Τῇ Η’ (8ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος ΘΕΟΔΩΡΟΥ τοῦ Στρατηλάτου.

Αὐτὴν τὴν ἐπιστολὴν ἔγραψεν ὁ βασιλεὺς καὶ τὴν ἔστειλε μὲ ἐπιφανεῖς ἀνθρώπους πρὸς τὸν Ἅγιον. Ὁ δε Ἅγιος, ὡς εἶδε τοὺς βασιλικοὺς ἀνθρώπους, τοὺς ἐδέχθη καὶ τοὺς ἐτίμησε, τοὺς ἔδωκε δωρεὰς καὶ τοὺς ἐφιλοξένησε τρεῖς ἡμέρας. Μετὰ ταῦτα οἱ ἀποσταλέντες τοῦ εἶπον νὰ ὑπάγουν πρὸς τὸν βασιλέα καὶ αὐτὸς τοὺς ἔλεγε· «Καὶ τοῦ βασιλέως ἡ διαταγὴ θὰ γίνῃ καὶ ἡ ἰδική σας, μόνον εὐφραίνεσθε καὶ χαίρεσθε». Ὅταν δὲ ἔφθασεν ἡ προσδιωρισμένη ἡμέρα, κατὰ τὴν ὁποίαν τὸν διέτασσεν ὁ βασιλεὺς νὰ ἀναχωρήσῃ ἐκράτησε τρεῖς ἐκ τῶν ἀπεσταλμένων τοῦ βασιλέως, τοὺς δὲ λοιποὺς τοὺς ἔστειλε πρὸς τὸν βασιλέα μὲ ἐπιστολήν, γράφων οὕτω: «Θεόδωρος ὁ στρατηλάτης Λικινίῳ τῷ βασιλεῖ καὶ αὐτοκράτορι Ρωμαίων χαίρειν. Τὴν τιμίαν σου γραφὴν ἐδέχθην, βασιλεῦ, καὶ ὡς ἔπρεπεν ἐπροσκύνησα αὐτήν, εἶδον δὲ νὰ μοῦ γράφῃς νὰ ἔλθω ἐκεῖ· ἀλλά, πολυχρονεμένε βασιλεῦ, δὲν εἶναι τοῦτο εὔκολον εἰς ἐμὲ κατὰ τὸ παρόν, διότι ἐδῶ ἔχει δημιουργηθῆ μεγάλη ἀναταραχὴ ἀπὸ τοὺς Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι ἀφήσαντες τὴν πάτριον θρησκείαν, προσκυνοῦν τὸν Χριστόν, καὶ κινδυνεύει ὅλη ἡ Ἡράκλεια νὰ ἐπαναστατήσῃ ἀπὸ τὴν βασιλείαν σου· διὰ τοῦτο πολὺ παρακαλῶ τὴν βασιλείαν σου, λάβε μόνος τὸν κόπον καὶ ἐλθὲ ἐνταῦθα, φέρε δὲ καὶ τὰ εἴδωλα τῶν μεγαλυτέρων θεῶν, ἀφ’ ἑνὸς μὲν ἵνα εἰρηνεύσῃς τὸν κόσμον τοῦτον, ἀφ’ ἑτέρου δὲ διὰ νὰ προσφέρωμεν ὑμεῖς θυσίαν παρρησίᾳ των, ἵνα μᾶς ἴδωσι καὶ μᾶς μιμιηθῶσιν. Ὑγίαινε».

