Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΙΑΚΩΒΟΥ, ἤτοι ἄλλου τινὸς θαυμασίου Ἀσκητοῦ.

Ταῦτα μὲν προεῖδεν ὁ Ὅσιος, ἡμεῖς δὲ καὶ τὴν ἔκβασιν κατὰ τὴν πρόρρησιν ἐγνωρίσαμεν ἀληθεύουσαν καὶ ὄχι μόνον ἡμᾶς δὲν ἔβλαψαν οἱ ἐχθροί, οἱ ὁμόφρονες δηλαδὴ τοῦ Μαρκίωνος, οἵτινες ἦσαν εἰς τὰ προρρηθέντα χωρία καὶ εἶχον ἕτοιμα τὰ ξίφη νὰ μᾶς φονεύσωσιν, ἀλλὰ καὶ αὐτοὶ ἐπέστρεψαν εἰς τὴν Ὀρθόδοξον πίστιν συνεργούσης τῆς θείας Χάριτος.

Ὅταν λοιπὸν ἐγνώρισα ταύτην τὴν θείαν βοήθειαν, ἐπῆγα νὰ εὐχαριστήσω τὸν Ὅσιον διὰ τὴν τοιαύτην μεγίστην εὐεργεσίαν, τὴν ὁποίαν μοῦ ἐπροξένησεν ἡ προσευχή του· ἀφ’ οὗ δὲ συνωμιλήσαμεν ὥραν πολλήν, ὅταν ἐπῆρα συγχώρησιν νὰ ἀναχωρήσω, τὸν παρεκάλεσα πάλιν νὰ δέεται τοῦ Θεοῦ δι’ ἐμέ, νὰ ξερριζώσῃ ἀπὸ τὸ ποίμνιόν μου τελείως τὴν πλάνην τοῦ Μαρκίωνος, διότι ἀκόμη εὑρίσκοντο ὀλίγα λείψανα τῶν ζιζανίων καὶ αὐτὸς μοῦ ἀπεκρίθη· «Οὔτε ἐμέ, οὔτε ἄλλον τινὰ χρειάζεσαι πλέον νὰ μεσιτεύσῃ πρὸς Κύριον, διότι ἔχεις πρὸς αὐτὸν μεσίτην καὶ βοηθόν σου τὸν Μέγαν Πρόδρομον». Ἐγὼ δέ, ταῦτα ἀκούσας ἀπὸ τὸ ἀψευδὲς ἐκεῖνο στόμα, ἐχάρην καὶ τὸν παρεκάλεσα νὰ μοῦ φανερώσῃ τὴν ὑπόθεσιν, νὰ βεβαιωθῶ περισσότερον καὶ οὗτος μοῦ ἀπεκρίνατο· «Ὅταν ἔφερες ἀπὸ τὴν Φοινίκην καὶ τὴν Παλαιστίνην τὰ τίμια λείψανα, εἶχα ἀμφιβολίαν, διστάζων μήπως δὲν ἦσαν τοῦ θείου Προδρόμου, ἀλλὰ ἄλλου τινὸς Ἰωάννου Μάρτυρος συνωνύμου του».

