Λόγος εἰς τὴν σεβασμίαν Περιτομὴν τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Σελίδα 4 από 9

διαθήκη, ἣν διατηρήσεις, ἀναμέσον ἐμοῦ καὶ ὑμῶν καὶ ἀναμέσον τοῦ σπέρματός σου μετὰ σὲ εἰς τὰς γενεὰς αὐτῶν περιτμηθήσεται ὑμῖν πᾶν ἀρσενικόν, καὶ περιτμηθήσεσθε τὴν σάρκα τῆς ἀκροβυστίας ὑμῶν, καὶ ἔσται εἰς σημεῖον διαθήκης ἀναμέσον ἐμοῦ καὶ ὑμῶν· καὶ παιδίον ὀκτὼ ἡμερῶν περιτμηθήσεται ὑμῖν, πᾶν ἀρσενικὸν εἰς τὰς γενεὰς ὑμῶν».

Ὡς πρὸς δὲ τὸ δεύτερον λέγομεν, ὅτι διὰ τοῦτο ἐδόθη εἰς τὸν Ἀβραὰμ ἡ Περιτομὴ καὶ εἰς τὸ γένος του, διὰ νὰ χωρίζωνται ἀπὸ τὰ ἄλλα ἔθνη τὰ ἀλλόφυλα· ἐπειδὴ εἰς τὸν καιρὸν ἐκεῖνον τοῦ Ἀβραὰμ ἦσαν ἔθνη διάφορα, καθὼς τὸ λέγει ὁ Μωϋσῆς εἰς τὸ ιε’ (15) κεφάλαιον τῆς Γενέσεως, τοὐτέστιν οἱ Κεναῖοι, οἱ Κενεζαῖοι, οἱ Κεδμωναῖοι, οἱ Χετταῖοι, οἱ Φερεζαῖοι, οἱ Ραφαείν, οἱ Ἀμορραῖοι, οἱ Χαναναῖοι, οἱ Εὐαῖοι, οἱ Γεργεσαῖοι καὶ οἱ Ἰεβουσαῖοι, οἱ ὁποῖοι οὗτοι πάντες δὲν ἐπίστευον εἰς τὸν ἀληθῆ Θεόν, τὸν ποιήσαντα τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν, ἀλλὰ προσεκύνουν τὰ κωφὰ καὶ ἀναίσθητα κτίσματα· διὰ τοῦτο, θέλων ὁ Θεὸς νὰ χωρίσῃ τὸν Ἀβραὰμ καὶ τὸ γένος του ἀπὸ τὰ τοιαῦτα ἔθνη, τοῦ ἔδωκεν αὐτὸ τὸ σημεῖον, νὰ περιτέμνωνται τὰ παιδία, ὄντα ὀκτὼ ἡμερῶν. Ὅτι δὲ διὰ νὰ χωρίζωνται ἀπὸ τὰ ἄλλα ἔθνη ἔδωκεν ὁ Θεὸς εἰς τὸν Ἀβραὰμ καὶ εἰς τοὺς ἐξ αὐτοῦ καταγομένους Ἰουδαίους τὴν Περιτομήν, ἀπὸ τοῦτο θὰ τὸ ἐννοήσῃ ὁ καθ᾽ εἷς· διότι οἱ Ἑβραῖοι ἕως ὅτου μὲν ἦσαν ἀναμεμιγμένοι μὲ τοὺς Αἰγυπτίους καὶ μὲ τὰ ἄλλα ἔθνη εἰς τὴν Αἴγυπτον, περιετέμνοντο· ἀφ᾽ ὅτου ὅμως διῆλθον τὴν Ἐρυθρὰν θάλασσαν καὶ διέτριψαν εἰς τὴν ἔρημον τεσσαράκοντα δύο ἔτη, χωρὶς νὰ ἀναμιχθοῦν μὲ ἄλλα ἔθνη, τότε, ὅσοι ἐγεννήθησαν, δὲν περιετμήθησαν κατὰ τὴν συνήθειαν αὐτῶν.

