Μέγα μυστήριον, ἀκροαταί μου, αὐτὸ ὅπου βλέπομεν σήμερον· ἕνας φοβερώτατος Θεός, νὰ γίνεται ἕνας ταπεινὸς ἄνθρωπος; ὁ Ἀπερίγραπτος περιγραπτός; ὁ Ἀσώματος ὑλικός; ὁ Ἀόρατος ὁρατός; ἐκεῖνος ὅπου ἔπλασε λόγῳ μόνῳ μὲ τὴν σοφίαν του ὅλην τὴν φύσιν, οὐράνιον καὶ ἐπίγειον, νὰ πλάττεται σήμερον καὶ νὰ κτίζεται; ἐκεῖνος ὅπου δὲν χωρεῖται εἰς τὸν οὐρανόν, εἰς τὴν γῆν, εἰς τὴν θάλασσαν, νὰ χωρῆται εἰς φάτνην τῶν ἀλόγων; ὤ τῶν παραδόξων παραδοξότερον θέαμα! ὤ τῶν ἀπορρήτων ἀκατανόητον πλήρωμα! καὶ ποῖος τάχα νὰ εἶναι ἱκανός, διὰ νὰ μᾶς ἐξηγήσῃ τὸ μυστήριον; Ἐδῶ βλέπομεν ἕνα διδάσκαλον τῆς οἰκουμένης, ὅπου ἔχει ὅλην τὴν σοφίαν τοῦ Παναγίου Πνεύματος ἐντὸς τῆς καρδίας του, ὅπου ἀναβαίνει μέχρι τρίτου οὐρανοῦ ὡς Ἄγγελος, ὅπου ἐμβαίνει εἰς τὸν Παράδεισον ὡς καθαρός, ὅπου ἀκούει ἄρρητα ρήματα τῶν ἀΰλων Ἀγγέλων, καὶ πάλιν θαυμάζων διὰ τὸ μυστήριον τοῦτο βοᾷ ἐξεστηκώς· «ὦ βάθος πλούτου καὶ σοφίας καὶ γνώσεως Θεοῦ! ὡς ἀνεξερεύνητα τὰ κρίματα αὐτοῦ» (Ρωμ. ια’ 33).

Καὶ λοιπὸν ποῖος ἄλλος δύναται τάχα, διὰ νὰ μᾶς εἴπῃ πῶς πρέπει νὰ πιστεύωμεν τὸ Παιδίον τοῦτο; τάχα αὐτὸ ἔχει οὐσίαν καὶ φύσιν Θεοῦ, ἢ μόνον φύσιν ἀνθρώπου; εἶναι μέγας Θεός, ἤ εἶναι μικρὸς ἄνθρωπος; Βασιλεὺς τῶν Ἀγγέλων, ἢ δοῦλος τῶν ἀνθρώπων; Δημιουργὸς ὅλου τοῦ κόσμου, ἢ δημιουργημένος ἀπὸ τὴν Παρθένον; ἀόρατος Θεός, ἤ ὁρατὸς ἄνθρωπος; ἄϋλος καὶ ἀσώματος, ἢ ὑλικὸς καὶ σωματικός; ἀπαθὴς καὶ ἀθάνατος, ἢ παθητός τε καὶ θνητός; προαιώνιος Λόγος τοῦ Πατρός, ἢ χρονικὸν παιδίον τῆς Μητρός; ἐλθὲ λοιπὸν ἐν μέσῳ ἡμῶν, ὦ θεολογικώτατε διδάσκαλε, διὰ νὰ μᾶς λύσῃς τὴν ἀπορίαν, διὰ νὰ λάμψῃς τὸ φῶς τῆς θεογνωσίας ἐπὶ τὰς ψυχάς μας, διὰ νὰ μᾶς διδάξῃς πῶς πρέπει νὰ πιστεύωμεν τὸ Παιδίον τοῦτο. Θεὸν τέλειον (ἑρμηνεύει ὁ Δαμασκηνὸς Ἰωάννης ἐν τῷ γ’ κεφ. τοῦ γ’ βιβλ.). «Θεὸν τέλειον, καὶ ἄνθρωπον τέλειον, τὸν αὐτόν, καὶ εἶναι, καὶ λέγεσθαι, ἐκ δύο τε, καὶ ἐν δυσὶν ὁμολογοῦμεν φύσεσιν»· καλά, ὦ θεῖε Δαμασκηνέ, τὸ Παιδίον αὐτὸ εἶναι τέλειος Θεός, καὶ τέλειος ἄνθρωπος, ὡς λέγεις, μὰ πῶς ἠμπορεῖ νὰ εὑρίσκωνται δύο οὐσίαι εἰς ἕν Παιδίον; πῶς εἶναι δυνατὸν δύο ἐναντία πράγματα νὰ εἶναι εἰς μίαν ὑπόστασιν; πῦρ καὶ ὕδωρ, ἄϋλον καὶ ὑλικόν, φῶς καὶ σκότος, ἄφθαρτον καὶ φθαρτόν, αἰώνιον καὶ πρόσκαιρον, συμφωνοῦσι ποτέ; «τῶν ἐναντίων οὐδεμία ἀναλογία»· τάχα χωριστὰ εἶναι ἡ μία ἀπὸ τὴν ἄλλην οὐσίαν, ἢ καὶ αἱ δύο ὁμοῦ; δύο ὑποστάσεις ἀποτελοῦσιν αἱ δύο αὗται φύσεις, ἢ μόνον μίαν;