Σελίδα 1 από 7
ΚΛΗΜΗΣ ὁ μακάριος Πατὴρ ἡμῶν ἦτο ἀπὸ τὴν μεγαλόδοξον Ρώμην [1], ἔζησε δὲ κατὰ τοὺς χρόνους Δομετιανοῦ τοῦ ἐν ἔτει πα’ (81) βασιλεύσαντος, καὶ τῶν διαδόχων αὐτοῦ Νέρβα καὶ Τραϊανοῦ, κατήγετο δὲ ἀπὸ γένος βασιλικόν, σοφώτατος ὑπάρχων καθὼς εἰς τὰ συγγράμματα καὶ τοὺς λόγους του φαίνεται, ἐπειδὴ ἔμαθεν ὅλην τὴν ἑλληνικὴν παιδείαν καὶ ἔγινε θαυμαστὸς φιλόσοφος. Τὸν πατέρα του ὠνόμαζον Φαῦστον καὶ Ματθιδίαν τὴν μητέρα του. Ἡμέραν δέ τινα ταξιδεύοντες μαζὶ μὲ ἄλλους ἐναυάγησαν. Διασωθεὶς δὲ αὐτὸς ὑγιὴς μὲ τρόπον θαυμάσιον, εὗρε τὸν Ἀπόστολον Πέτρον καὶ ἐδιδάχθη ὑπ’ αὐτοῦ τὴν ἀληθινὴν τοῦ Χριστοῦ πίστιν, γενόμενος κήρυξ τοῦ Εὐαγγελίου ἐπιμελέστατος· συνέγραψε δὲ καὶ τὰς Διαταγὰς τῶν Ἀποστόλων [2].
Οὗτος ἐγένετο Ἐπίσκοπος Ρώμης κατὰ τὸ ϟα’ (91) ἔτος ἀπὸ Χριστοῦ, τρίτος μετὰ τὴν τῶν Ἀποστόλων ἀναίρεσιν, ὡς καλὸς δὲ μαθητὴς τοῦ Πέτρου καὶ ἄξιος τοῦ θρόνου διάδοχος ἐμιμεῖτο τὰς ἀρετὰς τοῦ διδασκάλου του, τὰ ἤθη, τοὺς τρόπους καὶ τὰ ἀγωνίσματα, διδάσκων Ἰουδαίους καὶ Ἕλληνας καὶ γενόμενος «τοῖς πᾶσι... τὰ πάντα» (Α’ Κορινθ. θ’ 22), κατὰ τὸν θεῖον Παῦλον, ἵνα πάντας κερδήσῃ καὶ Χριστῷ παραστήσῃ μὲ τὴν εὐσέβειαν· καὶ τόσον ἦτο ταπεινὸς καὶ εἰς τὴν διδαχὴν γλυκὺς καὶ λόγιος, ὥστε καὶ αὐτοὶ οἱ Ἕλληνες καὶ Ἰουδαῖοι τοῦ εἶχον ἀγάπην πολλὴν καὶ εὐλάβειαν, διότι δὲν τοὺς ἤλεγχεν ἀποτόμως καὶ ἀγρίως, ἀλλὰ μὲ μεγάλην πραότητα καὶ ταπείνωσιν ἔφερε τὰς ἀποδείξεις ἀπὸ τὰς βίβλους αὐτῶν διὰ νὰ εἶναι ἀξιοπιστότερος ὁ λόγος του καὶ δὲν τοὺς ἐλοιδόρει, οὔτε ποσῶς τοὺς ἀπεστρέφετο. Ἀλλὰ ὡς ἀπολογούμενος ἔφερε μαρτυρίας ἀπὸ τὰς Γραφάς, ἀποδεικνύων εἰς αὐτοὺς τὴν ἀθλιότητα ἑνὸς ἑκάστου ἐκ τῶν θεῶν των, ποῖοι ἦσαν καὶ ποίας ποάξεις ἐτέλεσαν καὶ διὰ ποίαν αἰτίαν οἱ ἄφρονες ἐκεῖνοι τοὺς ἐνόμιζον θεούς.
Εἰς τὸ τέλος ἑκάστης διδαχῆς του ἐκήρυττε πάντοτε ὁ μακάριος Κλήμης τὴν μεγάλην εὐσπλαγχνίαν τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καὶ τὸ ἄπειρον αὐτοῦ ἔλεος, παρακινῶν αὐτοὺς πρὸς μετάνοιαν καὶ ὑποσχόμενος εἰς αὐτοὺς ὅτι ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι ἀνοικτὴ διὰ τοὺς ἐπιστρέφοντας, μόνον νὰ παύσουν ἀπὸ τὰ πρότερα ἁμαρτήματα. Τοὺς δὲ Ἰουδαίους πάλιν ἐνεκωμίαζεν εἰς τὴν ἀρχὴν τοῦ λόγου, λέγων αὐτοὺς ἐκλεκτὸν λαὸν τοῦ Θεοῦ καὶ περιούσιον, ὡς ἀπογόνους τοῦ Ἀβραάμ, καὶ ἄλλους ἐπαίνους ὁμοίως· εἰς τὸ τέλος δὲ ἐπροτίμα τὴν Νέαν Διαθήκην μὴ καταφρονῶν τὴν Παλαιάν, διὰ νὰ μὴ δώσῃ εἰς αὐτοὺς σκάνδαλον, ἀλλὰ ἐτελείωνε τὸν λόγον σοφώτατα καὶ οὕτως ἔκαμνεν είς ὅλους πολλὴν ὠφέλειαν, ἑλκύων ἕκαστον μὲ τὴν δεξιότητα τῶν λόγων του πρὸς εὐσέβειαν.