Ὅτε δὲ ἦλθε καιρὸς πάλιν νὰ ἀναμιχθῶσι μὲ τὰ ἀλλόφυλα ἔθνη τότε ἔδωκεν ὁ Θεὸς δεύτερον Νόμον τῆς Περιτομῆς, καθὼς γέγραπται εἰς τὸ ε’ (5) κεφάλαιον τῆς Βίβλου Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ. Ἀπὸ δὲ τοῦτον τὸν καιρόν, ἤτοι ἀφ’ ὅτου διεπέρασεν ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυῆ τοὺς Ἑβραίους ἀπὸ τὴν ἔρημον εἰς τὴν Ἱεριχώ, εἶπε Κύριος πρὸς αὐτόν· «Ποίησον σεαυτῷ μαχαίρας πετρίνας, ἐκ πέτρας ἀκροτόμου καὶ καθίσας περίτεμε τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ ἐκ δευτέρου· καὶ ἐποίησεν Ἰησοῦς μαχαίρας πετρίνας ἀκροτόμους καὶ περιέτεμε τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ ἐπὶ τοῦ καλουμένου τόπου Βουνὸς τῶν ἀκροβυστιῶν· ὃν δὲ τρόπον περιεκάθαρεν Ἰησοῦς τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ ὅσοι ποτὲ ἐγένοντο ἐν τῇ ὁδῷ καὶ ὅσοι ποτὲ ἀπερίτμητοι ἦσαν τῶν ἐξεληλυθότων ἐξ Αἰγύπτου,

Ὑποσημειώσεις

[1] Ἰησοῦς τὸ κύριον ὄνομα τοῦ Μεσσίου κατὰ τὸν Αὐγουστῖνον (ἑρμ. τῆς α’ καὶ γ’ ἐπιστολ. Ἰωάν.) εἶναι ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον συνέχει πᾶσαν τὴν ἔνσαρκον οἰκονομίαν καθὼς καὶ τὸ τετραγράμματον ὄνομα, τὸ Ἰεχωβά, διότι καθὼς ἐκεῖνο εἶναι δηλωτικὸν τῆς οὐσίας τοῦ Θεοῦ, ἔτσι τοῦτο εἶναι δηλωτικὸν τῆς τοῦ Θεοῦ ἐνεργείας καὶ περιέχει ὅλα τὰ πρὸς τὰ ἔξω ὀνόματα τοῦ Θεοῦ· ἐκεῖνο εἶναι ἄλφα, τοῦτο εἶναι ὠμέγα· ἐκεῖνο εἶναι ἡ ἀρχή, τοῦτο εἰναι τὸ τέλος. Ἰησοῦς· ὄνομα ποὺ κατά τινας ὑπερέχει καὶ αὐτὸ τὸ τετραγράμματον ὄνομα τοῦ Θεοῦ, καθ’ ὃ τοῦτο μὲν καὶ τὸ ὄνομα τοῦ Κτίστου καὶ Κυρίου συνεπτυγμένως δηλοῖ, ἐκεῖνο δὲ μόνου τοῦ Κτίστου ἢ τοῦ Κυρίου· Ἰησοῦς, ὄνομα τὸ ὁποῖον ἀνεπτυγμένως κατὰ τὴν Ἑβραϊκὴν διάλεκτον δηλοῖ Σωτήρ, παραγόμενον ἐκ τῆς ρίζης τοῦ Ἰασά, τὸ ὁποῖον δηλοῖ ἔσωσεν κατὰ τὸν Γεώργιον τὸν Κορέσιον, εἰδήμονα τῶν Ἑβραϊκῶν. Καὶ ἁπλῶς εἰπεῖν Ἰησοῦς εἶναι τὸ ὄνομα, τὸ γεμᾶτον ἀπὸ κάθε παρηγορίαν καὶ σωτηρίαν καὶ εἶναι ὄχι μόνον μία σύνοψις ὅλων τῶν τελειοτήτων ποὺ ἁρμόζουν εἰς τὸν Σωτῆρα ἡμῶν, καθ’ ὃ Θεός, καὶ ὅλων τῶν ἀρετῶν ποὺ τοῦ ἁρμόζουν, καθ’ ὃ ἄνθρωπος, ἀλλ’ εἶναι καὶ μία σύνοψις ὅλων ἐκείνων ποὺ ἔχει σκοπὸν διὰ νὰ κάμῃ (ἂν δὲν ἐμποδισθῇ ἀπὸ ἡμᾶς) εἰς τὸ μέλλον καὶ νὰ μᾶς φέρῃ ἐμπράκτως εἰς τὸ ὃλον ὑστερινὸν τέλος μας, τὸ ὁποῖον εἶναι ὁ Παράδεισος.

