ΟΤΕ ἐβασίλευεν ὁ Τραϊανός, διωγμὸς μέγας ἐγένετο κατὰ τῶν Χριστιανῶν· διότι οὗτος ἔδωσε προσταγήν, ὥστε πάντες οἱ ὑπήκοοι τῆς βασιλείας του ἢ νὰ θυσιάζωσιν εἰς τοὺς θεοὺς ἢ νὰ ὑποβάλλωνται εἰς σκληροτάτας τιμωρίας. Πολλοὶ δὲ ἐγένοντο δοῦλοι τοῦ Χριστοῦ κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ ὁ Ἅγιος Μάρτυς τοῦ Χοιστοῦ Ὑάκινθος ὅστις καταλεγόμενος ἐν τῷ καταλόγῳ τῶν ὑπηρετῶν τοῦ παλατίου καὶ ὑπηρετῶν εἰς τὴν τράπεζαν τοῦ βασιλέως, ἂν καὶ διῆγε τὸ εἰκοστὸν ἔτος τῆς ἡλικίας αὐτοῦ, ἐνετρύφα, ὡς ἀθλητής, εἰς τοὺς ἀγῶνας τῆς εὐσεβείας. Ὅθεν παρὰ τὸ νεαρὸν τῆς ἡλικίας καὶ τῆς ἐν τῷ στρατῷ διατριβῆς αὐτοῦ, κατεκόσμει τὸν ἑαυτόν του δι’ ἤθους ἁρμόζοντος εἰς γέροντα καὶ ἔχων ὡς ἀγαθὸν στήριγμα τὴν ἐγκράτειαν, καὶ διέπλασσε τὸν βίον αὐτοῦ ἐν σεμνότητι καὶ εὐπρεπείᾳ. Ὅτε δὲ ὁ Τραϊανὸς ἔκαμνεν ἑορτὴν εἰς τὰ εἴδωλα καὶ πάντες συνεώρταζον μετ’ αὐτοῦ, ὁ Ἅγιος οὗτος τοῦ Χριστοῦ Μάρτυς Ὑάκινθος, ἀπελθὼν κατὰ μόνας, προσηύχετο εἰς τὸν ἀληθινὸν Θεόν.
Εἷς δέ, συνυπηρετῶν μετ’ αὐτοῦ ἐν τῷ στρατῷ, Σουρβίκιος τὸ ὄνομα, ὡς πράγματι θερμότατος ὑπηρέτης τοῦ σατανᾶ, ἰδὼν τὸν μακάριον Ὑάκινθον προσευχόμενον καὶ ἐπικαλούμενον τὸ ὄνομα τοῦ Δεσπότου καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀνέφερε τοῦτο εἰς τὸν βασιλέα, εἰπών· «Αὐτοκράτορ, ὁ ὑπὸ τὴν σὴν ἀήττητον ἐξουσίαν ἐπιστρατευμένος Ὑάκινθος δὲν ὑπακούει εἰς τὰς προσταγάς σου, καὶ οὔτε εἰς τοὺς θεοὺς θυσιάζει, οὔτε ἐκ τῶν σφαγίων τῶν προσφερομένων εἰς τοὺς θεοὺς γεύεται. Ἀλλὰ ποοσευχόμενος μόνος, Χριστόν τινα ὡς Θεὸν ἐπικαλεῖται». Ὡς δὲ ἤκουσε ταῦτα ὁ Τραϊανός, εὐθὺς ἐπρόσταξε νὰ εἰσαγάγουν τὸν Ὑάκινθον εἰς τὸ γεῦμα αὐτοῦ. Τούτου γενομένου ὁ ἀσεβὴς βασιλεὺς προσέφερεν εἰς αὐτὸν ἐκ τῶν εἰδωλοθύτων καὶ ἐξηνάγκαζεν αὐτὸν νὰ φάγῃ ἐκ τούτων, παρουσίᾳ του. Ἀλλ’ ὁ γενναῖος τοῦ Χριστοῦ ἀθλητὴς Ὑάκινθος, ἀφοῦ ἐσφράγισεν ἑαυτὸν διὰ τοῦ σημείου τοῦ Σταυροῦ, εἶπεν ἐνώπιον τοῦ βασιλέως διὰ στόματος καὶ καρδίας. «Μὴ γένοιτο, βασιλεῦ, ἐγὼ Χριστιανὸς ὤν, νὰ μιαροφάγω. Ἀντιθέτως ἐπεθύμουν καὶ σύ, βασιλεῦ, νὰ ἀπομακρυνθῇς ἐκ τῆς πλάνης καὶ νὰ ἐγκαταλείψῃς τὴν ἑορτὴν καὶ τὰς θυσίας τῶν δαιμόνων καὶ νὰ κατανοήσῃς τὸν μόνον ἀληθινὸν Θεὸν καὶ Αὐτὸν μόνον νὰ λατρεύῃς».