πρωτεύουσα ὁμωνύμου κράτους ἀπὸ τοῦ ἔτους 1186 μέχρι τοῦ 1393. Ὁ δὲ ἐνταῦθα ἀναφερόμενος βασιλεὺς Ἀσάνης εἶναι ὁ Ἰωάννης Ἀσὰν ὁ Β’ (1218-1241), τοῦ ὁποίου ἡ θυγάτηρ Ἑλένη ἐνυμφεύθη τὸν αὐτοκράτορα τῆς Νικαίας Θεόδωρον Β’ Λάσκαριν.