Δεῦτε καὶ ἀκολουθεῖτε, διὰ νὰ μάθετε δύο μεγάλα μυστήρια εἰς τὴν σεβάσμιον ταύτην πανήγυριν· α’ ὅτι ὁ Θεὸς ὅπου τίκτεται σήμερον, πῶς τάχα τὸν πιστεύομεν; β’ ὅτι ὁ Θεὸς ὅπου δὲν θεωρεῖται φυσικά, πῶς τάχα τὸν βλέπομεν; «διέλθωμεν δὴ ἕως Βηθλεὲμ καὶ ἴδωμεν τὸ ρῆμα τοῦτο τὸ γεγονός, ὃ ὁ Κύριος ἐγνώρισεν ἡμῖν» (Λουκ. β’ 15).

Ἔπρεπε σήμερον, ἀκροαταί, δὲν λέγω νὰ θαυμάζῃ καὶ νὰ φρίττῃ κάθε γλῶσσα ἀνθρώπου, ἀλλὰ καὶ παντελῶς νὰ βυθίζηται εἰς τὸ χάος τῆς ἀφωνίας, διὰ τὸ πέλαγος τῶν τερατουργημάτων ὅπου βλέπει εἰς τὴν Γέννησιν τοῦ Σωτῆρος καὶ ἀληθῶς βλέπων κἀγὼ ὁ ἁμαρτωλὸς τόσα μεγάλα θαυμάσια, τόσα ἀκατανόητα μυστήρια, ἐγὼ ὁ ἀμαθὴς καὶ ἀγράμματος, εὐθὺς δειλιῶ, τρομάζω καὶ φρίττω· διότι ὡς ἀρχάριος τῆς θεολογικῆς ἐπιστήμης καὶ πάσης φιλοσοφικῆς διδασκαλίας, φοβοῦμαι μὴ ἤθελε πνιγῶ εἰς τὴν θάλασσαν τῶν τοιούτων φρικτῶν μυστηρίων, ἀποφασίζων διὰ νὰ ἀντλήσω τὴν σήμερον ἀπὸ αὐτὰ τὰ σωτήρια νάματα καὶ νὰ ποτίσω πλουσίως μὲ ἀγαλλίασιν τὰς ψυχάς σας. Ἀλλοίμονον καὶ πῶς δὲν ἤθελε φρίξω, ὦ Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, βλέπων σήμερον σὲ τὸν ἀόρατον, ἐντὸς φάτνης τῶν ἀλόγων ἀνακλινόμενον; πῶς δὲν ἤθελε κρυώσω καὶ τρομάσω ἀπὸ τὸν τρόμον, θεωρῶν σὲ τὸν καθήμενον ἐπὶ τῶν Χερουβεὶμ καὶ ἀναπαυόμενον ἐπὶ τῶν Σεραφείμ, νὰ κείτεσαι τώρα ὡς νήπιον ἐντὸς ἑνὸς καταφρονεμένου Σπηλαίου; νὰ ἐνδύεσαι τώρα μὲ ράκη ὡς βρέφος ἐσπαργανωμένον, σὺ ὅπου στολίζεις τὸν οὐρανὸν μὲ φῶτα διαυγῆ των ἀστέρων;

Ἂν ὁ Ἰωσὴφ ὅλος θαυμάζῃ, ἡ Μήτηρ ἐκπλήττεται καὶ τὰ ἄλογα ζῷα ἀποροῦσιν ἐπὶ τὴν θαυμασίαν σου Γέννησιν, πῶς ἤθελον ἀποτολμήσει ἐγὼ ὁ ἁμαρτωλός, διὰ νὰ διηγοῦμαι τοιαῦτα φοβερὰ μυστήρια; ἄν οἱ Ποιμένες θαυμάζουν, οἱ Μάγοι προσπίπτουν, καὶ οἱ Ἅγιοι Ἄγγελοι ἀοράτως δοξολογοῦν, πῶς ἤθελον ἀνοίξω ἐγὼ τὸ ἁμαρτωλὸν στόμα, διὰ νὰ κηρύξω τεράστια, διὰ νὰ ὑμνολογήσω θαυμάσια; ἄχ, βέβαια, πίπτω εἰς θάμβος, ρίπτομαι εἰς δειλίαν, εὐθὺς ἅμα συλλογισθῶ τὸ ἄφραστον βάθος τῶν μυστηρίων σου· «ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσους, τίς ἐξιχνιάσει, ψυχοσῶστα Σωτήρ μου;»· ἀλλ’ ὅμως θαρρῶν εἰς τὴν ἄβυσσον ταύτην τῶν κριμάτων καὶ τῆς σοφίας σου ἐλπίζω νὰ διώξῃς ἀπ’ ἐμοῦ τὸν φόβον, νὰ ἀφανίσῃς τὸ σκότος ἐκ τῆς καρδίας μου, καὶ νὰ λάμψῃς τὸ φῶς τῆς θεογνωσίας σου ἐπὶ τὴν ἁμαρτωλήν μου ψυχήν, διὰ νὰ ἐννοήσω ἐγὼ καὶ οἱ ἀκροαταί μου, πῶς τάχα πρέπει νὰ σὲ πιστεύωμεν.