Ἂν δὲ καὶ ἄλλοι προτερινοὶ ἄνθρωποι ὠνομάσθησαν μὲ τοῦτο τὸ ὄνομα καὶ μάλιστα ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυῆ, ἐκεῖνοι ὅμως ἦσαν ὡσὰν σκιὰ καὶ εἰκόνες τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶναι τὸ πρᾶγμα καὶ ἡ ἀλήθεια· διότι, ἂν καὶ ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυῆ ἔσωσε τοὺς Ἑβραίους, ἀλλὰ ἔσωσε μόνους αὐτοὺς καὶ τοὺς ἔσωσε μόνον ἀπὸ τοὺς πολέμους καὶ τὰ κακὰ τῶν ὁρωμένων ἐχθρῶν των τῶν ἀλλοφύλων καὶ τοὺς ἔσωσε μόνον προσωρινά. Ὁ δὲ Ἰησοῦς Χριστὸς ἐλύτρωσεν ὄχι μόνον τοὺς Ἑβραίους, ἀλλὰ καὶ ὅλα τὰ ἔθνη. Δι’ ὃ καὶ Κλήμης ὁ Στρωματεὺς (βιβλ. ζ’ τῶν Στρωμ.) λέγει· «Οὐ τούτου ἐστὶ σωτήρ, ἐκείνου δὲ οὐδαμῶς, ἀλλὰ πάντων καὶ τοὺς ἐλύτρωσεν ὄχι ἀπὸ ὁρατοὺς ἐχθρούς, ἀλλὰ ἀπὸ ἀοράτους καὶ ὄχι ἀπὸ πολέμους, ἀλλὰ ἀπὸ ἁμαρτίας· «Αὐτὸς γάρ φησι σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν» (Ματθ. Α’ 2), τὸ ὁποῖον εἶναι μόνον ἴδιον τοῦ Θεοῦ. «Τίς γὰρ δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας εἰμὴ εἷς ὁ Θεὸς» (Μάρκ. Β’ 7) καὶ ὄχι προσωρινῶς ἀλλὰ παντοτεινὰ καὶ αἰώνια, καθὼς εἶναι γεγραμμένον· «Ἰσραὴλ σῴζεται ὑπὸ Κυρίου σωτηρίαν αἰώνιον» (Ἠσ. με’ 17). Τώρα σύ, ἀδελφέ, ποὺ ἀναγινώσκεις ταῦτα, ἆρα γε ἔγινες καμμίαν φορὰν ἐπιτήδειος διὰ νὰ λάβῃς κἂν μερικὰς ἀπὸ αὐτὰς τὰς χάριτας ποὺ δηλοῖ καὶ περιέχει τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ; Ἔγινε ἆρα γε καὶ εἰς σὲ διαφυλακτικὸν καὶ σωστικὸν τὸ ἰατρικὸν τοῦτο ποὺ ὁ Ἰησοῦς μὲ τὴν Περιτομήν του καὶ μὲ τὸ ὄνομά του σοῦ κατεσκεύασεν; Φοβοῦμαι, φοβοῦμαι, πῶς σὺ ἐστάθης μὲ τὰ ἔργα σου ὅλως διόλου ἐνάντιος εἰς τοῦτο τὸ σωτήριον ὄνομα διότι, ἔξω μὲν ἀπὸ τοῦτο τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ, εἰς ἄλλον ἄνθρωπον ἢ εἰς ἄλλο πρᾶγμα σωτηρία δὲν εἶναι, καθὼς μαρτυρεῖ ὁ Ἀπόστολος Πέτρος· «Οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία· οὐδὲ γὰρ ὄνομά ἔστιν ἕτερον ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις, ἐν ᾡ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς» (Πράξ. Δ’ 12). (Ἐκ τῶν «Πνευματικῶν Γυμνασμάτων» τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου. Ὁμιλία εἰς τὴν Περιτομὴν τοῦ Κυρίου. Βλέπε ἐκεῖ πλατύτερον περὶ τοῦ τί δηλοῖ τὸ ὄνομα Ἰησοῦς). 

[2] Τὰ νῦν εὑρισκόμεθα εἰς τὰ μέσα τοῦ ὀγδόου αἰῶνος καὶ διὰ τὴν ἀκρίβεια εἰς τὸ 7471 ἔτος ἀπὸ κτίσεως κόσμου, ἤτοι 5508 τὰ πρὸ Χριστοῦ καὶ 1963 τὰ μετὰ Χριστόν. 

[3] Ἡ συνέχεια τοῦ λόγου τούτου εὑρίσκεται ἀμέσως κατωτέρω ἐν συνεχείᾳ ὅπου ὁ Βίος τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Βασιλείου τοῦ Μεγάλου. 

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