Ὁμιλία εἰς τὴν τριήμερον ΑΝΑΣΤΑΣΙΝ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΟΥ Ἀρχιεπισκόπου Κων/πόλεως τοῦ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, μετηγμένη εἰς τὴν ἁπλῆν Ἑλληνικὴν κατ’ ἐλευθέραν μετάφρασιν.

Τοιχογραφία τοῦ Ἱ. Ναοῦ τοῦ Πρωτάτου Ἁγίου Ὅρους Ἄθω ἱστορηθέντος ὑπὸ τοῦ περιφήμου ἁγιογράφου τοῦ ΙΔʹ αἰῶνος Μανουὴλ Πανσελήνου. Τὸ θέμα αὐτῆς εἶναι εἰλημμένον ἐκ τῆς περὶ τῆς θείας Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου περιγραφῆς τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου (κεφ. κηʹ 16-20), ἐχούσης οὕτω: Οἱ ἕνδεκα Μαθηταί, ὑπείκοντες εἰς τὴν ἐντολὴν τοῦ Κυρίου, ἐμφανισθέντος μετὰ τὴν Ἀνάστασιν εἰς τὴν Ὑττεραγίαν Θεοτόκον καὶ τὴν Μαγδαληνὴν Μαρίαν καὶ εἰπόντος αὐταῖς· «Ἀπαγγείλατε τοῖς ἀδελφοῖς μου ἵνα ἀπέλθωσιν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, κἀκεῖ με ὄψονται» (κηʹ 10), ἐπορεύθησαν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, εἰς τὸ ὄρος τὸ ὁποῖον ὥρισεν εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς. Ἐν τῇ τοιχογραφίᾳ διακρίνονται οἱ Μαθηταὶ ἀνερχόμενοι κάθιδροι τὸ ὄρος, ὅτε ἐξαίφνης εἶδον ἐνώπιον αὐτῶν τὸν Κύριον καὶ προσεκύνησαν αὐτόν, τινὲς δὲ καὶ ἐδίστασαν ἂν πράγματι ἦτο αὐτὸς ὁ Ἰησοῦς. Ὁ δὲ Κύριος, ὁμιλήσας πρὸς αὐτούς, εἶπε τὰ ἐπὶ τῆς κορυφῆς τῆς εἰκόνος γεγραμμένα· «Ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς. Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη...» (Ματθ. κηʹ 18-19).
ΕΙΚΟΝΑ

ΧΑΙΡΕΤΕ ἐν Κυρίῳ πάντοτε, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί· καὶ πάλιν θὰ εἴπω, χαίρετε· ὁ Κύριος εἶναι πλησίον μας, καμμία μέριμνα ἂς μὴ σᾶς ἀπασχολῇ. Ὁ Κύριος ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν καὶ μαζὶ μὲ Αὐτὸν καὶ μέγα πλῆθος Ἁγίων. Ἂς ἑορτάσωμεν λοιπὸν μὲ εὑχαρίστησιν, ἀλλὰ καὶ μὲ σωφροσύνην. Διότι αὐτὴ ἀληθῶς εἶναι ἡ ἡμέρα τὴν ὁποίαν ἐδημιούργησεν ὁ Κύριος. Ἂς χαρῶμεν λοιπὸν ψυχικῶς καὶ ἂς εὐφρανθῶμεν πνευματικῶς κατὰ τὴν ἡμέραν αὐτήν· ἂς διακηρύξωμεν εἰς τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης τὴν Ἀνάστασιν τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν ἤ, διὰ νὰ εἴπω καλύτερον, τὴν ἰδικήν μας σωτηρίαν. Ἂς διακηρύξωμεν τὴν σημασίαν τῆς ἡμέρας τῆς σωτηρίας ἡμῶν· ἂς διακηρύξωμεν ἀνὰ τὴν οἰκουμένην τὴν θανάτωσιν τοῦ διαβόλου, τὴν αἰχμαλωσίαν τῶν ἀκαθάρτων δαιμόνων, τὴν σωτηρίαν τῶν Χριστιανῶν, τὴν ἀνάστασιν τῶν νεκρῶν. Διότι διὰ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ ἐσβέσθη μὲν ἡ γέεννα τοῦ πυρός, τελειώνει δὲ ὁ ἀκοίμητος σκώληξ. Ὁ ᾍδης συνταράσσεται, ὁ διάβολος πενθεῖ, ἡ ἁμαρτία νεκροῦται, τὰ πονηρὰ πνεύματα ἐκδιώκονται, οἱ ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι ζοῦν ἐπὶ τῆς γῆς ἀναβαίνουσιν ἤδη εἰς τὸν οὐρανόν, οἱ εὑρισκόμενοι εἰς τὸν ᾍδην νεκροὶ ἐλευθερώνονται ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ διαβόλου, καὶ εὑρισκόμενοι πλησίον τοῦ Θεοῦ, λέγουν εἰς τὸν διάβολον· Ποῦ εἶναι, θάνατε, ἡ νίκη σου; Ποῦ εὑρίσκεται, ᾍδη, τὸ κέντρον σου; Αἴτιος δὲ τῆς ἁγίας αὐτῆς ἑορτῆς καὶ πανηγύρεως εἶναι δι’ ἡμᾶς ὁ Χριστός, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ πρόξενος καὶ ὅλων τῶν ἄλλων ἰδικῶν μας καλῶν.

Αὐτὸς μὲν μᾶς ἐδημιούργησε κατ’ ἀρχὰς καὶ ἀπὸ τὴν ἀνυπαρξίαν ἐχάρισεν εἰς ἡμᾶς τὴν ὕπαρξιν καὶ τὴν ζωήν· Αὐτὸς καὶ τώρα, ἐνῷ εἴχομεν χαθῆ, ἔσωσεν ἡμᾶς, Αὐτός, ἐνῷ εἴμεθα νεκροί, μᾶς ἐχάρισε τὴν ζωήν· αὐτὸς ἠλευθέρωσεν ἡμᾶς ἀπὸ τὴν τυραννίαν τοῦ διαβόλου· Αὐτὸς ὅλους ἡμᾶς, οἱ ὁποῖοι εἴμεθα ὑποδουλωμένοι εἰς τὴν ἁμαρτίαν, κατέστησεν ἐλευθέρους, ἐξαφανίσας τὸ χειρόγραφον τῆς προπατορικῆς ἁμαρτίας. Ὁ Χριστὸς ἐξηγόρασεν ἡμᾶς ἀπὸ τὴν κατάραν τοῦ νόμου, γενόμενος πρὸς χάριν ἡμῶν κατάρα. Διὰ τοῦτο καὶ ἔχομεν χρέος νὰ εἴπωμεν καὶ ἡμεῖς· τί θὰ ἀνταποδώσωμεν εἰς τὸν Κύριον ὡς ἀντάλλαγμα δι’ ὅλας τὰς εὐεργεσίας τὰς ὁποίας ἔκαμεν εἰς ἡμᾶς;