Ταῦτα ἔλεγεν ὁ βασιλεὺς κολακεύων τὸν Ἅγιον· ὁ δὲ Ἅγιος ἀπεκρίθη· «Πολλὰ τὰ ἔτη σου, βασιλεῦ, ἡ διαταγή σου νὰ γίνῃ· πλήν, δός μοι κατὰ τὴν ἑσπέραν ταύτην τὰ εἴδωλα τῶν μεγαλυτέρων θεῶν τῶν Ἑλλήνων, τὰ χρυσᾶ καὶ ἀργυρᾶ, νὰ θυσιάσω εἰς αὐτὰ ταύτην καὶ τὴν ἐρχομένην νύκτα μόνος καὶ ὅταν διατάξῃς, νὰ θυσιάσω εἰς αὐτοὺς καὶ εἰς τὸ φανερόν». Ἀκούσας ταῦτα ὁ βασιλεὺς ἐχάρη πολὺ καὶ παρευθὺς ἐπρόσταξε καὶ ἔφεραν τὰ χρυσᾶ καὶ ἀργυρᾶ εἴδωλα, τὰ ὁποῖα εἶχεν· ὁ δὲ Ἅγιος, ὅταν τὰ ἐπῆρεν, ἐπῆγεν εἰς τὸν οἶκον του καὶ τὴν νύκτα ἐκείνην τὰ συνέτριψεν ὅλα εἰς μικρὰ τεμάχια καὶ τὰ διένειμεν εἰς τοὺς πτωχούς. Ὅταν δὲ παρῆλθον δύο ἡμέραι, προσεκάλεσεν ὁ βασιλεὺς τὸν Ἅγιον νὰ ἐκτελέσῃ ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον ὑπεσχέθη. Ἐπῆγε λοιπὸν ὁ Ἅγιος καὶ ἐκάθισε πάλιν πλησίον τοῦ βασιλέως εἰς τὸ δεξιὸν μέρος. Λέγει τότε πρὸς αὐτὸν ὁ βασιλεύς· «Σοφώτατε Θεόδωρε, ἰδοὺ ἔφθασεν ἡ ἡμέρα τῆς θυσίας· ἐλθὲ λοιπὸν καὶ θυσίασε εἰς τὸ φανερὸν εἰς τοὺς θεούς, ὅπως ἴδωσι καὶ οἱ ἐπίλοιποι ἄνθρωποι καὶ γίνουν προθυμότεροι πρὸς τοὺς θεούς». Ἐν ᾧ δὲ ἔλεγεν ὁ βασιλεὺς τούτους τοὺς λόγους, ἑκατόνταρχός τις ὀνόματι Μαξέντιος ἱστάμενος εἶπε πρὸς τὸν βασιλέα· «Μὰ τοὺς μεγάλους θεούς, βασιλεῦ, σήμερον ἠπατήθη ἡ βασιλεία σου ἀπὸ τοῦτον τὸν μιαρὸν Θεόδωρον· διότι χθὲς εἶδον ἐγὼ τὴν χρυσῆν κεφαλὴν τῆς θεᾶς Ἀρτέμιδος εἰς χεῖρας ἑνὸς πτωχοῦ· τὸν ἠρώτησα ποὺ τὴν εὗρε καὶ μοῦ εἶπεν ὅτι αὐτὸς ὁ Θεόδωρος τοῦ τὴν ἐχάρισεν».
Ὡς ἤκουσε τοῦτο ὁ βασιλεύς, ὅλος ἐταράχθη καὶ πολλὴν ὥραν ἔμεινεν ἄφωνος. Ὁ δὲ Ἅγιος ἀπεκρίθη· «Μὲ τὴν δύναμιν τοῦ Χριστοῦ μου, βασιλεῦ, ἔπραξα καθὼς ἀληθῶς λέγει ὁ ἑκατόνταρχος Μαξέντιος, ὅμως καλῶς συνέτριψα αὐτούς, ἐπειδὴ οἱ θεοί σου οὔτε τὸν ἑαυτόν των δὲν ἠδυνήθησαν νὰ βοηθήσουν· πῶς θὰ δυνηθοῦν λοιπὸν νὰ βοηθήσουν ἡμᾶς;». Ὁ δὲ βασιλεύς, ὡς ἤκουσε καὶ τὴν ἀπόκρισιν τοῦ Ἁγίου, ἔμεινεν ἄφωνος καὶ ἔξω τοῦ νοός του, ἐκ τῆς πολλῆς δὲ λύπης του ἔβαλε τὴν δεξιὰν χεῖρα του εἰς τὸ πρόσωπόν του καὶ πολλὴν ὥραν ἔμενε λυπούμενος καὶ λέγων· «Θεόδωρε, αὐταὶ εἶναι αἱ ἀμοιβαὶ πρὸς τοὺς θεούς; Αὐτὰ ἐθάρρουν ἐγὼ ὅταν σὲ ἐτίμων; Οὕτως ἤλπιζον νὰ κάμῃς σὺ πρὸς τοὺς θεοὺς καὶ πρὸς ἡμᾶς; Αὐτὰ ἀνέμενον ἐγὼ καὶ ἀναχωρήσας ἀπὸ τὴν Νικομήδειαν ἦλθον εἰς τοὺς πόδας σου; Κακὴ καὶ ἀνοησία κεφαλή, μὲ τοιοῦτον δόλον μὲ ἔκαμες καὶ ἦλθον ἐνταῦθα, μιαρώτατε; Ὄντως τῆς πονηρίας εἶσαι κατοικητήριον, ἀσεβέστατε, κατὰ ἀλήθειαν υἱὸς τῆς πανουργίας εἶσαι, παμμίαρε· ἀλλά, μὰ τὴν δύναμιν τῶν μεγάλων θεῶν, δὲν θέλω ὑποφέρει ἐγὼ αὐτό, οὔτε εἰς καλόν σου θέλει ἀποβῆ τὸ ἐπιχείρημα αὐτό, ἀναιδέστατε».