Εἷς εἶναι ὁ λόγος τοῦ ἀνθρώπου, καθὼς μία ἡ οὐσία τῆς Θεότητος· τρία εἶναι τοῦ λόγου τὰ εἴδη, ἐνδιάθετος, προφορικός, γραπτός, καθὼς τρεῖς αἱ θεαρχικαὶ ὑποστάσεις, Πατήρ, Υἱός, Πνεῦμα. Ὅταν ὁ λόγος δὲν προφέρεται διὰ τοῦ στόματος, ἀλλὰ γράφεται εἰς τὸν χάρτην, τότε ὁ μὲν γραπτὸς εἰκονίζει τὸν σαρκωθέντα Υἱὸν καὶ Λόγον, ὁ δὲ ἐνδιάθετος καὶ ὁ ἀνεκφώνητος τὸν ἄσαρκον Πατέρα καὶ τὸ ἄσαρκον Πνεῦμα· ὅτε δὲ ὁ λόγος δὲν γράφεται, ἀλλ’ ἐκπέμπεται ἐκ τοῦ στόματος, δηλαδὴ ἐκφωνεῖται, τότε ὁ μὲν ἐνδιάθετος εἰκονίζει τὸν μὴ πεμφθέντα Πατέρα, ὁ δὲ ἄγραπτος τὸν μὴ πεμφθέντα Υἱόν, ὁ δὲ ἐκφωνηθεὶς τὸ πρὸς τοὺς Μαθητὰς πεμφθὲν Πανάγιον Πνεῦμα.

Μὴ ζητῇς ὅμως πληρεστάτην ἀκρίβειαν ἁρμοδιότητος εἰς τὰ παραδείγματα, ἐπειδὴ τοῦτο εἶναι ἀδύνατον, καθότι οὐδὲν κτίσμα οὔτε ὑλικὸν οὔτε ἄϋλον οὔτε ὁρατὸν οὔτε ἀόρατον οὔτε ἐπίγειον οὔτε οὐράνιον εἶναι κατὰ πάντα ὅμοιον μὲ τὴν ὑπεράρχιον οὐσίαν τῆς Θεότητος. Ὁ ἄνθρωπος, ὅστις ἐπλάσθη κατ’ εἰκόνα Θεοῦ, γίνεται παράδειγμα πρὸς σκιώδη τινὰ ἑρμηνείαν τῶν περὶ τὸν Θεόν, ἀλλὰ τοσοῦτον ἀτελές, ὅσον ἀτελὴς ἀποδείκνυται ὁ ἄνθρωπος, παραβαλλόμενος καὶ συγκρινόμενος πρὸς τὸν Θεόν. Ἀλλ’ ὁ νοῦς ταῦτα δὲν χωρεῖ· ἀληθῶς δὲν χωρεῖ ταῦτα, ἐπειδὴ εἶναι στενός, ἐπειδὴ ζητεῖ ἀπόδειξιν φυσικὴν διὰ τὰ ὑπὲρ φύσιν καὶ βεβαιότητα αἰσθητὴν διὰ τὰ ὑπὲρ τὴν αἴσθησιν. Δὲν χωρεῖ ταῦτα, ἐπειδὴ γλῶσσα ἀνθρώπου δὲν δύναται νὰ ὁμιλήσῃ περὶ τούτων ἀξιοπρεπῶς, «ἃ οὐκ ἐξὸν ἀνθρώπῳ λαλῆσαι» (Β’ Κορ. ιβ’ 4)· οὔτε εὑρίσκομεν παράδειγμα ὅμοιον, ἀλλ᾽οὔτε λέξεις ἔχομεν, αἱ ὁποῖαι νὰ ἀποδίδουν τὴν ἀκριβῆ σημασίαν τῶν τοιούτων πραγμάτων· «Βλέπομεν γὰρ ἄρτι δι’ ἐσόπτρου ἐν αἰνίγματι, τότε δέ», δηλαδὴ ὅταν ἡ ψυχὴ λυθῇ ἀπὸ τῶν δεσμῶν τοῦ σώματος, τότε θέλομεν ἴδει «πρόσωπον πρὸς πρόσωπον· ἄρτι γινώσκω ἐκ μέρους, τότε δὲ ἐπιγνώσομαι, καθὼς καὶ ἐπεγνώσθην» (Α’ Κορ. ιγ’ 12).

Ὁ νοῦς ταῦτα δὲν χωρεῖ ὡς δυσνόητα καὶ ἀκατάληπτα, χωρεῖ ὅμως ἄλλα εὐκολονόητα καὶ εὐκατάληπτα· ἀφοῦ δὲ ὁ νοῦς κατανοήσῃ ταῦτα, τότε πιστεύει καὶ ὅσα ἀχώρητα διδάσκει ἡ Πίστις, πειθόμενος ὅτι δὲν καταλαμβάνει τὰ ὑψηλὰ τῆς Πίστεως μυστήρια διὰ τὴν ἀνθρωπίνην ἀδυναμίαν. Τίνος ὁ νοῦς δὲν κατανοεῖ ὅτι οἱ Προφῆται καὶ οἱ Ἀπόστολοι ἦσαν ἄνθρωποι Ἅγιοι; Μαρτυρεῖ τοῦτο ὁ βίος καὶ ἡ πολιτεία αὐτῶν, μαρτυροῦν τὰ θαύματα, τὰ ὑπ’ αὐτῶν τελεσθέντα, μαρτυρεῖ ἡ ἐκπλήρωσις τῶν ὑπ᾽αὐτῶν προφητευθέντων καὶ προκαταγγελθέντων ἔργων, μαρτυρεῖ τὸ πλῆθος τῶν ἱστορικῶν, τῶν ταῦτα βεβαιωσάντων.