Τῇ Η’ (8ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος ΘΕΟΔΩΡΟΥ τοῦ Στρατηλάτου.

Ὅτε δὲ ἐξημέρωσεν ἔστειλεν ὁ Λικίνιος δύο ὑπηρέτας του, Ἀντίοχον καὶ Πατρίκιον καλουμένους, διὰ νὰ σηκώσωσι τὸ σῶμα τοῦ Ἁγίου καὶ νὰ τὸ ρίψωσιν εἰς τὴν θάλασσαν, νὰ μὴ τὸ πάρουν οἱ Χριστιανοὶ καὶ τὸ ἔχουν δι’ ἁγιασμόν των. Ἐπῆγαν λοιπὸν οἱ ἀπεσταλμένοι καὶ τὸν μὲν σταυρὸν εὗρον κατὰ γῆς, τὸν δὲ Ἅγιον δὲν εἶδον. λέγει τότε ὁ Ἀντίοχος πρὸς τὸν Πατρίκιον· «Ἀληθῶς λέγουν οἱ Γαλιλαῖοι, ὅτι ὁ Χριστὸς ἀνεστήθη ἐκ νεκρῶν· ἰδοὺ ἀνέστησε καὶ τὸν δοῦλον του Θεόδωρον, τὸν ὁποῖον καὶ ἔλαβε μαζί του, διὰ τοῦτο δὲν τὸν εὑρίσκομεν». Ὁ Πατρίκιος, ὡς ἤκουσε ταῦτα, ἐπῆγε πλησιέστερον εἰς τὸν σταυρὸν καὶ βλέπει καθαρῶς πλησίον αὐτοῦ τὸν Ἅγιον λελυμένον, ὑγιᾶ καὶ εὐχαριστοῦντα τὸν Θεόν. Τότε, ὡς εἶδον τὸ θαῦμα τοῦτο, ἐβόησαν καὶ οἱ δύο μεγαλοφώνως· «Μέγας ὁ Θεὸς τῶν Χριστιανῶν»· πρὸς δὲ τὸν Ἅγιον εἶπον· «Δεόμεθά σου, Μάρτυς τοῦ Χριστοῦ, δέξαι καὶ ἡμᾶς, διότι καὶ ἡμεῖς Χριστιανοὶ εἴμεθα». Ὄχι δὲ μόνον οἱ δύο οὗτοι ἐπίστευσαν εἰς τὸν Χριστὸν κατὰ τὴν ὥραν αὐτήν, ἀλλὰ καὶ ἄλλοι ὀγδοήκοντα πέντε. Ὡς ἔμαθε τοῦτο ὁ βασιλεύς, ἔστειλε τὸν ἐπίτροπον τῆς βασιλείας του, ἤτοι τὸν ἀνθύπατον Κέστην ὀνόματι, μὲ τριακοσίους στρατιώτας διὰ νὰ θανατώσωσι τὸν Ἅγιον. Ὡς δὲ ἐπῆγαν καὶ αὐτοὶ καὶ εἶδον τὸν Ἅγιον ζῶντα, ἐπίστευσαν καὶ αὐτοί· ἀλλὰ καὶ πλῆθος ἀνθρώπων πολὺ καὶ ἄπειρον συνέδραμε τὴν ἡμέραν ἐκείνην καὶ ἐπίστευσαν εἰς τὸν Χριστὸν τὸν ἀληθινὸν Θεόν. Τότε εἷς στρατιώτης, Λέανδρος καλούμενος, ἐπῆγε καὶ εἶπε τοῦ βασιλέως· «Γίνωσκε, βασιλεῦ πολύχρονε, ὅτι ὅλος ὁ λαὸς τῆς Ἡρακλείας ἄφησαν τὰ εἴδωλα καὶ πιστεύουν εἰς τὸν λεγόμενον Χριστὸν ἀπὸ τὰς μαγείας τοῦ πλάνου Θεοδώρου».

