Τῇ ΚΔ’ (24ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ Ἐπισκόπου Ρώμης.

Ἔπειτα ἰδὼν ὅτι ὅσον ἐκεῖνος ἔπασχε περισσότερον, τόσον μᾶλλον ἐστερεοῦντο οἱ ἐπίλοιποι, ἔδωκε κατ’ αὐτοῦ τὴν τελευταίαν ἀπόφασιν, νὰ δέσουν εἰς τὸν λαιμόν του ἄγκυραν καὶ νὰ τὸν βυθίσουν εἰς τὸ πέλαγος, διὰ νὰ μὴ εὕρουν οἱ πιστοὶ τὸ τίμιον αὐτοῦ λείψανον. Τούτου δὲ γενομένου ἵστατο τὸ πλῆθος τῶν Χριστιανῶν εἰς τὸ πέλαγος καὶ ἐθρήνουν ἐλεεινῶς τὸν διδάσκαλον. Κορνήλιος δὲ καὶ Φοῖβος οἱ μαθηταὶ αὐτο ἐφώναζαν πενθοῦντες ἀπαραμύθητα καὶ προσέταξαν τοὺς λοιποὺς νὰ κάμουν ὅλοι πρὸς τὸν Θεὸν κοινὴν παράκλησιν, ἵνα ἐξέλθῃ εἰς τὴν γῆν τὸ λείψανον τοῦ Ἁγίου. Ἐνῷ λοιπὸν προσηύχοντο κλαίοντες, ἐθαυματουργήθη καὶ τότε τέρας ἐξαίσιον τοῦ ἐν τῇ Ἐρυθρᾷ Θαλάσσῃ ὑπὸ Μωϋσέως τελεσθέντος παραδοξότερον. Καὶ σύρεται μὲν ὀπίσω ἡ θάλασσα στάδια εἴκοσι, προσελθόντες δὲ διὰ ξηρᾶς οἱ Χριστιανοὶ (ὤ τῆς ἀρρήτου σου, Χριστέ, καὶ παντοδυνάμου δυνάμεως!) εὑρίσκουσι λίθον μέγαν πεπελεκημένον ὡς Ἐκκλησίαν καὶ κατεσκευασμένον ἀπὸ τὴν ἀπόρρητον τοῦ Θεοῦ σοφίαν μὲ τέχνην ἐξαίσιον. Μέσα εἰς τὸν ἀχειροποίητον αὐτὸν Ναὸν ἔκειτο λαμπρῶς τὸ ἅγιον λείψανον, πλησίον δὲ τοῦ λίθου ἔκειτο ἡ βαρυτάτη ἐκείνη ἄγκυρα.

Θέλοντες δὲ οἱ προαναφερθέντες μαθηταὶ τοῦ Ἁγίου Φοῖβος καὶ Κορνήλιος νὰ ἐγείρουν τὸ ἅγιον αὐτοῦ λείψανον, ἤκουσαν οὐρανόθεν φωνὴν ταῦτα λέγουσαν· «Ἀφῆτέ τον αὐτοῦ ὅπου ὁ Κύριος θαυμασίως τὸν ἐνεταφίασε, μὲ τὴν δύναμιν τοῦ ὁποίου καθ’ ἕκαστον ἔτος θέλει σύρεται ὀπίσω ἡ θάλασσα εἰς τιμὴν καὶ μνήμην αὐτοῦ καὶ θὰ ἵσταται οὕτως ἡμέρας ἑπτά, διὰ νὰ ἔρχωνται οἱ πιστοὶ νὰ ἑορτάζωσι τὴν πανήγυριν». Ταῦτα ἀκούσαντες ἐδόξασαν τὸν Θεὸν καὶ ἀσπασάμενοι μόνον τὸ σεβάσμιον λείψανον, ὑπέστρεψαν χαίροντες· ὄχι δὲ μόνον τότε ἔγινε τοῦτο τὸ φρικτὸν καὶ θαυμάσιον τεράστιον, ἀλλὰ καθ’ ἕκαστον ἔτος κατόπιν εἰς τὴν μνήμην τοῦ Ἱερομάρτυρος ἐσύρετο ὡς ἄνωθεν εἴπομεν ἡ θάλασσα, δίδουσα ἄδειαν εἰς τοὺς πιστοὺς νὰ ἑορτάζωσι τὴν πανήγυριν, εἰς τὴν ὁποίαν ἐγίνοντο μεγάλα θαυμάσια εἰς ὅλους τοὺς κακῶς ἔχοντας ὅσοι δὲ ἔπιναν ὕδωρ ἀπὸ τὸ θαλάσσιον ἐκεῖνο ὅπερ ἦτο εἰς τὸν Ναὸν αὐτὸν τοῦ Ἁγίου, ἐθεραπεύοντο ἀπὸ πᾶσαν ἀσθένειαν. Ὅθεν εἰς ὀλίγον καιρὸν ἔγιναν ὅλοι Χριστιανοί, ὅσοι κατοικοῦσαν εἰς ἐκεῖνα τὰ μέρη, τοσαῦτα καὶ τοιαῦτα θαυμάσια βλέποντες. Ἀλλὰ ἀκούσατε καὶ ἄλλο τῶν προειρημένων παραδοξότερον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τοῦ τόπου καταγωγῆς τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ὁ Ἱερὸς Νικηφόρος ὁ Θεοτόκης ἐν ταῖς σημειώσεσιν αὐτοῦ (σελ. 448) σημειώνει τὰ ἑξῆς· «Ὁ Κλήμης οὗτος ἂν εἶναι Ρωμαῖος πάντῃ ἐστὶν ἀμφίβολον (καθ’ ὅτι ὁ νεώτερος Καβαῖος μαρτυρεῖ, ὅτι λέγεται πῶς οὗτος εἶναι Ρωμαῖος ἐν τῷ περὶ Ἐκκλησιαστικῶν Συγγραφέων πονήματι) διότι τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἑλληνικὸν μᾶλλον εἶναι ἢ λατινικόν, καθότι κλῆμα εἶναι λέξις Ἑλληνική, ἐκ τοῦ κλῆμα δὲ παράγεται τὸ Κλήμης, διὸ καὶ Ἕλληνες τοῦτο ἔσχον τὸ ὄνομα. Ἐὰν δὲ ἦτο Ρωμαῖος ὁ Κλήμης, διατὶ οὐ Ρωμαϊστὶ ἀλλὰ Ἑλληνιστὶ συνέγραψεν;».

