Τῇ ΚΔ’ (24ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ Ἐπισκόπου Ρώμης.

διηγοῦντο δὲ τὰς συμφορὰς καὶ στενοχωρίας των, τὴν τῶν ἀναγκαίων ὑστέρησιν καὶ τὸ χειρότερον ἀπὸ ὅλα, ὅτι δὲν εἶχον ὕδωρ εἰς τοιαύτην ἐργασίαν κοπιαστικὴν καὶ πολύμοχθον, νὰ δροσίσουν τὴν δίψαν των, ἀλλὰ ἐπήγαιναν καὶ τὸ ἔφεραν ἀπὸ μακρὰν τεσσαράκοντα πέντε στάδια. Συμπονέσας λοιπὸν αὐτοὺς ἐδάκρυσε καὶ πολὺ τοὺς παρηγόρησε, λέγων ὅτι θέλημα Θεοῦ ἦτο νὰ ἐξορισθῆ διὰ νὰ συγκοινωνήσῃ καὶ αὐτὸς εἰς τὰς βασάνους καὶ τὰ παθήματα αὐτῶν.

Ταῦτα εἰπὼν προσέταξεν ἅπαντας νὰ κάμωσι κοινῶς προσευχὴν μετ’ αὐτοῦ, δεόμενοι τοῦ παντοδυνάμου Θεοῦ νὰ τοὺς δώσῃ ὕδωρ ὡς εὔσπλαγχνος. Καθὼς δὲ ὁ Ἅγιος ηὔχετο, ἐκύτταξεν εἰς τὰ πέριξ καὶ βλέπει μακρόθεν ἀρνίον, ὅπερ ἐσήκωνε τὸν δεξιόν του πόδα καὶ τοῦ ἐδείκνυε τὴν γῆν, ἥτις ἦτο ἔμπροσθεν αὐτοῦ, τὸ ὁποῖον ἀρνίον δὲν τὸ ἔβλεπεν ἄλλος τις, εἰμὴ μόνον ὁ Ἅγιος, ὅστις ἐπῆγε, μὲ τρεῖς ἀνθρώπους καὶ τοὺς εἶπε νὰ σκάψουν εἰς τὸν τόπον, εἰς τὸν ὁποῖον τὸ ἀρνίον ἵστατο καὶ ἀφοῦ ἔκαμαν μικρὸν λάκκον, λαμβάνει τὸν σκαπτῆρα ὁ Ἅγιος καὶ κρούσας ἐλαφρὰ εἶπε ταῦτα· «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Δεσπότου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, νὰ ἐξέλθῃ ὕδωρ εἰς τοῦτον τὸν τόπον γλυκύτατον». Οὕτως εἰπὼν (ὤ τῶν θαυμασίων σου, Χριστὲ Βασιλεῦ Παντοδύναμε!) ἐξῆλθε τόσον ὕδωρ, ὥστε ἔγινε ποταμὸς μέγας, καὶ τοιοῦτον ὕδωρ ἡδύτατον, ὥστε ὅλοι ηὐφράνθησαν πίνοντες. Ἀπὸ τὸ θαυμάσιον αὐτὸ ἔλαβον οἱ ἐγχώριοι Ἕλληνες τόσην εὐλάβειαν πρὸς αὐτόν, ὥστε ἔτρεχον καθ’ ἑκάστην καὶ ἤκουον τὴν γλυκυτάτην διδασκαλίαν του, ἐπέστρεφον δὲ εἰς τὴν εὐσέβειαν πολλοὶ καὶ ἐβαπτίζοντο εἰς τὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος, κτίζοντες Ἐκκλησίας, τοὺς δὲ βωμοὺς κρημνίζοντες· ἐντὸς δὲ ἑνὸς ἔτους, ὅπου ἔκαμεν ἐκεῖ ὁ Ἅγιος, ἔκτισεν ἑβδομήκοντα πέντε Ναούς· οἱ δὲ πιστεύσαντες κατέκαυσαν ὅλα τὰ σεβάσματα ὅσα εἶχον ἀφιερωμένα εἰς τοὺς δαίμονας καὶ πᾶσαν ἀπάτην τῶν δαιμόνων ἠφάνισαν.

Ταῦτα μαθὼν ὁ βασιλεύς, ἔστειλεν ἕνα ἡγεμόνα, Ἀφειδιανὸν ὀνόματι, ἵνα διὰ παντὸς τρόπου ἀφανίσῃ τὴν εὐσέβειαν, φθάσας δὲ εἰς τὴν Χερσῶνα ἐβασάνισε πολλοὺς μὲ διάφορα κολαστήρια. Ἔπειτα ἰδὼν ὅτι ἦσαν ἅπαντες σύμφωνοι νὰ μαρτυρήσουν καὶ λίαν πρόθυμοι, ἔβαλεν εἰς τὸν νοῦν του νὰ θανατώσῃ μόνον τὸν αἴτιον. Ἔδωκε λοιπὸν εἰς τὸν μακάριον Κλήμεντα δεινὰ κολαστήρια καὶ πολλὰ τὸν ἐπείραξεν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τοῦ τόπου καταγωγῆς τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ὁ Ἱερὸς Νικηφόρος ὁ Θεοτόκης ἐν ταῖς σημειώσεσιν αὐτοῦ (σελ. 448) σημειώνει τὰ ἑξῆς· «Ὁ Κλήμης οὗτος ἂν εἶναι Ρωμαῖος πάντῃ ἐστὶν ἀμφίβολον (καθ’ ὅτι ὁ νεώτερος Καβαῖος μαρτυρεῖ, ὅτι λέγεται πῶς οὗτος εἶναι Ρωμαῖος ἐν τῷ περὶ Ἐκκλησιαστικῶν Συγγραφέων πονήματι) διότι τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἑλληνικὸν μᾶλλον εἶναι ἢ λατινικόν, καθότι κλῆμα εἶναι λέξις Ἑλληνική, ἐκ τοῦ κλῆμα δὲ παράγεται τὸ Κλήμης, διὸ καὶ Ἕλληνες τοῦτο ἔσχον τὸ ὄνομα. Ἐὰν δὲ ἦτο Ρωμαῖος ὁ Κλήμης, διατὶ οὐ Ρωμαϊστὶ ἀλλὰ Ἑλληνιστὶ συνέγραψεν;».