Ὁ βασιλεύς, ὡς εἶδε τὴν τοιαύτην γραφήν, ἐχάρη πολύ, διότι ἐβεβαιώθη, ὡς ἐνόμισεν, ὅτι ὁ Ἅγιος φροντίζει διὰ τὰ εἴδωλα· ὁ δὲ Ἅγιος ἔγραψε ταῦτα διὰ δύο αἰτίας· ἀφ’ ἑνὸς μὲν ἵνα μαρτυρήσῃ ἐκεῖ εἰς τὴν Ἡράκλειαν καὶ ἁγιάσῃ τὴν πατρίδα του, ἀφ’ ἑτέρου δέ, διὰ νὰ στηρίξῃ μὲ τὸ Μαρτύριόν του τοὺς Χριστιανοὺς εἰς τὴν εὐσέβειαν. Ἐσύναξε λοιπὸν ὁ βασιλεὺς ὀκτὼ χιλιάδας ἄνδρας τοῦ στρατοῦ του, ἐπῆρε καὶ τὰ εἴδωλα τῶν μεγαλυτέρων θεῶν του καὶ ἀνεχώρησε μὲ χαρὰν διὰ τὴν Ἡράκλειαν, μὴ γνωρίζων ποῖος ἦτο ὁ σκοπὸς τοῦ Ἁγίου. Κατ’ ἐκείνην δὲ τὴν νύκτα προσευχόμενος ὁ Ἅγιος εἶδεν ὡς νὰ ἐχάλασεν ἡ σκέπη τοῦ οἴκου, εἰς τὸν ὁποῖον ἔμενε καὶ φλόγα μεγάλη ἀνέβαινε καὶ κατέβαινεν ἀπὸ τὸν οὐρανὸν καὶ φωνὴ ἠκούσθη οὐρανόθεν λέγουσα· «Θάρρει, Θεόδωρε, διότι ἐγὼ εἶμαι μετὰ σοῦ». Ὅταν δὲ ἦλθεν εἰς ἑαυτὸν ὁ Ἅγιος, ἐγνώρισεν, ὅτι δι’ αὐτὸν ἦτο τὸ ὅραμα καὶ ὅτι καιρὸς ἦτο νὰ μαρτυρήσῃ. Ὅταν δὲ ἤκουσεν, ὅτι ἔρχεται ὁ βασιλεύς, εἰσῆλθεν εἰς τὸ δωμάτιόν του εἰς τὸ ὁποῖον προσηύχετο καὶ ἐδέετο εἰς τὸν Θεόν, μετὰ δακρύων λέγων·


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε τὴν περὶ Γαλατίας ὑποσημείωσιν ἐν σελίδι 43 τοῦ παρόντος τόμου.

[2] Ἡράκλεια· τὸ ὄνομα τοῦτο ἔφερον κατὰ τὴν ἀρχαιότητα δέκα ἓξ ὀνομασταὶ πόλεις κατὰ τὸ πλεῖστον παράλιοι. Ἐκ τούτων κυριωτέρα ὑπῆρξεν ἡ τῆς Θρᾴκης ἱδρυθεῖσα τῷ 600 π.Χ. Πρότερον ὠνομάζετο Μυγδονία, εἶτα Πέρινθος, ἐπὶ Βυζαντινῶν Ἡράκλεια καὶ νῦν ὑπὸ τῶν Τούρκων Ρέγκλια. Ὑπῆρξεν ἡ μεγίστη τῶν πόλεων τῆς Θρᾴκης, ἔχουσα λαμπροτάτας οἰκοδομάς, ἀνάκτορα Ρωμαίων αὐτοκρατόρων καὶ περίφημον Ἀμφιθέατρον, ὅπερ κατελέγετο μεταξὺ τῶν ἑπτὰ θαυμάτων τοῦ ἀρχαίου κόσμου (βλέπε καὶ ὑποσημείωσιν σελ. 177). Ὀνομασταὶ ἐπίσης ὑπῆρξαν ἡ Λευκανικὴ Ἡράκλεια ἐν τῇ Μεγάλῃ Ἑλλάδι τῆς Κάτω Ἰταλίας, ἡ ἐνταῦθα ἀναφερομένη Ποντικὴ Ἡράκλεια, ἡ Ταυρικὴ Ἡράκλεια, ἐπὶ τῆς νοτιοδυτικῆς ἀκτῆς τῆς Κριμαίας κτισθεῖσα ὑπὸ Δωριέων, ἐκ Ποντικῆς Ἡρακλείας καὶ ἄλλαι. Ἡ Ποντικὴ Ἡράκλεια ἢ ἄλλως Ποντοηράκλεια εἶναι πόλις τῆς Μικρᾶς Ἀσίας μετὰ σημαντικοῦ λιμένος ἐπὶ τοῦ Εὐξείνου Πόντου κειμένη περὶ τὰ 200 χ.λ.μ. ἀνατολικῶς τοῦ Βοσπόρου· ὑπῆρξε ποτὲ πρωτεύουσα τοῦ Πόντου καὶ δυτικωτέρα αὐτοῦ πόλις. Ὑπὸ τῶν Τούρκων καλεῖται νῦν Ἐρεγκλῆ. Κατὰ τὴν Ἑλληνικὴν Μυθολογίαν αὕτη ἐκτίσθη ὑπὸ τοῦ Ἡρακλέους, νοτιοδυτικῶς δὲ ταύτης ὑπάρχει χάσμα βαθύτατον ἐκ τοῦ ὁποίου, κατὰ τὴν αὐτὴν Μυθολογίαν, ὁ Ἡρακλῆς κατελθὼν εἰς τὴν ᾍδην ἀνήγαγε τὸν Κέρβερον.