Ἀλλὰ ἂν ἔσβεσε τὸ σκότος τοῦ διαβόλου, ὁ πονηρότατος Ἄρειος, καὶ ἂν ἤστραπτε πάλιν ἡ μακαρία ψυχὴ τοῦ Ἀθανασίου τὸ τῆς Ὀρθοδοξίας ἀγλαότατον φῶς, νομίζετε ὅτι τόσον μόνον ἐπολέμησεν ὁ μιαρὸς διάβολος, διὰ νὰ ἀμαυρώσῃ τὴν λάμψιν τῆς ψυχῆς του; Ὄχι· ἀκούσατε καὶ θαυμάσατε.
Ἐπὶ τεσσαράκοντα δύο χρόνους ἐπολέμησεν ὁ σκοτεινόμορφος δράκων τὸν Ἀθανάσιον εἰς την ἐξορίαν ὅπου τὸν ἔστελλε, διὰ μέσου τοῦ Οὐαλεντιανοῦ καὶ τοῦ Οὐάλεντος, τῶν πονηρῶν βασιλέων, διὰ νὰ τοῦ σβέσῃ τὸ φῶς τῆς Ὀρθοδοξίας, τὸ ὁποῖον διεκήρυττεν. Ἀλλὰ πάλιν δὲν ἐπεκράτησεν ὁ μιαρός. Διότι μὲ ὅλας τὰς ἐξορίας, μ’ ὅλον ὅτι κατεβίβαζε τὸν Ἀθανάσιον πολλάκις ἀπὸ τοῦ θρόνου του, μὲ ὅλα τὰ βάσανα καὶ τὰς ἀσθενείας τὰς ὁποίας ἐπροξένει ἀπὸ τὸν φθόνον του, πάλιν ὁ Ἀθανάσιος ἔγραφε καὶ ἀπέστελλεν ἐπιστολὰς εἰς τὰς ἁπανταχοῦ Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας καὶ Μοναστήρια. Ἔτρεχε μακρὰν ὡς κεραυνὸς διὰ τὴν Πίστιν ἀπὸ τῆς Ἀνατολῆς ἕως τῆς Δύσεως, ἵνα μὴ κινδυνεύσῃ ἡ Ἐκκλησία καὶ μυρίους συνήντα κινδύνους εἰς τὴν γῆν καὶ εἰς τὴν θάλασσαν. Καὶ διὰ νὰ μὴ κλέψῃ ἡ ἀρειανὴ ἀσέβεια τὸ ἄκτιστον Φῶς καὶ τὴν ὁμοούσιον δόξαν τοῦ θείου Λόγου, δοκιμάζει εὐχαρίστως τόσας ταλαιπωρίας, τόσα δριμύτατα πάθη, χωρὶς νὰ ἀλλάξῃ ποτὲ ὄψιν καὶ χωρὶς νὰ χάσῃ ποτὲ τὴν ἔμφυτον γαλήνην τοῦ προσώπου του.
Βλέπων δὲ πάλιν ὁ μιαρὸς διάβολος τὴν τοιαύτην ἀνίκητον πάλην τοῦ Ἀθανασίου, ὀργίζεται, φρίττει καὶ ἐκβάλλων ἐκ τοῦ στόματος καιόμενον θεῖον καὶ σκότος, τὸ ἐμφυσᾷ μὲ ὀργὴν κατὰ τοῦ Ἀθανασίου. Τί ἦτο λοιπὸν τοῦτο τὸ σκότος τοῦ διαβόλου; Κατὰ τὸν καιρὸν ὅτε συνηθροίσθη ἡ μιαρὰ σύνοδος κατὰ τοῦ ἁγιωτάτου Ἀθανασίου καὶ ἐνῷ συνέρραπτον οἱ κατήγοροι καὶ ἐχθροί του τόσα ἐγκλήματα, διὰ νὰ τὸν ἐξορίσουν ἀπὸ τὸν θρόνον του, προσέθετον πάλιν καὶ ταῦτα. Ὅτι ὁ Ἀθανάσιος, ὡς πόρνος, μοιχεύει μίαν γυναῖκα καὶ ὡς μάγος ἔκοψε τὴν χεῖρα τοῦ Ἀρσενίου, διὰ νὰ κάμνῃ μὲ ταύτην τὰς μαγείας του. Ἴδετε, Χριστιανοί, ἴδετε, ὦ ἄρχοντες, δύο μελανὰ νέφη τοῦ διαβόλου, δύο συκοφαντίας, τόσον βαρείας, ὥστε ἐλεεινὴν ἐντύπωσιν κάμνουσιν, ὡς προερχόμεναι ὄχι τόσον ἀπὸ τοὺς ἐχθροὺς τοῦ Ἁγίου, ὅσον ἀπὸ τὴν κόλασιν τοῦ ᾍδου. Διὰ νὰ ἴδωμεν λοιπὸν τὸ δίκαιον, διὰ νὰ ἴδωμεν πρὸς τίνα θέλει στρέψει ἡ δυσωδία αὕτη τῶν δύο ἐγκλημάτων, θέλω ἐξετάσει τὴν ὑπόθεσιν, θέλω κρίνει τὴν πρὸ τῆς τοιαύτης συνόδου κατάστασιν, διὰ νὰ γνωρίσετε ἂν πταίῃ εἰς ταῦτα ὁ Ἀθανάσιος.