Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῆς Ἁγίας ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος ΦΩΤΕΙΝΗΣ τῆς Σαμαρείτιδος, εἰς τὴν ὁποίαν ὡμίλησεν ὁ Χριστὸς ἐν τῷ φρέατι, καὶ τῶν σὺν αὐτῇ (ἤτοι τῶν πέντε αὐτῆς ἀδελφῶν καὶ τῶν δύο αὐτῆς υἱῶν, καὶ Σεβαστιανοῦ τοῦ Δουκός).

Ταῦτα ἀκούσας ὁ βασιλεὺς ἤναψεν ὅλος ἀπὸ θυμὸν καὶ ἔστειλεν εὐθὺς στρατιώτας εἰς την Ἰταλίαν, διὰ νὰ φέρουν εἰς την Ρώμην ὅλους τοὺς ἐκεῖ εὑρισκομένους Χριστιανοὺς ἄνδρας καὶ γυναῖκας· ἀλλ’ εἰς τούτους ἐφάνη πρωτύτερα ὁ Κύριος, εἰπών· «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς. Μὴ φοβεῖσθε, διότι ἐγὼ εἶμαι μαζί σας καὶ θέλει νικηθῆ ὁ Νέρων ὁμοῦ μὲ τοὺς συντρόφους του». Ἔπειτα εἶπε πρὸς τὸν Βίκτωρα· «Ἀπὸ τώρα καὶ εἰς τὸ ἑξῆς τὸ ὄνομά σου θὰ εἶναι Φωτεινός· διότι διὰ σοῦ θέλουν φωτισθῆ πολλοὶ καὶ θέλουν πιστεύσει εἰς ἐμέ· τὸν δὲ Σεβαστιανὸν νὰ τὸν ἐνδυναμώσῃς εἰς τὸ Μαρτύριον μὲ τοὺς λόγους σου καὶ θέλει εἶναι μακάριος καὶ καλότυχος ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος θὰ ἀγωνισθῇ ἕως τέλους». Ταῦτα ἀφοῦ εἶπεν ὁ Κύριος, ἀνέβη εἰς τοὺς οὐρανούς.

Ἀπεκαλύφθησαν δὲ καὶ εἰς τὴν Ἁγίαν Φωτεινὴν ὅλα ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ἔμελλον νὰ συμβῶσιν εἰς αὐτήν· ὅθεν ἐκίνησεν ἀπὸ τὴν Καρθαγένην ὁμοῦ μὲ πλῆθος Χριστιανῶν καὶ ἐπῆγεν εἰς τὴν Ρώμην· τότε ἐταράχθη ὅλη ἡ πόλις τῆς Ρώμης, διηρωτῶντο δὲ οἱ Ρωμαῖοι λέγοντες· «Ποία εἶναι αὐτὴ ἡ ὁποία ἦλθεν ἐδῶ μὲ τόσον πλῆθος;». Ἀλλ’ ἡ Ἁγία Φωτεινὴ ἐκήρυττε μὲ μεγάλην παρρησίαν τὸν Χριστόν. Ἦλθον δὲ τότε εἰς τὴν Ρώμην καὶ ὁ υἱός τῆς Ἁγίας Φωτεινὸς μαζὶ μὲ τὸν δοῦκα Σεβαστιανόν, συνοδευόμενοι ἀπὸ τοὺς στρατιώτας τοὺς ὁποίους εἶχε στείλει ὁ βασιλεύς. Προλαβοῦσα δὲ ἡ Ἁγία ἐπῆγεν ἐμπρὸς εἰς τὸν Νέρωνα μαζὶ μὲ τὸν υἱόν της Ἰωσῆν καὶ τοὺς λοιπούς, τοὺς ὁποίους βλέπων ὁ Νέρων τοὺς ἠρώτησε· «Διὰ ποίαν αἰτίαν ἤλθετε πρὸς ἡμᾶς;». Ἀπεκρίθη ἡ Ἁγία· «Ἤλθαμεν διὰ νὰ σὲ διδάξωμεν νὰ πιστεύσῃς εἰς τὸν Χριστόν». Κατ’ ἐκείνην τὴν ὥραν ἀνήγγειλαν οἱ ὑπηρέται εἰς τὸν βασιλέα ὅτι ὁ δοὺξ Σεβαστιανὸς καὶ ὁ Βίκτωρ ὁ στρατηλάτης ἦλθον ἀπὸ τὴν Ἰταλίαν· ὁ δὲ Νέρων εἶπε· «Ἂς ἔλθουν μέσα». Ὅτε δὲ ἐκεῖνοι παρουσιάσθησαν ἐμπρός του, τοὺς λέγει· «Τί ἤκουσα διὰ σᾶς;». Οἱ Ἅγιοι τοῦ ἀπήντησαν· «Ὅσα ἤκουσας δι’ ἡμᾶς, ὦ βασιλεῦ, ὅλα εἶναι ἀληθινά».

Τότε ὁ Νέρων, παρατηρῶν τοὺς Μάρτυρας μὲ βλέμμα ἄγριον, λέγει πρὸς αὐτούς. «Ἀρνεῖσθε τὸν Χριστόν, ἢ θέλετε νὰ ἀποθάνετε μὲ κακὸν θάνατον;». Οἱ δὲ Ἅγιοι ὑψώσαντες τοὺς ὀφθαλμούς των εἰς τὸν οὐρανόν, εἶπον· «Μὴ γένοιτο ποτέ, Χριστὲ βασιλεῦ, νὰ σὲ ἀρνηθῶμεν καὶ νὰ ἀποχωρισθῶμεν ἀπὸ τὴν πίστιν σου καὶ τὴν ἀγάπην σου». Ὁ Νέρων τοὺς ἠρώτησε· «Πῶς ὀνομάζεσθε;». Τότε ἀπεκρίθη πρὸς αὐτὸν ἡ Ἁγία· «Ἐγὼ ὠνομάσθην ἀπὸ τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Θεόν μου, Φωτεινή· αἱ δὲ ἀδελφαί μου, ἡ πρώτη, ἡ ὁποία ἐγεννήθη ὕστερον ἀπὸ ἐμέ, καλεῖται Ἀνατολή· ἡ δευτέρα Φωτώ· ἡ τρίτη Φωτίς· ἡ τετάρτη Παρασκευὴ καὶ ἡ πέμπτη Κυριακή· ἐκ δὲ τῶν υἱῶν μου, ὁ μὲν πρῶτος καλεῖται Βίκτωρ, ἐπονομασθεὶς ἀπὸ τὸν Κύριόν μου Φωτεινός·


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε περὶ Νέρωνος ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῶν σελίδων 319-320 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[2] Καρθαγένη ἢ Καρχηδὼν· πόλις τῆς βορείου Ἀφρικῆς, περὶ ἧς βλέπε ἐκτενὴ ὑποσημείωσιν εἰς τὸν Βίον τῶν Ἁγίων Κυπριανοῦ καὶ Ἰουστίνης, τῇ β’ (2ᾳ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου ἐν τόμῳ Ι’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».