ΚΙΚΙΛΙΑ ἡ Ἁγία Μάρτυς καὶ οἱ μετ’ αὐτῆς μαρτυρήσαντες Ἅγιοι Μάρτυρες Βαλεριανὸς καὶ Τιβούρτιος ἤθλησαν εἰς τὴν Ρώμην κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Ἀλεξάνδρου Σεβήρου ἐν ἔτει σλ’ (230), καὶ ἡ μὲν Κικιλία ἐγεννήθη εἰς τὴν Ρώμην ἀπὸ γονεῖς εὐγενεῖς καὶ περιφανεῖς, πλὴν είδωλολάτρας. Ἐσέβετο δὲ ἡ κόρη τὸν Χριστὸν ἐκ νεότητος· διότι ἦτο ἐκ φύσεως γνωστικὴ καὶ φρόνιμος καὶ ἠννόησε τῶν ἀψύχων εἰδώλων τὸν δόλον καὶ τὴν ματαιότητα. Ὅθεν αὐτὰ μὲν ὡς ἄχρηστα ἐβδελύσσετο, τὸν δὲ Χριστόν, ὡς εὐεργέτην καὶ Σωτῆρα πάντων ὁλοψύχως ἐπόθησε καὶ εἶχεν εἰς αὐτὸν ὅλον αὐτῆς τὸν πόθον καὶ ἔρωτα. Καθ’ ἑκάστην ἐνήστευε καὶ ἔκαμνε μετανοίας, προσηύχετο κρυφίως, ἔδιδε πολλὰς ἐλεημοσύνας καὶ ἄλλας πράξεις ἐναρέτους ἐτέλει ἡ παναοίδιμος. Ἐξόχως δὲ ἐφόρει τρίχινον ἱμάτιον ἔσωθεν διὰ νὰ δαμάζῃ τὰ κινήματα τῆς σαρκὸς καὶ νὰ τὴν ὑποτάσσῃ εἰς τὸ πνεῦμα.
Οἱ δὲ γονεῖς τῆς Ἁγίας, ἀγνοοῦντες τὴν εὐσεβῆ καὶ ἔνθεον γνώμην αὐτῆς, τὴν ὑπάνδρευσαν καὶ μὴ θέλουσαν και ἐπῆραν γαμβρὸν πλούσιον, Βαλεριανὸν καλούμενον, εἰδωλολάτρην. Ἡ δὲ κόρη, ἐλπίζουσα νὰ τὸν ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν εὐσέβειαν, ἐδέχθη νὰ γίνῃ τὸ συνοικέσιον. Ὅμως δὲν εἶχεν αὕτη ποσῶς τὸν νοῦν της εἰς τὰ τῶν γάμων. Ἀλλ’ ἐκεῖνοι μὲν ἔπαιζον τραγῳδοῦντες καὶ ἐχόρευον κατὰ τὴν τοῦ κόσμου συνήθειαν, αὐτὴ δὲ εἰσερχομένη πολλάκις εἰς τὸ δωμάτιον ἔπιπτε κατὰ γῆς καὶ μετὰ δακρύων προσηύχετο εἰς τὸν Δεσπότην Χριστὸν νὰ τῆς δώσῃ χάριν καὶ δύναμιν νὰ φυλάξῃ τὴν παρθενίαν της ἄφθορον καὶ νὰ ἐπιστρέψῃ τὸν ἄνδρα της εἰς τὴν εὐσέβειαν. Ὁ δὲ Κύριος, ὁ θέλων πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν, ᾠκονόμησε τὰ πράγματα καθὼς ἤθελεν ἡ κόρη. Ὅταν λοιπὸν ἔμειναν μόνοι ὁ Βαλεριανὸς καὶ ἡ Κικιλία εἰς τὸν νυμφικὸν θάλαμον καὶ ἡτοιμάζετο νὰ κοιμηθῇ μετ’ αὐτῆς, τοῦ εἶπε ταῦτα ἡ πάνσοφος· «Κάμε μοι ὅρκον, νὰ μὴ ὁμολογήσῃς ὅ,τι σοῦ εἰπῶ, καὶ νὰ σοῦ φανερώσω μέγα μυστήριον». Ὁ δὲ ὤμοσεν εἰς αὐτὴν νὰ μὴ εἰπῇ οὐδενὸς τίποτε. Τότε τοῦ λέγει· «Γίνωσκε ὅτι ἔχω φοβερὸν καὶ θαυμάσιον Ἄγγελον τοῦ Θεοῦ, ὅστις φυλάττει ἐπιμελῶς τὸ σῶμά μου, νὰ μὴ μὲ μολύνῃ ἄνθρωπος καὶ ἂν σὲ ἰδῇ, ὅτι βούλεσαι νὰ μοῦ ἐγγίσῃς δι’ ἀγάπην σαρκός, θέλει θυμωθῆ καὶ θέλει σὲ θανατώσει πάραυτα νὰ χάσῃς τὸ ἄνθος τῆς νεότητός σου. Ἐὰν δὲ σὲ ἴδῃ ὅτι μὲ ἀγαπᾷς ἐκ καθαρᾶς καὶ ἁγνῆς ἀγάπης ὡς ἀδελφήν σου, θὰ σὲ ἀγαπᾷ ὡς ἐμέ, καὶ θὰ σοῦ φανερώσῃ τὴν χάριν του».