Λόγος εἰς τὴν σεβασμίαν Περιτομὴν τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Πρὸς δὲ τὸ τέταρτον, διατί δηλαδὴ δὲν ἐδόθη ὁ Νόμος τῆς Περιτομῆς εἰς ἄλλο μέλος τοῦ σώματος, λέγομεν, ὅτι ἐπειδὴ ἡ περιτομή, ὡς εἴπομεν ἀνωτέρω, ἦτο σύμβολον τῆς στερήσεως τῶν ἡδονῶν τοῦ σώματος, διὰ τοῦτο ὁ Θεός, θέλων φανερῶς καὶ αἰσθητῶς νὰ δείξῃ πρὸς τοὺς ἀνθρώπους τὸν τόπον δι’ οὗ ἐνεργεῖται ἡ ἁμαρτία, ὣρισε τὴν περιτομὴν τούτου διὰ νὰ γνωρίζωσιν, ὃτι οὐχὶ μόνον διὰ σημεῖον τῆς θρησκείας αὐτῶν περιτέμνονται, ἀλλὰ πολλῷ μᾶλλον διὰ τὴν ἐκκοπὴν καὶ στέρησιν τῆς κακῆς ἐπιθυμίας. Τίνος δὲ ἕνεκεν ὁ Χριστὸς κατεδέξατο νὰ περιτμηθῇ;

Πρὸς τὸ πέμπτον τοῦτο ζήτημα λέγομεν, ὅτι τοῦτο ἔπραξε διὰ νὰ μὴ θεωρηθῇ ὡς παραβάτης τοῦ Νόμου, τὸν ὁποῖον Αὐτὸς ἔδωκεν εἰς τὸν Ἀβραάμ· διότι ἐὰν καὶ περιετμήθη κατὰ τὴν ὀγδόην ἡμέραν καὶ ἐφέρθη εἰς τὸν Ναὸν ὑπὸ τῆς Μητρὸς Αὐτοῦ μετὰ τεσσαράκοντα ἡμέρας, καθὼς νομοθετεῖ ὁ Μωϋσῆς, καὶ πάλιν τὸν ἔλεγον οἱ μιαροὶ Ἰουδαῖοι Σαμαρείτην καὶ Ἐθνικόν, ὁμοίως καὶ παραβάτην τοῦ Νόμου ἤθελον τὸν εἴπει, ἐὰν δὲν περιετέμνετο. Ἵνα λοιπὸν ἀποστομώσῃ τοὺς Ἰουδαίους τοὺς μέλλοντας νὰ εἴπωσιν αὐτὸν ἀντίθεον καὶ καταλυτὴν τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου, διὰ τοῦτο κατεδέχθη νὰ περιτμηθῇ. Ἀλλὰ καὶ δι’ ἕτερον λόγον· ἵνα βεβαιώσῃ τοὺς ἀνθρώπους ὅτι κατ’ ἀλήθειαν καὶ οὐχὶ κατὰ φαντασίαν ἔλαβε σάρκα ἀνθρωπίνην, ἐπειδὴ βεβαίως ἐγνώριζεν ὅτι ἔμελλον νὰ εἴπουν οἱ αἱρετικοί, ὅτι δὲν ἔλαβεν ὁ Χριστὸς σάρκα κατ’ ἀλήθειαν ἀνθρωπίνην, ἀλλὰ μόνον κατὰ φαντασίαν ἐφάνη ὡς ἄνθρωπος σαρκοφόρος· διὰ τοῦτο, θέλων Αὐτὸς νὰ μὴ δώσῃ καμμίαν ἀφορμὴν αἱρέσεως πρὸς τοὺς τοιούτους, περιετμήθη τὸ μέλος τῆς σαρκός, τὴν ὁποίαν προσέλαβεν ἐκ τῆς Ἁγίας Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας καὶ ὅπως κατεδέξατο ἀνθρωποπρεπῶς νὰ χωρηθῇ εἰς κοιλίαν γυναικὸς καὶ νὰ γεννηθῇ καὶ νὰ σπαργανωθῇ, οὕτω καὶ σήμερον συμπαθῶς κατεδέξατο νὰ περιτμηθῇ ἵνα τελειώσῃ πάντα τὰ ἀκατηγόρητα πάθη τῆς σαρκός, ὡς τέλειος ἄνθρωπος· καὶ Αὐτὸς μὲν διὰ ταύτας τὰς δύο αἰτίας κατεδέξατο νὰ περιτμηθῇ. Ἡμεῖς δέ, οἱ πιστεύοντες εἰς αὐτόν, διατί δὲν περιτεμνόμεθα;

