Τῇ ΙΔ’ (14ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου ΦΙΛΙΠΠΟΥ, ἑνὸς ἐκ τῶν ιβ’ (12) Ἀποστόλων (1).

Ὁ δὲ εὑρετὴς τῆς κακίας, βλέπων νενικημένον ἑαυτόν, παρεκίνησέ τινας νὰ καύσουν τὸν οἶκον τοῦ ἄρχοντος· τοῦτο γνωρίσας ὁ Ἀπόστολος διὰ Πνεύματος Ἁγίου, ἐξῆλθε πρὸς αὐτοὺς ἄφοβα· καὶ κρατήσαντες αὐτὸν ὡς θηρία ἀνήμερα, τὸν ἐπῆγαν εἰς τὸ δικαστικὸν βουλευτήριον, τοῦ ὁποίου ὁ ἔξαρχος, ὀνομαζόμενος Ἀρίσταρχος, εἶπε ταῦτα πρὸς αὐτὸν μετὰ θυμοῦ· «Γνωρίζω ὅτι καυχᾶσαι διὰ τὰς μαγείας σου· ἀλλὰ ἐὰν δὲν ρίψῃς αὐτὰς ἀπὸ ἐπάνω σου, θέλω σὲ θανατώσει μὲ λιθασμὸν πικρότατον περὶ δὲ τοῦ σταυρωθέντος Θεοῦ σου θέλομεν ἐξετάσει μὲ τὸν καιρὸν ὕστερα». Ταῦτα λέγων τὸν ἥρπασεν ἀπὸ τὰς τρίχας τῆς κεφαλῆς καὶ τὸν περιέπαιζε σύρων αὐτὸν ἀπὸ τοῦ ἑνὸς μέρους εἰς τὸ ἄλλο καὶ βασανίζων. Ὁ δὲ Ἀπόστολος, διὰ νὰ σωφρονίσῃ τὴν ἀταξίαν τοῦ Ἀριστάρχου, ἴσως δὲ καὶ διὰ νὰ γνωρίσουν οἱ παρεστῶτες, ὅτι εἶναι δυνατοῦ Θεοῦ ὑπηρέτης, ἐβόησε μεγαλοφώνως, διὰ νὰ τὸν ἀκούσουν ἅπαντες, λέγων· «Σύ, Κύριε, ὅστις ἔπλασας τὰς καρδίας μας καὶ γνωρίζεις τὰς κινήσεις καὶ διανοήματα αὐτῶν, πλήρωσόν μου τὸν λόγον τοῦτον, ὅστις ἐξέρχεται χωρὶς ὀργὴν ἀπὸ τὴν καρδίαν μου καὶ ἂς γίνῃ πρὸς σωφρονισμὸν τῶν ἄλλων παράλυτος ἡ ἄτακτος αὕτη χείρ, ἥτις ἐτόλμησε νὰ ἁπλωθῇ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς τὴν ὁποίαν ἡγίασες». Οὕτως εἶπε καὶ εὐθὺς ὁ λόγος ἔργον ἐγένετο καὶ ὄχι μόνον ἐξηράνθη ἡ χείρ του, ἀλλὰ ἐτυφλώθη καὶ ὁ εἷς ὀφθαλμός του, ὁ πρὸς τὸ μέρος ἐκεῖνο, ἐκωφώθη δὲ καὶ ἀπὸ τὰ δύο ὦτα καὶ ἔμεινε ἄλαλος τελείως.

