Τῇ ΚΑ’ (21ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΜΑΞΙΜΟΥ τοῦ Ὁμολογητοῦ.

Ὁ βασιλεὺς Ἡράκλειος ἦτο πρότερον εὐσεβέστατος καὶ ἐπέτυχε νίκας πολλὰς καὶ τρόπαια κατὰ τῶν Περσῶν· ὕστερον ὅμως τὸν ἐπλάνησεν ὁ Πατριάρχης τῶν Ἰακωβιτῶν Ἀθανάσιος [1], ὅστις ἦτο μάγος καὶ εἰς τὸ κακὸν δεινότατος, τὸν ὁποῖον ἠγάπα πολὺ ὁ Ἡράκλειος, νομίζων ὅτι ἦτο καλὸς ἄνθρωπος καὶ τοῦ ἔταξε τὸν θρόνον τῆς Ἀντιοχείας· καὶ οὕτω μὲ τὰς πονηρίας του ἠπάτησε τὸν βασιλέα καὶ ἐφρόνει εἰς τὸν Χριστὸν μίαν θέλησιν καὶ ἐνέργειαν. Εἰς ταύτην τὴν αἵρεσιν ἦτο τότε καὶ ὁ Πατριάρχης τῆς Κωνσταντινουπόλεως Σέργιος καὶ ἐφρονοῦσαν οἱ ἄφρονες εἰς τὸν Χριστὸν μονοθέλητον θέλημα ἔχοντα καὶ ἔκαμαν εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν Πατριάρχην ἕνα ὁμόφρονά των, Κῦρον ὀνόματι. Διὰ νὰ φέρουν δὲ εἰς ὅλον τὸν κόσμον τὴν μιαράν των αἵρεσιν, ἔγραψαν εἰς τὸν Πάπαν Ἰωάννην, ὅστις ἀρχιεράτευε τότε τῆς Ρώμης, νὰ συγκοινωνήσῃ καὶ αὐτὸς εἰς τὴν γνώμην των. Τούτου ἕνεκεν ἀπεφάσισε νὰ ὑπάγῃ ἐκεῖ ὁ σοφώτατος Μάξιμος νὰ τὸν διδάξῃ τὴν ἀλήθειαν, ἵνα μὴ πλανηθῶσι καὶ οἱ Ρωμαῖοι, καθὼς ἔπαθεν ὅλη ἡ Ἀνατολή. Ἦτο δὲ μεγάλη σύγχυσις εἰς τὰς Ἐκκλησίας καὶ ἔγιναν ἄφρονες οἱ Ἀρχιερεῖς καὶ οἱ ἄρχοντες καὶ οἱ ἀρχόμενοι καὶ ἐκήρυττον πανταχοῦ γραφικῶς ταύτην τὴν αἵρεσιν οἱ ἀσύνετοι. Εἰς ὀλίγον ὅμως καιρὸν ἐτελεύτησεν ὁ σπορεὺς τῆς κακοδοξίας Σέργιος καὶ ἀνεβίβασεν ὁ Ἡράκλειος τὸν Πύρρον εἰς τὸν θρόνον. Ἔπειτα καὶ αὐτὸς ὁ βασιλεὺς ἐτελεύτησεν· ἀλλὰ ἂς εἴπωμεν διὰ τὸν Ἅγιον, διὰ νὰ μὴ ἐξέλθωμεν ἀπὸ τὸ προκείμενον.