Εἰς τὴν λύσιν τοῦ ἕκτου ζητήματος λέγομεν, ὅτι ἐπειδὴ ἔδειξεν εἰς ἡμᾶς ὁ Αὐτὸς μετὰ ταῦτα ἄλλο σημεῖον τῆς πρὸς Αὐτὸν πίστεως, ἤτοι τὸ θεῖον καὶ ἅγιον Βάπτισμα, διὰ τοῦτο περιττὸν εἶναι νὰ φυλάττωμεν τὰ παραγγέλματα τῆς παλαιᾶς νομοθεσίας· μάλιστα δέ, ἐπειδὴ ἔχομεν καὶ παραγγελίαν ἐκ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων νὰ μὴ


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἰησοῦς τὸ κύριον ὄνομα τοῦ Μεσσίου κατὰ τὸν Αὐγουστῖνον (ἑρμ. τῆς α καὶ γ ἐπιστολ. Ἰωάν.) εἶναι ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον συνέχει πᾶσαν τὴν ἔνσαρκον οἰκονομίαν καθὼς καὶ τὸ τετραγράμματον ὄνομα, τὸ Ἰεχωβά, διότι καθὼς ἐκεῖνο εἶναι δηλωτικὸν τῆς οὐσίας τοῦ Θεοῦ, ἔτσι τοῦτο εἶναι δηλωτικὸν τῆς τοῦ Θεοῦ ἐνεργείας καὶ περιέχει ὅλα τὰ πρὸς τὰ ἔξω ὀνόματα τοῦ Θεοῦ· ἐκεῖνο εἶναι ἄλφα, τοῦτο εἶναι ὠμέγα· ἐκεῖνο εἶναι ἡ ἀρχή, τοῦτο εἰναι τὸ τέλος. Ἰησοῦς· ὄνομα ποὺ κατά τινας ὑπερέχει καὶ αὐτὸ τὸ τετραγράμματον ὄνομα τοῦ Θεοῦ, καθ’ ὃ τοῦτο μὲν καὶ τὸ ὄνομα τοῦ Κτίστου καὶ Κυρίου συνεπτυγμένως δηλοῖ, ἐκεῖνο δὲ μόνου τοῦ Κτίστου ἢ τοῦ Κυρίου· Ἰησοῦς, ὄνομα τὸ ὁποῖον ἀνεπτυγμένως κατὰ τὴν Ἑβραϊκὴν διάλεκτον δηλοῖ Σωτήρ, παραγόμενον ἐκ τῆς ρίζης τοῦ Ἰασά, τὸ ὁποῖον δηλοῖ ἔσωσεν κατὰ τὸν Γεώργιον τὸν Κορέσιον, εἰδήμονα τῶν Ἑβραϊκῶν. Καὶ ἁπλῶς εἰπεῖν Ἰησοῦς εἶναι τὸ ὄνομα, τὸ γεμᾶτον ἀπὸ κάθε παρηγορίαν καὶ σωτηρίαν καὶ εἶναι ὄχι μόνον μία σύνοψις ὅλων τῶν τελειοτήτων ποὺ ἁρμόζουν εἰς τὸν Σωτῆρα ἡμῶν, καθ’ ὃ Θεός, καὶ ὅλων τῶν ἀρετῶν ποὺ τοῦ ἁρμόζουν, καθ’ ὃ ἄνθρωπος, ἀλλ’ εἶναι καὶ μία σύνοψις ὅλων ἐκείνων ποὺ ἔχει σκοπὸν διὰ νὰ κάμῃ (ἂν δὲν ἐμποδισθῇ ἀπὸ ἡμᾶς) εἰς τὸ μέλλον καὶ νὰ μᾶς φέρῃ ἐμπράκτως εἰς τὸ ὃλον ὑστερινὸν τέλος μας, τὸ ὁποῖον εἶναι ὁ Παράδεισος.

