Ἰδοὺ λοιπὸν ὁ λόγος, διὰ τὸν ὁποῖον ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς, ὁμιλήσας περὶ τῆς ἡμέρας τῆς κρίσεως, ἐσιώπησε μὲν πᾶσαν ἄλλην ἀρετήν, παρέστησε δὲ κρινομένους τοὺς ἐλεήμονας καὶ ἀνελεήμονας. Ὁ μὲν ἐλεήμων σημαίνει τὸν δίκαιον καὶ ἐνάρετον, ὁ δὲ ἀνελεήμων τὸν παραβάτην καὶ ἁμαρτωλόν. Παραστήσας λοιπὸν ὁ Θεάνθρωπος τὸν ἐλεήμονα κρινόμενον καὶ δοξαζόμενον, ἔδειξε δι’ αὐτοῦ κρινόμενον καὶ δοξαζόμενον πάντα ἄνθρωπον δίκαιον. Ὁμοίως παραστήσας κρινόμενον καὶ καταδικαζόμενον τὸν ἀνελεήμονα, ἔδειξε κρινόμενον καὶ καταδικαζόμενον πάντα ἄνθρωπον ἁμαρτωλὸν καὶ ἀμετανόητον.

Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί, μὴ πλανώμεθα· ἡ ἡμέρα ἐκείνη εἶναι ἡμέρα φοβερά· «ἰδοὺ γὰρ ἡμέρα Κυρίου ἔρχεται ἀνίατος θυμοῦ καὶ ὀργῆς» (Ἠσ. ιγ’ 9)· ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ ἐξετάζεται ἀκριβῶς ὄχι μόνον τῆς ἐλεημοσύνης τὸ ἔργον, ἀλλὰ πάντα τὰ ἔργα ἡμῶν, καὶ τὰ λόγια, καὶ οἱ λογισμοί. Πόση αἰσχύνη ἔχει νὰ μὲ καλύψῃ τότε, ὅταν ἀνοίξωσι τὰ βιβλία καὶ φανερωθῶσιν ἐνώπιον πάντων τῶν ἐχθρῶν μου καὶ ἐνώπιον πάντων τῶν ἀνθρώπων τὰ αἰσχρά μου ἔργα, τὰ ὁποῖα ἐὰν τὴν σήμερον ἐφανεροῦντο ἐνώπιον ἑνὸς μόνου, κἂν αὐτὸς ἦτο ἀδελφός μου, ἀπὸ τὴν στενοχωρίαν τῆς αἰσχύνης μου ἐπεκαλούμην τὴν γῆν, ἵνα σχισθῇ καὶ καλύψῃ με; Πόση ἡ αἰσχύνη μου, ὅταν ἐνώπιον πάντων φανερωθῇ ἡ ὑπόκριψις τοῦ ἤθους μου, αἱ ἀδικίαι τῶν χειρῶν μου, αἱ συκοφαντίαι τῆς γλώσσης μου, τὸ ψεῦδος τοῦ στόματός μου, ἡ ὑπερηφάνεια τοῦ νοός μου, ὁ κρυπτὸς φθόνος τῆς καρδίας μου, καὶ πάντα τὰ λοιπὰ πονηρὰ ἔργα μου καὶ πᾶσα ἡ αἰσχρότης τῶν λογισμῶν μου; Πόση αἰσχύνη, ὅταν ὁ Κριτὴς ἐξετάζῃ, καὶ ἐλέγχῃ, καὶ φέρῃ ἐνώπιόν μου ὅλας τὰς ἁμαρτίας μου; «Ταῦτα ἐποίησας», μοῦ λέγει ὁ φοβερὸς Κριτής, «καὶ ἐσίγησα· ὑπέλαβες ἀνομίαν, ὅτι ἔσομαί σοι ὅμοιος· ἐλέγξω σε, καὶ παραστήσω κατὰ πρόσωπόν σου τὰς ἁμαρτίας σου» (Ψαλμ. μθ’ 21). Πόσος τρόμος ὅταν ὁ Κριτὴς ἀνοίξῃ τὸ στόμα αὐτοῦ, καὶ προφέρῃ τῆς δικαιοτάτης αὐτοῦ κρίσεως τὴν φρικωδεστάτην ἀπόφασιν;

«Πορεύεσθε» λέγει ὁ Βασιλεὺς τῆς δόξης. Ἀλλὰ ποῦ στέλλει ἡμᾶς τοὺς παναθλίους; «Πορεύεσθε». Φιλάνθρωπε, πανοικτίρμον, Σωτὴρ τοῦ κόσμου, σὺ δι’ ἡμᾶς γένονας ἄνθρωπος, δι’ ἡμᾶς ὑπέφερες πάθος, διὰ τὴν σωτηρίαν ἡμῶν ὑψώθης ἐν τῷ Σταυρῷ καὶ ὑπέμεινας θάνατον, ποῦ δὲ νῦν ἐξαποστέλλεις ἡμᾶς; «Πορεύεσθε ἀπ’ ἐμοῦ». Ἀπὸ σοῦ χωρίζεις ἡμᾶς;