[2] Ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ὑπεραμυνόμενος τῆς γνησιότητος τῶν Ἀποστολικῶν Διαταγῶν, τῶν Ἀποστολικῶν Κανόνων καὶ τῶν Ἐπιστολῶν τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος, σημειώνει ἐνταῦθα καὶ τὰ ἑξῆς: «Οὐ μόνον αἱ Διατάξεις τῶν Ἀποστόλων, ἀλλὰ καὶ οἱ Ἀποστολικοὶ Κανόνες ὑπὸ τῶν Ἀποστόλων διὰ Κλήμεντος συνεγράφησαν, καὶ δύο ἐπιστολαὶ πρὸς Κορινθίους ἐπιστελλόμεναι ὡς ἐκπροσώπου τῆς Ρωμαίων Ἐκκλησίας καὶ ἄλλα συγγράμματα. Σημείωσαι καὶ τοῦτο, ὅτι αἱ δύο ἐπιστολαὶ τοῦ Κλήμεντος τούτου αἱ πρὸς Κορινθίους ἐπικυροῦνται ὅτι γνήσιαί εἰσι (σελ. 4 τοῦ Κανονικοῦ Κλήμεντος). Ὁμοίως σημείωσαι, ὅτι ὑπὸ τῶν Ἀποστόλων διὰ τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος τούτου συνεγράφησαν οἱ ΠΕʹ (85) Κανόνες τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ αἱ Διατάξεις αὐτῶν, ὡς εἴρηται ἀνωτέρω οὐχὶ δὲ ὑπὸ τοῦ Κλήμεντος τοῦ Ἀλεξανδρέως (ἤτοι τοῦ Στρωματέως), ἢ συνεγράφησαν, ἢ συνηθροίσθησαν, καθὼς οὐχὶ ὀρθῶς γράφεται ἐν τῇ Ἑκατονταετηρίδι. Διότι, ἐὰν τοῦτο ἦτο ἀληθές, ἔπρεπεν οἱ Κανόνες αὐτοὶ νὰ εὑρίσκωνται εἰς τὰ ἅπαντα τοῦ αὐτοῦ Ἀλεξανδρέως. Ἐπειδὴ δὲ αὐτοὶ δὲν ἐμφέρονται εἰς τὰ ἐκείνου συγγράμματα, ἄρα ψευδέστατον εἶναι τοῦτο, ὅπερ λέγει ὁ τῆς Ἑκατονταετηρίδος Συγγραφεύς». Βλέπε καὶ εἰς τὴν σχετικὴν ὑποσημείωσιν τοῦ Συναξαρίου τῶν Δώδεκα Ἀποστόλων κατὰ τὴν τριακοστὴν τοῦ Ἰουνίου (βλέπε τόμον Ϛʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Περὶ τοῦ Κλήμεντος τούτου βλέπε καὶ εἰς τὴν πέμπτην τοῦ παρόντος Νοεμβρίου, ἐν τῇ σχετικῇ ὑποσημειώσει τοῦ Συναξαρίου τῶν Ἀποστόλων Ἑρμᾶ, Πατρόβα, Λίνου, Γαΐου καὶ Φιλολόγου (σελ. 160 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

[3] Τὸν Δομετιανὸν ἀποβιώσαντα διεδέχθη ἐν ἔτει 96 ὁ Νερούας ἢ Νέρβας καὶ τούτου μετὰ διετίαν ἐκμετρήσαντος τὸ ζῆν ἀνῆλθεν ἐπὶ τοῦ θρόνου ὁ Τραϊανὸς (98-117).

[4] Οὕτω γράφεται ἐν τῇ «Βιβλιοθήκῃ Ἑλλήνων Πατέρων καὶ Ἐκκλησιαστικῶν Συγγραφέων», Τόμ. Αʹ «Κλήμης ὁ Ρώμης» (Μέρος πρῶτον), σελ. 289 CLXVI. Ὁ χειρόγραφος Συναξαριστὴς Ἐρήπολιν ταύτην γράφει, ὁ δὲ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἔρημον πόλιν. Ποία δὲ ἀκριβῶς εἶναι αὕτη καὶ πῶς λέγεται τώρα, οὐδὲν εἶναι γνωστόν.