Τῇ ΙΔ’ (14ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου ΦΙΛΙΠΠΟΥ, ἑνὸς ἐκ τῶν ιβ’ (12) Ἀποστόλων (1).

Σελίδα 5 από 7

Τότε παρευθὺς ὁ νεκρὸς (ὤ τοῦ θαύματος!) ἠγέρθη καὶ προσέπεσεν εἰς τὸν Ἀπόστολον λέγων· «Εὐχαριστῶ σοι, Ἅγιε τοῦ Θεοῦ, ὅτι τὴν ὥραν ταύτην ἀπὸ πολλὰ κακά με ἐλύτρωσες, διότι μὲ ἔσυρον δυναστικῶς τινὲς μαῦροι καὶ ἄσχημοι, διὰ νὰ μὲ ρίψουν εἰς τὸν ὀλέθριον τάρταρον, τὸ ὁποῖον καὶ θὰ ἐγίνετο, ἐὰν δὲν ἤθελες προφθάσει νὰ μὲ λυτρώσῃς τὸν ἄθλιον». Τοῦτο τὸ παράδοξον ἔκαμεν ὅλους καὶ ἐτρόμαξαν, θαυμάζοντες ὅτι ἤξευρε καὶ τὸ ὄνομα τοῦ ἀποθαμένου, τὸν ὁποῖον δὲν εἶδε πρωτύτερα καὶ τὸν ἀνέστησε πάραυτα.

Ἀπορρίψαντες λοιπὸν οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι πᾶσαν ἀμφιβολίαν καὶ πάντα δισταγμόν, ἐπίστευσαν εἰς τὸν Χριστὸν λέγοντες· «Αὐτὸς τὸν ὁποῖον κηρύττεις, θαυμασιώτατε, εἶναι ὁ μόνος ἀληθὴς καὶ παντοδύναμος Θεός, ὅστις τελεῖ τοιαῦτα παράδοξα, εἰς αὐτὸν δὲ προσέχομεν ἅπαντες καὶ ἀδιστάκτως πιστεύομεν». Τότε καταπαύσας μὲ τὴν χεῖρά του τὸν θόρυβον, προσέταξε τὸν προρρηθέντα ἄρχοντα νὰ κάμῃ τὸ σημεῖον τοῦ σταυροῦ εἰς τὸν Ἀρίσταρχον, ἐπικαλούμενος τὴν Παναγίαν Τριάδα, ποιήσας δὲ ἐκεῖνος τὸ προστασσόμενον, ἐθεραπεύθη τελείως ὁ Ἀρίσταρχος· τότε πάντες ἔλαβον τὸ σωτήριον Βάπτισμα, μεταξὺ δὲ τῶν πρώτων ἦτο καὶ ὁ Πρέφεκτος, ὁ πατὴρ τοῦ ἀναστάντος ἐκ νεκρῶν, ὅστις ἦτο ἀπὸ τοὺς προεστῶτας τῆς πόλεως. Οὗτος, πιστεύσας ὁλοψύχως εἰς τὸν Χριστόν, ἔδωκεν εἰς τὸν Ἀπόστολον τοὺς δώδεκα χρυσοῦς θεούς, τοὺς ὁποίους εἶχε, νὰ τοὺς διαμοιράσῃ εἰς τοὺς πένητας· ὄχι δὲ μόνον ταῦτα, ἀλλὰ καλῶς δαπανήσας καὶ τὰ ἐπίλοιπα πραγματά του, ἐφύλαξεν ἕως τέλους τὴν πίστιν καὶ ἐτελείωσε τὸν βίον θεάρεστα· ὁ δὲ Ἀπόστολος, καταρτίσας ὅλους ἐκείνους καὶ στερεώσας εἰς τὴν Ὀρθόδοξον πίστιν, ἐχειροτόνησεν Ἐπίσκοπον τὸν προρρηθέντα ἄρχοντα τὸν ἄνδρα τῆς Μαρκέλλας· ὡσαύτως ἐχειροτόνησε Πρεσβυτέρους καὶ Διακόνους καὶ προσέταξε νὰ κτίσουν Ἐκκλησίας, τὰς ὁποίας καθιέρωσε, διδάξας δὲ ἅπαντας τοὺς ηὐχήθη καὶ ἀνεχώρησε διὰ νὰ κηρύξῃ τὸν Χριστὸν καὶ εἰς ἄλλας πόλεις τῆς Φρυγίας.