«Τὴν ἄλλην ἡμέραν, ὅταν ἐνύκτωσε καὶ προσηυχόμην, βλέπω ἕνα ἀσπροφόρον καὶ μοῦ λέγει· «Διατὶ δὲν μᾶς προϋπήντησες καὶ σὺ μὲ τοὺς ἄλλους, ἀδελφὲ Ἰάκωβε;». Ἐγὼ δὲ ἠρώτησα τίνες ἦσαν καὶ πότε ἦλθον, ἐκεῖνος δὲ ἀπεκρίνατο· «Προχθὲς ἤλθομεν ἀπὸ τὴν Φοινίκην καὶ τὴν Παλαιστίνην καὶ ὅλοι μᾶς ὑπεδέχθησαν, ὅ τε Ἀρχιερεὺς καὶ ὅλος ὁ λαὸς πάντων τῶν χωρίων καὶ τῆς Πόλεως καὶ μόνον σὺ δὲν μᾶς ἐτίμησες». Τοῦτο τὸ εἶπεν, ὡς νομίζω, διὰ τὸν δισταγμὸν τὸν ὁποῖον εἶχα. Ἐγὼ δὲ εἶπον πρὸς αὐτόν· «Ἂς ἔχω συγχώρησιν, διότι δὲν ἦλθον, ἀλλὰ καὶ ἀπ’ ἐδῶ σᾶς τιμῶ καὶ τὸν τῶν ἁπάντων Θεὸν προσκυνῶ καὶ σέβομαι». Ὄχι δὲ μόνον τότε εἶδα ταύτην τὴν ὅρασιν, ἀλλὰ καὶ ὕστερα, ὅταν ἐπήγαινες εἰς τὸ χωρίον νὰ παιδεύσῃς τοὺς στασιαστὰς καὶ μοῦ διεμήνυσες νὰ κάμω διὰ σὲ παράκλησιν. Ἔκαμα ὅλην τὴν νύκτα ἄγρυπνος, δεόμενος τοῦ Κυρίου νὰ σοῦ δώσῃ βοήθειαν καὶ καθὼς ηὐχόμην, ἀκούω φωνὴν καὶ μοῦ λέγει· «Μὴ φοβεῖσαι, Ἰάκωβε, διότι ὁ Μέγας Ἰωάννης ὁ Βαπτιστὴς παρακαλεῖ τὸν Θεὸν διὰ τὸν Θεοδώρητον καὶ ἐὰν αὐτὸς δὲν ἐπρέσβευε, πολλὴν ζημίαν θὰ ἐλάμβανεν ἀπὸ τὸν φθόνον τοῦ δαίμονος». Ταῦτα μοὶ εἶπεν ὁ Μέγας Ἰάκωβος καὶ μὲ ἐθάρρυνε νὰ μὴ ἔχω ἀμφιβολίαν τινά, οὔτε νὰ βάζω ἄλλους μεσίτας, ὡς ἔχων βοηθὸν τὸν Μέγαν Πρόδρομον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Κύρος ἢ Κύρρος ἦτο σπουδαιοτάτη πόλις τῆς Συρίας κατὰ τὴν ἀρχαιότητα, πρωτεύουσα τῆς Κυρρηστικῆς, ἱδρυθεῖσα, κατά τινα σῳζομένην ἐπιγραφήν, ὑπὸ Μακεδόνων, κατὰ δὲ τὸν Προκόπιον ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῶν Περσῶν Κύρου τοῦ Α’. Ἐν αὐτῇ συνελήφθη ὑπὸ τοῦ Σελεύκου ὁ βασιλεὺς Δημήτριος ὁ Πολιορκητὴς (337-283 π.Χ.), υἱὸς Ἀντιόχου, ὁ ἐπιφανέστερος καὶ γενναιότερος ἐκ τῶν υἱῶν τῶν διαδόχων τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου. Αὕτη ὑπῆρξεν ἕδρα Ἐπισκόπου καὶ κέντρον συζητήσεων τῶν ἐν τῇ Ἀνατολῇ Χριστιανῶν. Τὴν Ἐκκλησίαν αὐτῆς ἵδρυσεν ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Σίμων ὁ Ζηλωτής. Ταύτης Ἐπίσκοπος ἐχρημάτισεν ὁ Θεοδώρητος. Ἀπὸ τοῦ Ζ’ αἰῶνος περιῆλθεν ὑπὸ τὴν κυριαρχίαν τῶν Ἀράβων.

[2] Βλέπε περὶ Μαρκίωνος ἔν τε τῷ κειμένῳ καὶ τῇ ὑποσημειώσει τοῦ βίου τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου τῇ ιγ’ (13ῃ) τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου, ἐν τόμῳ ΙΑ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[3] Ταῦτα γράφει ὁ ἱερὸς Θεοδώρητος, διότι ὅταν ἔγραφε τὸν παρόντα Βίον τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου, ὁ Ἅγιος εὑρίσκετο ἀκόμη ἐν τῇ ζωῇ, ἐτελείωσε δὲ μετὰ ταῦτα τὸν δρόμον τῆς ἀσκήσεως του, ἐδῶ μὲν ἀξιωθεὶς μεγάλων τιμῶν παρὰ τῶν εὐσεβῶν Χριστιανῶν, ἐκεῖ δέ, εἰς τὴν οὐράνιον Βασιλείαν, στεφανωθεὶς παρὰ τοῦ μισθαποδότου Χριστοῦ μὲ τὸν ἀμάραντον τῆς ἀσκήσεως στέφανον.