Διότι ὁ Ἀθανάσιος, ἔστω καὶ ἄν δὲν εἶναι τὸ φῶς τοῦ κόσμου, ἀκτινοβολεῖ ὅμως τὸ ἀνέσπερον φῶς τῆς θεολογίας του καὶ ἀπαυγάζει τὴν λαμπροτάτην ἀκτῖνα, τὸν θεῖον Λόγον, ὅστις καὶ ὁμοούσιος καὶ ὁμόδοξος εἶναι μετὰ τοῦ προανάρχου Πατρός· «Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ματθ. ε’ 14).
Ὅθεν διὰ τοιοῦτον θεολόγον τῆς Ἐκκλησίας μας, ὦ εὑσεβεῖς Χριστιανοί, διὰ τοιοῦτον λαμπρότατον φωστῆρα, τὸν Ἀθανάσιον, ἀνάγκη ἦτο σήμερον νὰ ὁμιλήσῃ ἢ εἷς βροντόφωνος θεολόγος καὶ ρήτωρ τῶν θείων Εὐαγγελιστῶν, οἱ ὁποῖοι, ὡς δεδιδαγμένοι καὶ πεφωτισμένοι ἐξ Αὐτοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τῆς πηγῆς τῆς θείας σοφίας, θὰ ἠδύναντο νὰ τὸν ἐγκωμιάσουν ἢ αὐτὸ τὸ Πανάγιον καὶ τελεταρχικὸν Πνεῦμα, τὸ ὁποῖον ἐκένωσεν ὅλους τοὺς ποταμοὺς τῆς σοφίας καὶ τῆς συνέσεως αὐτοῦ εἰς τὴν μακαρίαν ψυχὴν τοῦ Ἀθανασίου. Ἀλλ’ ἐπειδὴ καὶ ἐγὼ ὁ ἀμαθὴς καὶ ἁμαρτωλὸς ἀνέλαβον τοῦτο τὸ ὑπὲρ τὴν δύναμίν μου, νὰ εὐφημήσω δηλαδὴ τὸν μέγαν τοῦτον φωστῆρα, τὰ μὲν ἄλλα θεολογικὰ προτερήματα τοῦ Ἁγίου ἀφήνω νὰ ἀνομολογοῦσιν οἱ διδάσκαλοι καὶ οἱ θεολόγοι τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦτο δὲ μόνον ὑπόσχομαι· διὰ πρεσβειῶν τοῦ Ἁγίου νὰ ἀποδείξω εἰς τὴν ὑμετέραν ἀγάπην, ὅτι ἂν καὶ μὲ ὅλα τὰ σκότη τοῦ ᾍδου ἐπολέμησεν ὁ διάβολος διὰ νὰ ἀμαυρώσῃ τὴν λαμπροτάτην ψυχὴν τοῦ Ἀθανασίου, πάλιν φεγγοβόλος καὶ ἀκτινοβολοῦσα λάμπει ἡ Ὀρθοδοξία.
Εὐθὺς ὅτε ὁ μέγας φωστὴρ καὶ τῆς ἀθανασίας ἐπώνυμος Ἀθανάσιος ἤρχισε νὰ ἐξαπλώνῃ τὰς χρυσολαμπούσας ἀκτῖνας τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπὸ αὐτῆς ἔτι τῆς νεαρᾶς του ἡλικίας καὶ ἤρχισε νὰ βαπτίζῃ, παίζων, τοὺς συνομηλίκους αὐτοῦ παῖδας, παῖς ὢν καὶ αὐτός, ἐν τῇ τῶν Ἀλεξανδρέων πόλει, ἤρχισε καὶ ὁ μιαρὸς διάβολος ἀπὸ τὰ κατασκότεινα βασίλεια τοῦ ᾍδου νὰ φθονῇ, νὰ ἀφρίζῃ καὶ νὰ ἐξαποστέλλῃ μαύρους καπνοὺς καὶ σκοτεινὰ νέφη, διὰ νὰ ἀμαυρώσῃ ὄχι μόνον τὴν φεγγοβόλον ψυχὴν ἐκείνου, ἀλλὰ καὶ διὰ νὰ θανατώσῃ μὲ τὰ βέλη τῶν αἱρέσεων τὸν ἀθάνατον, κατὰ τὸ ὄνομα καὶ τὴν πίστιν· «Τὸ τόξον αὐτοῦ ἐνέτεινε καὶ ἡτοίμασεν αὐτό· καὶ ἐν αὐτῷ ἡτοίμασε σκεύη θανάτου, τὰ βέλη αὐτοῦ τοῖς καιομένοις ἐξειργάσατο· ἰδοὺ ὠδίνησεν ἀδικίαν, συνέλαβε πόνον καὶ ἔτεκεν ἀνομίαν» (Ψαλμ. ζ’ 13-15).