Ἂν δὲ καὶ ἄλλοι προτερινοὶ ἄνθρωποι ὠνομάσθησαν μὲ τοῦτο τὸ ὄνομα καὶ μάλιστα ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυῆ, ἐκεῖνοι ὅμως ἦσαν ὡσὰν σκιὰ καὶ εἰκόνες τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶναι τὸ πρᾶγμα καὶ ἡ ἀλήθεια· διότι, ἂν καὶ ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυῆ ἔσωσε τοὺς Ἑβραίους, ἀλλὰ ἔσωσε μόνους αὐτοὺς καὶ τοὺς ἔσωσε μόνον ἀπὸ τοὺς πολέμους καὶ τὰ κακὰ τῶν ὁρωμένων ἐχθρῶν των τῶν ἀλλοφύλων καὶ τοὺς ἔσωσε μόνον προσωρινά. Ὁ δὲ Ἰησοῦς Χριστὸς ἐλύτρωσεν ὄχι μόνον τοὺς Ἑβραίους, ἀλλὰ καὶ ὅλα τὰ ἔθνη. Δι’ ὃ καὶ Κλήμης ὁ Στρωματεὺς (βιβλ. ζ τῶν Στρωμ.) λέγει· «Οὐ τούτου ἐστὶ σωτήρ, ἐκείνου δὲ οὐδαμῶς, ἀλλὰ πάντων καὶ τοὺς ἐλύτρωσεν ὄχι ἀπὸ ὁρατοὺς ἐχθρούς, ἀλλὰ ἀπὸ ἀοράτους καὶ ὄχι ἀπὸ πολέμους, ἀλλὰ ἀπὸ ἁμαρτίας· «Αὐτὸς γάρ φησι σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν» (Ματθ. Α 2), τὸ ὁποῖον εἶναι μόνον ἴδιον τοῦ Θεοῦ. «Τίς γὰρ δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας εἰμὴ εἷς ὁ Θεὸς» (Μάρκ. Β 7) καὶ ὄχι προσωρινῶς ἀλλὰ παντοτεινὰ καὶ αἰώνια, καθὼς εἶναι γεγραμμένον· «Ἰσραὴλ σῴζεται ὑπὸ Κυρίου σωτηρίαν αἰώνιον» (Ἠσ. με 17). Τώρα σύ, ἀδελφέ, ποὺ ἀναγινώσκεις ταῦτα, ἆρα γε ἔγινες καμμίαν φορὰν ἐπιτήδειος διὰ νὰ λάβῃς κἂν μερικὰς ἀπὸ αὐτὰς τὰς χάριτας ποὺ δηλοῖ καὶ περιέχει τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ; Ἔγινε ἆρα γε καὶ εἰς σὲ διαφυλακτικὸν καὶ σωστικὸν τὸ ἰατρικὸν τοῦτο ποὺ ὁ Ἰησοῦς μὲ τὴν Περιτομήν του καὶ μὲ τὸ ὄνομά του σοῦ κατεσκεύασεν; Φοβοῦμαι, φοβοῦμαι, πῶς σὺ ἐστάθης μὲ τὰ ἔργα σου ὅλως διόλου ἐνάντιος εἰς τοῦτο τὸ σωτήριον ὄνομα διότι, ἔξω μὲν ἀπὸ τοῦτο τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ, εἰς ἄλλον ἄνθρωπον ἢ εἰς ἄλλο πρᾶγμα σωτηρία δὲν εἶναι, καθὼς μαρτυρεῖ ὁ Ἀπόστολος Πέτρος· «Οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία· οὐδὲ γὰρ ὄνομά ἔστιν ἕτερον ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις, ἐν ᾡ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς» (Πράξ. Δ 12). (Ἐκ τῶν «Πνευματικῶν Γυμνασμάτων» τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου. Ὁμιλία εἰς τὴν Περιτομὴν τοῦ Κυρίου. Βλέπε ἐκεῖ πλατύτερον περὶ τοῦ τί δηλοῖ τὸ ὄνομα Ἰησοῦς). 

[2] Τὰ νῦν εὑρισκόμεθα εἰς τὰ μέσα τοῦ ὀγδόου αἰῶνος καὶ διὰ τὴν ἀκρίβεια εἰς τὸ 7471 ἔτος ἀπὸ κτίσεως κόσμου, ἤτοι 5508 τὰ πρὸ Χριστοῦ καὶ 1963 τὰ μετὰ Χριστόν. 

[3] Ἡ συνέχεια τοῦ λόγου τούτου εὑρίσκεται ἀμέσως κατωτέρω ἐν συνεχείᾳ ὅπου ὁ Βίος τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Βασιλείου τοῦ Μεγάλου.