Ἀναχωρήσας ἐκεῖθεν ὁ θεῖος Φίλιππος μετέβη εἰς πόλιν τινὰ τῆς Φρυγίας πολυάνθρωπον καὶ περίφημον, ἥτις ἦτο καὶ πρωτεύουσα τῶν ἄλλων πόλεων. Βλέπων δὲ ὅτι αὕτη ἦτο εἰς τοσαύτην ἀγνωσίαν βεβυθισμένη, ὥστε ὅλοι οἱ ἐν αὐτῇ κατοικοῦντες προσεκύνουν διὰ θεὸν μίαν ἔχιδναν μεγάλην καὶ φοβερὰν εἰς τὴν ὅρασιν,

Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τοῦ τὶ ἦτο ὁ κλῆρος τὸν ὁποῖον ἔβαλον οἱ θεῖοι Ἀπόστολοι, βλέπε εἰς τὴν δεκάτην τρίτην τοῦ Σεπτεμβρίου ἐν σχετικῇ ὑποσημειώσει τοῦ συναξαρίου τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Κορνηλίου, εἰς Τόμον Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Πλὴν τῆς ἐνταῦθα ἀναφερομένης Ἱεραπόλεως, ἔφερον τὸ ὄνομα τοῦτο καὶ ἕτεραι δύο ἀρχαῖαι ὀνομασταὶ πόλεις, ἡ Ἱεράπολις τῆς Β. Συρίας, τῆς ὁποίας νῦν μόνον ἐρείπια σῴζονται παρὰ τὸ χωρίον Μεμβὺτζ, κείμενον πλησίον τοῦ Χαλεπίου, καὶ ἡ Ἱεράπολις τῆς ἐν Μικρᾷ Ἀσίᾳ Κιλικίας ἐπὶ τοῦ ἄνω ροῦ τοῦ Πυράμου ποταμοῦ, ἥτις νῦν καλεῖται ὑπὸ τῶν Τούρκων Τζιχάν. Ἡ παροῦσα Ἱεράπολις ἦτο πόλις τῆς Μεγάλης Φρυγίας παρὰ τὴν συμβολὴν τοῦ Λύκου εἰς τὸν Μαίανδρον ποταμόν, 10 χλμ. βορείως τῆς Λαοδικείας· ἦτο καὶ αὕτη ὀνομαστὴ κατὰ τὴν ἀρχαιότητα πλὴν τῶν ἄλλων, καὶ διὰ τὰς ἐν αὐτῇ θερμὰς πηγάς, ὠνομάσθη δὲ Ἱεράπολις διὰ τὸ πλῆθος τῶν ἐν αὐτῇ εἰδολωλατρικῶν βωμῶν· ἐν αὐτῇ ἐδίδαξε καὶ ὁ Ἀπόστολος Ἐπαφρᾶς περὶ οὗ ὁ θεῖος Παῦλος λέγει· «Ἀσπάζεται ὑμᾶς Ἐπαφρᾶς ὁ ἐξ ὑμῶν... μαρτυρῶ γὰρ αὐτῷ ὅτι ἔχει ζῆλον πολὺν ὑπὲρ ἡμῶν καὶ τῶν ἐν Λαοδικείᾳ καὶ τῶν ἐν Ἱεραπόλει» (Κολασ. δʹ 12 -13). Αὕτη νῦν κατάκειται εἰς ἐρείπια, πλησίον δὲ τούτων εἶναι ἡ Τουρκικὴ κωμόπολις Σεχὶτ Σεέρ. Εἰς γενομένας ὑπὸ Γερμανῶν ἀρχαιολόγων ἀνασκαφὰς κατὰ τὸ ἔτος 1887 ἀνευρέθη εἰς τὴν περιοχὴν τῶν ἐρειπίων τὸ περίφημον πλουτώνειον ἄντρον. Τὰ ἐρείπια τῆς Ἱεραπόλεως καλοῦνται ὑπὸ τῶν Τούρκων Παμποὺκ Καλεσσὶ (φρούριον βάμβακος), ἐκ τῆς λευκότητος τῶν ἐπ’ αὐτῶν ἀποθεμάτων τῶν θερμῶν πηγῶν.

