Ἐξοργισθέντων δὲ τῶν παρευρισκομένων εἰδωλολατρῶν διὰ τὴν παρρησίαν μεθ’ ἧς ὡμίλει ὁ Ἅγιος Μάρτυς Ὑάκινθος, εἶπεν ὁ Τραϊανός· «Ὑάκινθε, τὸ νεαρὸν τῆς ἡλικίας σου σὲ παροτρύνει εἰς τὸ νὰ φέρεσαι μὲ ἀλαζονείαν. Σύ, ἀνόητε, συμβουλεύεις νὰ μὴ λατρεύωμεν τοὺς μεγίστους θεούς, καὶ νὰ λατρεύωμεν τὸν Χριστόν, τὸν ὁποῖον οὔτε ἡμεῖς οὔτε οἱ πρόγονοι ἡμῶν ἐγνωρίσαμεν;». Ἀπήντησε τότε ὁ Ὑάκινθος· «Πόθεν ἦλθεν εἰς σὲ τὸν ἀνάξιον ἡ τοιαύτη γνῶσις, ὥστε νὰ κατονομάσῃς τὸν ἀληθινὸν Θεὸν τὸν ποιήσαντα τὸν οὐρανόν, τὴν γῆν, τὴν θάλασσαν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς; Τὸν ποιήσαντα τὸν ἄνθρωπον κατ’ εἰκόνα καὶ ὁμοίωσιν Αὐτοῦ; Ἄρα ὀρθῶς λέγεις, ὅτι ἀγνοεῖς τοῦτον, τὸν ὁποῖον καὶ οἱ πατέρες σου, ὡς τέκνα ὀργῆς, δὲν κατενόησαν. Ἐνῷ ἐγώ, ἀνατραφεὶς ὑπὸ φιλοχρίστων γονέων, οὕτω νὰ λατρεύω καὶ νὰ προσκυνῶ ἔχω διδαχθῆ».

Τότε ὁ τύραννος, ἐξοργισθεὶς σφόδρα διὰ τὰς τοιαύτας ἀποκρίσεις τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος, ἐπρόσταξε τοὺς ὑπηρέτας νὰ κτυποῦν αὐτὸν εἰς τὸ στόμα καὶ νὰ βασανίζωσιν εἰς ὅλον τὸ σῶμά του. Οἱ δὲ ὑπηρέται τοῦ σατανᾶ, ἐξερεθισθέντες τὰς φρένας, ὡς νὰ κατεκαίοντο αὗται ὑπὸ καυστῆρος, ἐκτύπων μὲ βάρβαρον τρόπον τὸ στόμα τοῦ Ἁγίου, ἐξυβρίζοντες καὶ λέγοντες εἰς αὐτόν· «Δὲν γνωρίζεις, Ὑάκινθε, ὅτι εὑρίσκεσαι πρὸ τοῦ μεγάλου βασιλέως; Πῶς λοιπὸν τολμᾷς νὰ εἴπῃς ὅσα λέγεις;». Ρίψαντες δὲ αὐτὸν κατὰ γῆς κατελάκτιζον ἀγρίως διὰ τῶν ποδῶν των καὶ διανοίγοντες διὰ τῶν ὀνύχων των τὸ στόμα τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος ἐνέβαλλον ἐντὸς αὐτοῦ τὰ εἰδωλόθυτα. Ὁ δὲ Ἅγιος Μάρτυς, ὡς ἔχων ἐπὶ τοῦ στόματος αὐτοῦ τὴν τοῦ Χριστοῦ σφραγῖδα, οὐδὲν ἔπαθε καὶ οὔτε ἐμιάνθη, φαγὼν τὰ εἰδωλόθυτα. Ἰδὼν τότε ὁ Τραϊανὸς ὅτι ἡ ἄδικος αὐτοῦ κρίσις κατενικήθη, ἔξαλλος ἐξ ὀργῆς γενόμενος, ἐγκατέλειψε τὸ πολυτελὲς γεῦμα καὶ τοὺς πολλούς του συνδαιτημόνας καὶ ἐπρόσταξε νὰ φρουρῆται ὁ τοῦ Θεοῦ Μάρτυς νυχθημερὸν δέσμιος ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ μὲ τοὺς πόδας αὐτοῦ τεταμένους ἐπὶ τοῦ τιμωρητικοῦ ξύλου, τὴν δὲ ἑπομένην, τῆς αὐτῆς ἑορτῆς τῶν εἰδώλων τελουμένης, ἐπρόσταξεν ὁ Τραϊανὸς νὰ ὁδηγηθῇ ὁ Ἅγιος Μάρτυς ἐκ τοῦ δεσμωτηρίου εἰς τὸ θέατρον καὶ ἐκεῖ νὰ δεχθῇ πᾶν εἶδος βασανιστηρίων.