[2] Ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ὑπεραμυνόμενος τῆς γνησιότητος τῶν Ἀποστολικῶν Διαταγῶν, τῶν Ἀποστολικῶν Κανόνων καὶ τῶν Ἐπιστολῶν τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος, σημειώνει ἐνταῦθα καὶ τὰ ἑξῆς: «Οὐ μόνον αἱ Διατάξεις τῶν Ἀποστόλων, ἀλλὰ καὶ οἱ Ἀποστολικοὶ Κανόνες ὑπὸ τῶν Ἀποστόλων διὰ Κλήμεντος συνεγράφησαν, καὶ δύο ἐπιστολαὶ πρὸς Κορινθίους ἐπιστελλόμεναι ὡς ἐκπροσώπου τῆς Ρωμαίων Ἐκκλησίας καὶ ἄλλα συγγράμματα. Σημείωσαι καὶ τοῦτο, ὅτι αἱ δύο ἐπιστολαὶ τοῦ Κλήμεντος τούτου αἱ πρὸς Κορινθίους ἐπικυροῦνται ὅτι γνήσιαί εἰσι (σελ. 4 τοῦ Κανονικοῦ Κλήμεντος). Ὁμοίως σημείωσαι, ὅτι ὑπὸ τῶν Ἀποστόλων διὰ τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος τούτου συνεγράφησαν οἱ ΠΕʹ (85) Κανόνες τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ αἱ Διατάξεις αὐτῶν, ὡς εἴρηται ἀνωτέρω οὐχὶ δὲ ὑπὸ τοῦ Κλήμεντος τοῦ Ἀλεξανδρέως (ἤτοι τοῦ Στρωματέως), ἢ συνεγράφησαν, ἢ συνηθροίσθησαν, καθὼς οὐχὶ ὀρθῶς γράφεται ἐν τῇ Ἑκατονταετηρίδι. Διότι, ἐὰν τοῦτο ἦτο ἀληθές, ἔπρεπεν οἱ Κανόνες αὐτοὶ νὰ εὑρίσκωνται εἰς τὰ ἅπαντα τοῦ αὐτοῦ Ἀλεξανδρέως. Ἐπειδὴ δὲ αὐτοὶ δὲν ἐμφέρονται εἰς τὰ ἐκείνου συγγράμματα, ἄρα ψευδέστατον εἶναι τοῦτο, ὅπερ λέγει ὁ τῆς Ἑκατονταετηρίδος Συγγραφεύς». Βλέπε καὶ εἰς τὴν σχετικὴν ὑποσημείωσιν τοῦ Συναξαρίου τῶν Δώδεκα Ἀποστόλων κατὰ τὴν τριακοστὴν τοῦ Ἰουνίου (βλέπε τόμον Ϛʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Περὶ τοῦ Κλήμεντος τούτου βλέπε καὶ εἰς τὴν πέμπτην τοῦ παρόντος Νοεμβρίου, ἐν τῇ σχετικῇ ὑποσημειώσει τοῦ Συναξαρίου τῶν Ἀποστόλων Ἑρμᾶ, Πατρόβα, Λίνου, Γαΐου καὶ Φιλολόγου (σελ. 160 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

[3] Τὸν Δομετιανὸν ἀποβιώσαντα διεδέχθη ἐν ἔτει 96 ὁ Νερούας ἢ Νέρβας καὶ τούτου μετὰ διετίαν ἐκμετρήσαντος τὸ ζῆν ἀνῆλθεν ἐπὶ τοῦ θρόνου ὁ Τραϊανὸς (98-117).

[4] Οὕτω γράφεται ἐν τῇ «Βιβλιοθήκῃ Ἑλλήνων Πατέρων καὶ Ἐκκλησιαστικῶν Συγγραφέων», Τόμ. Αʹ «Κλήμης ὁ Ρώμης» (Μέρος πρῶτον), σελ. 289 CLXVI. Ὁ χειρόγραφος Συναξαριστὴς Ἐρήπολιν ταύτην γράφει, ὁ δὲ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἔρημον πόλιν. Ποία δὲ ἀκριβῶς εἶναι αὕτη καὶ πῶς λέγεται τώρα, οὐδὲν εἶναι γνωστόν.