Καθὼς ἐπήγαινεν ὁ Ὅσιος πρὸς τὴν Ρώμην, ἐδίδασκε πανταχοῦ τὴν εὐσέβειαν. Διερχόμενος δὲ ἀπο τὴν Ἀφρικὴν ἐσύναξε τοὺς Ἐπισκόπους αὐτῆς, τοὺς ὁποίους ἐνουθέτησεν ἱκανῶς καὶ τοὺς ἐστερέωσεν, ἐκεῖνοι δὲ ἀκούοντες τοὺς λόγους του καὶ ἰδόντες τὴν ἐνάρετον αὐτοῦ πολιτείαν, τὴν σοφίαν καὶ σύνεσιν, τὴν ψυχικὴν κατάστασιν καὶ ὅλα τὰ συνακόλουθα, ἐπίστευσαν εἰς τοὺς λόγους του καὶ τὸν ἐτίμων ὡς ἀπὸ Θεοῦ πεμπόμενον Ἄγγελον. Μετὰ ταῦτα φθάσας εἰς τὴν Ρώμην καταπείθει τὸν μακάριον Μαρτῖνον, ὅστις ἦτο τότε νεωστὶ χειροτονημένος Ἐπίσκοπος, ἵνα συνάξῃ Ἱερὰν Σύνοδον. Συναθροισθέντες λοιπὸν ὅλοι τῆς Ἰταλίας οἱ πρόεδροι, τὸν ἀριθμὸν ἑκατὸν πεντήκοντα, ἔχοντες συνήγορον καὶ πρωτοστάτην τὸν μέγαν Μάξιμον, ἐστερέωσαν τὴν Ὀρθοδοξίαν, ἀναθεματίσαντες τὸν Σέργιον, τὸν Πύρρον, τὸν Παῦλον καὶ τὸν Πέτρον τοὺς ἀναξίους Ἀρχιερεῖς τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τὸν Κῦρον Ἀλεξανδρείας, Ἀθανάσιον Ἀντιοχείας καὶ τοὺς τούτων ὁμόφρονας.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἰακωβῖται καλοῦνται οἱ μονοφυσῖται τῆς ΒΑ Συρίας, ὀνομασθέντες οὕτω ἀπὸ τοῦ Ἰακώβου τοῦ Βαραδαίου (ρακενδύτου), ὁ ὁποῖος ἦτο Μοναχὸς καὶ Πρεσβύτερος Μονῆς παρὰ τὴν Νίσιβιν, μαθητὴς δὲ τοῦ περιφήμου Μονοφυσίτου Πατριάρχου Ἀντιοχείας Σευήρου. Κατόπιν τῶν διωγμῶν τοῦ Ἰουστινιανοῦ οἱ Μονοφυσῖται ἐκινδύνευον νὰ διαλυθοῦν· διὰ τοῦτο ὁ Βαραδαῖος ἦλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν καὶ ἐπέτυχε προστασίαν παρὰ τῆς αὐτοκρατείρας Θεοδώρας, οὕτω δὲ κατώρθωσε νὰ χειροτονηθῇ κρυφίως Ἐπίσκοπος Ἐδέσσης τῆς Μεσοποταμίας. Διὰ τῆς μεγάλης δραστηριότητός του κατώρθωσε νὰ διατηρήσῃ τὸν Μονοφυσιτισμὸν εἰς τὰς χώρας ἐκείνας, δι’ αὐτὸ καὶ οἱ Μονοφυσῖται ὠνομάσθησαν ἀπ’ αὐτοῦ Ἰακωβῖται. Ὁ δὲ Πατριάρχης Ἀθανάσιος, ὁ ὁποῖος μνημονεύεται ἐνταῦθα ὡς ἐξαπατήσας τὸν Ἡράκλειον εἶναι ὁ Μονοφυσίτης Πατριάρχης Ἀντιοχείας Ἀθανάσιος ὁ Α’ (594-630), ὁ ἐπικαλούμενος καμηλάτης. Ἐκλεγεὶς Πατριάρχης εἰργάσθη μὲ πολλὴν δραστηριότητα ὑπὲρ τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ. Ὅταν ὁ αὐτοκράτωρ Ἡράκλειος, πολεμῶν ἐναντίον τῶν Περσῶν ἔφθασε πλησίον τῆς πόλεως Βεροίας τῆς Συρίας (τοῦ σημερινοῦ Χαλεπίου), ὁ Ἀθανάσιος ἐπῆγε πρὸς συνάντησιν καὶ ὑποδοχήν του μὲ 12 Ἐπισκόπους. Διὰ τὸν λόγον αὐτὸν φαίνεται ὅτι ὁ Ἡράκλειος συνεπάθησε τὸν Ἀθανάσιον.