Ταῦτα βλέποντες οἱ παρεστῶτες ἐξέστησαν καὶ παρεκάλουν αὐτὸν μὲ φόβον νὰ συγχωρήσῃ τὸν πταίσαντα, ὁ δὲ Ἀπόστολος λέγει πρὸς αὐτούς· «Αἱ διαστροφαὶ τῶν μελῶν δὲν δύνανται νὰ βοηθηθοῦν ἀπὸ ἄνθρωπον, διότι ἕνας εἶναι ὁ διορθωτὴς αὐτῶν, ὁ Δημιουργός, ὅστις ἐξ ἀρχῆς συνήρμοσεν ἐκ τῆς γῆς τὸν ἄνθρωπον καὶ ἐὰν δὲν πιστεύσητε εἰς ἐκεῖνον ὁμοῦ μὲ αὐτόν, ὅστις ἔπαθε, δὲν λαμβάνει τὴν θεραπείαν του». Κατὰ τὴν ὥραν ἐκείνην ἔτυχε καὶ ἐπήγαιναν νὰ ἐνταφιάσουν νεκρὸν καὶ λαμβάνοντες τὴν κλίνην ἐκεῖνοι, οἵτινες ἦσαν μὲ τὸν Ἀρίσταρχον, ἔλεγον εἰς τὸν Ἀπόστολον περιγελῶντες αὐτόν· «Ἐὰν αὐτὸν τὸν νεκρὸν ἀναστήσῃς, ὅλοι νὰ προσκυνήσωμεν τὸν Θεόν σου ὁμοῦ μὲ τὸν Ἀρίσταρχον». Ὁ δὲ Ἅγιος, βλέπων πρὸς τοὺς οὐρανούς, ἔκαμε προσευχὴν ὀλίγην ὥραν, ἔπειτα ἐκάλεσε τὸν νεκρὸν μὲ πρᾳεῖαν φωνὴν ἐξ ὀνόματος λέγων· «Θεόφιλε, ὁ Χριστός σε προστάσσει, ἔγειραι καὶ λάλει ὅ,τι θέλεις χωρὶς ἐμπόδιον».


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τοῦ τὶ ἦτο ὁ κλῆρος τὸν ὁποῖον ἔβαλον οἱ θεῖοι Ἀπόστολοι, βλέπε εἰς τὴν δεκάτην τρίτην τοῦ Σεπτεμβρίου ἐν σχετικῇ ὑποσημειώσει τοῦ συναξαρίου τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Κορνηλίου, εἰς Τόμον Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Πλὴν τῆς ἐνταῦθα ἀναφερομένης Ἱεραπόλεως, ἔφερον τὸ ὄνομα τοῦτο καὶ ἕτεραι δύο ἀρχαῖαι ὀνομασταὶ πόλεις, ἡ Ἱεράπολις τῆς Β. Συρίας, τῆς ὁποίας νῦν μόνον ἐρείπια σῴζονται παρὰ τὸ χωρίον Μεμβὺτζ, κείμενον πλησίον τοῦ Χαλεπίου, καὶ ἡ Ἱεράπολις τῆς ἐν Μικρᾷ Ἀσίᾳ Κιλικίας ἐπὶ τοῦ ἄνω ροῦ τοῦ Πυράμου ποταμοῦ, ἥτις νῦν καλεῖται ὑπὸ τῶν Τούρκων Τζιχάν. Ἡ παροῦσα Ἱεράπολις ἦτο πόλις τῆς Μεγάλης Φρυγίας παρὰ τὴν συμβολὴν τοῦ Λύκου εἰς τὸν Μαίανδρον ποταμόν, 10 χλμ. βορείως τῆς Λαοδικείας· ἦτο καὶ αὕτη ὀνομαστὴ κατὰ τὴν ἀρχαιότητα πλὴν τῶν ἄλλων, καὶ διὰ τὰς ἐν αὐτῇ θερμὰς πηγάς, ὠνομάσθη δὲ Ἱεράπολις διὰ τὸ πλῆθος τῶν ἐν αὐτῇ εἰδολωλατρικῶν βωμῶν· ἐν αὐτῇ ἐδίδαξε καὶ ὁ Ἀπόστολος Ἐπαφρᾶς περὶ οὗ ὁ θεῖος Παῦλος λέγει· «Ἀσπάζεται ὑμᾶς Ἐπαφρᾶς ὁ ἐξ ὑμῶν... μαρτυρῶ γὰρ αὐτῷ ὅτι ἔχει ζῆλον πολὺν ὑπὲρ ἡμῶν καὶ τῶν ἐν Λαοδικείᾳ καὶ τῶν ἐν Ἱεραπόλει» (Κολασ. δʹ 12 -13). Αὕτη νῦν κατάκειται εἰς ἐρείπια, πλησίον δὲ τούτων εἶναι ἡ Τουρκικὴ κωμόπολις Σεχὶτ Σεέρ. Εἰς γενομένας ὑπὸ Γερμανῶν ἀρχαιολόγων ἀνασκαφὰς κατὰ τὸ ἔτος 1887 ἀνευρέθη εἰς τὴν περιοχὴν τῶν ἐρειπίων τὸ περίφημον πλουτώνειον ἄντρον. Τὰ ἐρείπια τῆς Ἱεραπόλεως καλοῦνται ὑπὸ τῶν Τούρκων Παμποὺκ Καλεσσὶ (φρούριον βάμβακος), ἐκ τῆς λευκότητος τῶν ἐπ’ αὐτῶν ἀποθεμάτων τῶν θερμῶν πηγῶν.