[3] Ἡ Λυδία καὶ ἡ Μυσία ἦσαν χῶραι τῆς νοτίου Μικρᾶς Ἀσίας, ἡ μὲν Μυσία πρὸς βορρᾶν, ἡ δὲ Λυδία πρὸς νότον. Ἡ Μυσία πρὸς βορρᾶν εἶχε τὴν Προποντίδα καὶ τὸν Ἑλλήσποντον καὶ πρὸς δυσμὰς τὸ Αἰγαῖον πέλαγος μετὰ τοῦ ὁποίου συνορεύει πρὸς δυσμὰς καὶ ἡ Λυδία.

[4] Παρθία ἐκαλεῖτο ὀρεινὴ χώρα κειμένη νοτιοανατολικῶς τῆς Κασπίας θαλάσσης, οἱ δὲ κάτοικοι αὐτῆς Πάρθοι.

[5] Χώρα τῶν Κανδάκων εἶναι ἴσως ἡ χώρα τῶν ἀρχαίων Καρδούχων, κειμένη εἰς τὰ ὅρια Ἀρμενίας-Συρίας. Ἡ ἄποψις αὐτὴ ἐνισχύεται ἐκ τοῦ ὅτι ὁ Ἀπόστολος Βαρθολομαῖος, ὅστις ἠκολούθει τὸν Ἀπόστολον Φίλιππον, ἐκήρυξε καὶ εἰς Ἀρμενίαν. Πιθανὸν λοιπὸν ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Φίλιππος, μετὰ τοῦ Ἁγίου Βαρθολομαίου, νὰ διῆλθον ἐκ τῶν Καρδούχων, μεταβαίνοντες εἰς Παρθίαν.

[6] Ἡ Ἄζωτος ἦτο πόλις τῆς Παλαιστίνης, μεταξὺ Γάζης καὶ Ἰόππης, ἀπέχουσα περὶ τὰ πέντε χιλιόμετρα ἀπὸ τῆς Μεσογείου θαλάσσης.

[7] Ἄλλος φαίνεται νὰ εἶναι ὁ Στάχυς οὗτος ἀπὸ τὸν Στάχυν τὸν γενόμενον Ἐπίσκοπον ἐν τῷ Βυζαντίῳ. Διότι ἐκεῖνος μὲν ἐχειροτονήθη Ἐπίσκοπος Βυζαντίου ἀπὸ τὸν Πρωτόκλητον Ἀνδρέαν τὸν Ἀπόστολον, ὡς φαίνεται ἐν τῷ Συναξαρίῳ ἐκείνου κατὰ τὴν τριακοστὴν τοῦ Νοεμβρίου μηνός· οὗτος δὲ ἐχειροτονήθη ἀπὸ τὸν Βαρθολομαῖον ἐν τῇ Ἱεραπόλει, ὡς γράφεται ἐνταῦθα συμφώνως καὶ πρὸς τὸν χειρόγραφον Συναξαριστήν. Ὅθεν δὲν γράφεται ὀρθῶς εἰς τὸν Συναξαριστὴν Μαξίμου τοῦ Μαργουνίου, ὅτι ἐχειροτονήθη οὗτος εἰς τὸ Βυζάντιον.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