Ὑποσημειώσεις
[1] Περὶ τοῦ τόπου καταγωγῆς τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ὁ Ἱερὸς Νικηφόρος ὁ Θεοτόκης ἐν ταῖς σημειώσεσιν αὐτοῦ (σελ. 448) σημειώνει τὰ ἑξῆς· «Ὁ Κλήμης οὗτος ἂν εἶναι Ρωμαῖος πάντῃ ἐστὶν ἀμφίβολον (καθ’ ὅτι ὁ νεώτερος Καβαῖος μαρτυρεῖ, ὅτι λέγεται πῶς οὗτος εἶναι Ρωμαῖος ἐν τῷ περὶ Ἐκκλησιαστικῶν Συγγραφέων πονήματι) διότι τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἑλληνικὸν μᾶλλον εἶναι ἢ λατινικόν, καθότι κλῆμα εἶναι λέξις Ἑλληνική, ἐκ τοῦ κλῆμα δὲ παράγεται τὸ Κλήμης, διὸ καὶ Ἕλληνες τοῦτο ἔσχον τὸ ὄνομα. Ἐὰν δὲ ἦτο Ρωμαῖος ὁ Κλήμης, διατὶ οὐ Ρωμαϊστὶ ἀλλὰ Ἑλληνιστὶ συνέγραψεν;».
[2] Ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ὑπεραμυνόμενος τῆς γνησιότητος τῶν Ἀποστολικῶν Διαταγῶν, τῶν Ἀποστολικῶν Κανόνων καὶ τῶν Ἐπιστολῶν τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος, σημειώνει ἐνταῦθα καὶ τὰ ἑξῆς: «Οὐ μόνον αἱ Διατάξεις τῶν Ἀποστόλων, ἀλλὰ καὶ οἱ Ἀποστολικοὶ Κανόνες ὑπὸ τῶν Ἀποστόλων διὰ Κλήμεντος συνεγράφησαν, καὶ δύο ἐπιστολαὶ πρὸς Κορινθίους ἐπιστελλόμεναι ὡς ἐκπροσώπου τῆς Ρωμαίων Ἐκκλησίας καὶ ἄλλα συγγράμματα. Σημείωσαι καὶ τοῦτο, ὅτι αἱ δύο ἐπιστολαὶ τοῦ Κλήμεντος τούτου αἱ πρὸς Κορινθίους ἐπικυροῦνται ὅτι γνήσιαί εἰσι (σελ. 4 τοῦ Κανονικοῦ Κλήμεντος). Ὁμοίως σημείωσαι, ὅτι ὑπὸ τῶν Ἀποστόλων διὰ τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος τούτου συνεγράφησαν οἱ ΠΕʹ (85) Κανόνες τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ αἱ Διατάξεις αὐτῶν, ὡς εἴρηται ἀνωτέρω οὐχὶ δὲ ὑπὸ τοῦ Κλήμεντος τοῦ Ἀλεξανδρέως (ἤτοι τοῦ Στρωματέως), ἢ συνεγράφησαν, ἢ συνηθροίσθησαν, καθὼς οὐχὶ ὀρθῶς γράφεται ἐν τῇ Ἑκατονταετηρίδι. Διότι, ἐὰν τοῦτο ἦτο ἀληθές, ἔπρεπεν οἱ Κανόνες αὐτοὶ νὰ εὑρίσκωνται εἰς τὰ ἅπαντα τοῦ αὐτοῦ Ἀλεξανδρέως. Ἐπειδὴ δὲ αὐτοὶ δὲν ἐμφέρονται εἰς τὰ ἐκείνου συγγράμματα, ἄρα ψευδέστατον εἶναι τοῦτο, ὅπερ λέγει ὁ τῆς Ἑκατονταετηρίδος Συγγραφεύς». Βλέπε καὶ εἰς τὴν σχετικὴν ὑποσημείωσιν τοῦ Συναξαρίου τῶν Δώδεκα Ἀποστόλων κατὰ τὴν τριακοστὴν τοῦ Ἰουνίου (βλέπε τόμον Ϛʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Περὶ τοῦ Κλήμεντος τούτου βλέπε καὶ εἰς τὴν πέμπτην τοῦ παρόντος Νοεμβρίου, ἐν τῇ σχετικῇ ὑποσημειώσει τοῦ Συναξαρίου τῶν Ἀποστόλων Ἑρμᾶ, Πατρόβα, Λίνου, Γαΐου καὶ Φιλολόγου (σελ. 160 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).
[3] Τὸν Δομετιανὸν ἀποβιώσαντα διεδέχθη ἐν ἔτει 96 ὁ Νερούας ἢ Νέρβας καὶ τούτου μετὰ διετίαν ἐκμετρήσαντος τὸ ζῆν ἀνῆλθεν ἐπὶ τοῦ θρόνου ὁ Τραϊανὸς (98-117).
[4] Οὕτω γράφεται ἐν τῇ «Βιβλιοθήκῃ Ἑλλήνων Πατέρων καὶ Ἐκκλησιαστικῶν Συγγραφέων», Τόμ. Αʹ «Κλήμης ὁ Ρώμης» (Μέρος πρῶτον), σελ. 289 CLXVI. Ὁ χειρόγραφος Συναξαριστὴς Ἐρήπολιν ταύτην γράφει, ὁ δὲ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἔρημον πόλιν. Ποία δὲ ἀκριβῶς εἶναι αὕτη καὶ πῶς λέγεται τώρα, οὐδὲν εἶναι γνωστόν.