[3] Ἡ Λυδία καὶ ἡ Μυσία ἦσαν χῶραι τῆς νοτίου Μικρᾶς Ἀσίας, ἡ μὲν Μυσία πρὸς βορρᾶν, ἡ δὲ Λυδία πρὸς νότον. Ἡ Μυσία πρὸς βορρᾶν εἶχε τὴν Προποντίδα καὶ τὸν Ἑλλήσποντον καὶ πρὸς δυσμὰς τὸ Αἰγαῖον πέλαγος μετὰ τοῦ ὁποίου συνορεύει πρὸς δυσμὰς καὶ ἡ Λυδία.

[4] Παρθία ἐκαλεῖτο ὀρεινὴ χώρα κειμένη νοτιοανατολικῶς τῆς Κασπίας θαλάσσης, οἱ δὲ κάτοικοι αὐτῆς Πάρθοι.

[5] Χώρα τῶν Κανδάκων εἶναι ἴσως ἡ χώρα τῶν ἀρχαίων Καρδούχων, κειμένη εἰς τὰ ὅρια Ἀρμενίας-Συρίας. Ἡ ἄποψις αὐτὴ ἐνισχύεται ἐκ τοῦ ὅτι ὁ Ἀπόστολος Βαρθολομαῖος, ὅστις ἠκολούθει τὸν Ἀπόστολον Φίλιππον, ἐκήρυξε καὶ εἰς Ἀρμενίαν. Πιθανὸν λοιπὸν ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Φίλιππος, μετὰ τοῦ Ἁγίου Βαρθολομαίου, νὰ διῆλθον ἐκ τῶν Καρδούχων, μεταβαίνοντες εἰς Παρθίαν.

[6] Ἡ Ἄζωτος ἦτο πόλις τῆς Παλαιστίνης, μεταξὺ Γάζης καὶ Ἰόππης, ἀπέχουσα περὶ τὰ πέντε χιλιόμετρα ἀπὸ τῆς Μεσογείου θαλάσσης.

[7] Ἄλλος φαίνεται νὰ εἶναι ὁ Στάχυς οὗτος ἀπὸ τὸν Στάχυν τὸν γενόμενον Ἐπίσκοπον ἐν τῷ Βυζαντίῳ. Διότι ἐκεῖνος μὲν ἐχειροτονήθη Ἐπίσκοπος Βυζαντίου ἀπὸ τὸν Πρωτόκλητον Ἀνδρέαν τὸν Ἀπόστολον, ὡς φαίνεται ἐν τῷ Συναξαρίῳ ἐκείνου κατὰ τὴν τριακοστὴν τοῦ Νοεμβρίου μηνός· οὗτος δὲ ἐχειροτονήθη ἀπὸ τὸν Βαρθολομαῖον ἐν τῇ Ἱεραπόλει, ὡς γράφεται ἐνταῦθα συμφώνως καὶ πρὸς τὸν χειρόγραφον Συναξαριστήν. Ὅθεν δὲν γράφεται ὀρθῶς εἰς τὸν Συναξαριστὴν Μαξίμου τοῦ Μαργουνίου, ὅτι ἐχειροτονήθη οὗτος εἰς τὸ Βυζάντιον.