Ταῦτα ὡς ἤκουσεν ὁ Λικίνιος καὶ βλέπων, ὅτι ἡ πόλις ἦτο τεταραγμένη, ἐπρόσταξε τὸν διατεταγμένον ἐπὶ τούτῳ στρατιώτην νὰ ὑπάγῃ μετ’ ἄλλων στρατιωτῶν καὶ νὰ ἀποκεφαλίσωσι τὸν Ἅγιον. Χριστιανοὶ δὲ πολλοὶ ἐκεῖ εὑρισκόμενοι ἠμπόδισαν τοὺς στρατιώτας· ἀλλ’ ὁ Ἅγιος μόλις καταπαύσας τοὺς Χριστιανοὺς εἶπεν· «Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, μὴ ὀργίζεσθε κατὰ τοῦ βασιλέως Λικινίου, διότι αὐτὸς εἶναι ὑπηρέτης τοῦ πατρός του διαβόλου, ἐγὼ δὲ πρέπει νὰ ὑπάγω πρὸς τὸν ἠγαπημένον μου Χριστόν». Λέγων αὐτὰ ὁ Ἅγιος ἔκαμε τὸν σταυρόν του εἰς ὅλον του τὸ σῶμα, πρὸς δὲ τὸν ταχυγράφον του Οὔαρον εἶπε· «Τέκνον μου, νὰ μὴ ἀμελήσῃς νὰ γράψῃς τὸ Μαρτύριόν μου καὶ τὴν ἡμέραν τῆς τελειώσεώς μου· μετὰ δὲ τὸν θάνατόν μου, νὰ πάρῃς τὸ σῶμα μου νὰ τὸ ὑπάγῃς εἰς τὰ Εὐχάϊτα τὴν πατρίδα μου. Χαῖρε λοιπὸν καὶ εὐφραίνου καὶ πίστευε εἰς τὸν Χριστόν». Παρευθὺς μὲ τὸν λόγον τοῦτον ἔκυψε τὴν κεφαλήν του καὶ ὁ στρατιώτης τὸν ἀπεκεφάλισε.


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε τὴν περὶ Γαλατίας ὑποσημείωσιν ἐν σελίδι 43 τοῦ παρόντος τόμου.

[2] Ἡράκλεια· τὸ ὄνομα τοῦτο ἔφερον κατὰ τὴν ἀρχαιότητα δέκα ἓξ ὀνομασταὶ πόλεις κατὰ τὸ πλεῖστον παράλιοι. Ἐκ τούτων κυριωτέρα ὑπῆρξεν ἡ τῆς Θρᾴκης ἱδρυθεῖσα τῷ 600 π.Χ. Πρότερον ὠνομάζετο Μυγδονία, εἶτα Πέρινθος, ἐπὶ Βυζαντινῶν Ἡράκλεια καὶ νῦν ὑπὸ τῶν Τούρκων Ρέγκλια. Ὑπῆρξεν ἡ μεγίστη τῶν πόλεων τῆς Θρᾴκης, ἔχουσα λαμπροτάτας οἰκοδομάς, ἀνάκτορα Ρωμαίων αὐτοκρατόρων καὶ περίφημον Ἀμφιθέατρον, ὅπερ κατελέγετο μεταξὺ τῶν ἑπτὰ θαυμάτων τοῦ ἀρχαίου κόσμου (βλέπε καὶ ὑποσημείωσιν σελ. 177). Ὀνομασταὶ ἐπίσης ὑπῆρξαν ἡ Λευκανικὴ Ἡράκλεια ἐν τῇ Μεγάλῃ Ἑλλάδι τῆς Κάτω Ἰταλίας, ἡ ἐνταῦθα ἀναφερομένη Ποντικὴ Ἡράκλεια, ἡ Ταυρικὴ Ἡράκλεια, ἐπὶ τῆς νοτιοδυτικῆς ἀκτῆς τῆς Κριμαίας κτισθεῖσα ὑπὸ Δωριέων, ἐκ Ποντικῆς Ἡρακλείας καὶ ἄλλαι. Ἡ Ποντικὴ Ἡράκλεια ἢ ἄλλως Ποντοηράκλεια εἶναι πόλις τῆς Μικρᾶς Ἀσίας μετὰ σημαντικοῦ λιμένος ἐπὶ τοῦ Εὐξείνου Πόντου κειμένη περὶ τὰ 200 χ.λ.μ. ἀνατολικῶς τοῦ Βοσπόρου· ὑπῆρξε ποτὲ πρωτεύουσα τοῦ Πόντου καὶ δυτικωτέρα αὐτοῦ πόλις. Ὑπὸ τῶν Τούρκων καλεῖται νῦν Ἐρεγκλῆ. Κατὰ τὴν Ἑλληνικὴν Μυθολογίαν αὕτη ἐκτίσθη ὑπὸ τοῦ Ἡρακλέους, νοτιοδυτικῶς δὲ ταύτης ὑπάρχει χάσμα βαθύτατον ἐκ τοῦ ὁποίου, κατὰ τὴν αὐτὴν Μυθολογίαν, ὁ Ἡρακλῆς κατελθὼν εἰς τὴν ᾍδην ἀνήγαγε τὸν Κέρβερον.