Μνήμη τῶν ἐν εὐσεβεῖ τῇ λήξει γενομένων βασιλέων ΜΑΡΚΙΑΝΟΥ καὶ ΠΟΥΛΧΕΡΙΑΣ· τελεῖται δὲ ἡ Σύναξις αὐτῶν ἐν τῇ Ἁγιωτάτῃ Μεγάλῃ Ἐκκλησίᾳ.

Ἀφοῦ λοιπὸν οἱ μακάριοι βασιλεῖς Μαρκιανὸς καὶ Πουλχερία ἀποκατέστησαν μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ τὴν Ὀρθοδοξίαν καὶ ἀπήλλαξαν τὴν Ἐκκλησίαν ἀπὸ τοὺς προβατοσχήμους λύκους, τοὺς αἱρετικοὺς Μονοφυσίτας καὶ τὰ ὑπολείμματα τῆς νεστοριανῆς πλάνης, εἰρήνευσεν ἡ Ἐκκλησία καὶ ἀνέπνευσεν ὁ πιστὸς λαὸς τοῦ Κυρίου. Δὲν ἠρκέσθη ὅμως εἰς μόνον τοῦτο τὸ ἔργον ὁ καλὸς Μαρκιανός, ἀλλὰ καὶ τὰ ἐσωτερικὰ τῆς αὐτοκρατορίας πράγματα ἐτακτοποίησε διὰ τῆς θεσπίσεως νόμων δικαίων καὶ τοὺς ἔξωθεν κινδύνους ἀπεμάκρυνεν ἀρνηθεὶς θαρραλέως νὰ συνεχίσῃ καταβάλλων φόρους εἰς τὸν τρομερὸν ἀρχηγὸν τῶν Οὕννων Ἀττίλαν [6], ὅστις ἀπὸ ἐτῶν ἐτρομοκράτει τὴν αὐτοκρατορίαν, ἀναγκάσας τοῦτον διὰ τῆς τολμηρᾶς του στάσεως νὰ στραφῇ πρὸς ἄλλας κατευθύνσεις. Ταῦτα δὲ πάντα ἐπέτυχεν ὁ εὐσεβὴς Μαρκιανὸς οὐχὶ διὰ πολέμων, ἀλλὰ διὰ τῆς βαθείας εἰς Χριστὸν πίστεώς του. Τοιουτοτρόπως εὐσεβῶς πολιτευόμενοι οἱ μακάριοι οὗτοι βασιλεῖς ποικιλοτρόπως ὠφέλησαν καὶ ἑαυτοὺς καὶ τὴν Ἐκκλησίαν καὶ τὸ Ἔθνος ὁλόκληρον.

Πάμπολλα εἶναι τὰ δείγματα τῆς εὐσεβείας καὶ τῆς εὐλαβείας τῶν Ἁγίων τούτων βασιλέων Μαρκιανοῦ καὶ Πουλχερίας, διότι ὄχι μόνον τὴν εἰρήνην καὶ τὴν ἀσφάλειαν τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ Κράτους ἐξησφάλισαν, ἀλλὰ καὶ πολλὰ ἔργα ὑπὲρ τοῦ λαοῦ ἐπετέλεσαν, ἱδρύσαντες Ναούς, νοσοκομεῖα, πτωχοκομεῖα καὶ πλεῖστα ὅσα κοινωφελῆ ἱδρύματα. Τούτων ἔργον εἶναι καὶ ὁ περιώνυμος Ναὸς τῶν Βλαχερνῶν εἰς τὸν ὁποῖον μετὰ ταῦτα ἐφυλάσσοντο ἐπὶ αἰῶνας ἡ Ἐσθὴς τῆς Θεοτόκου καὶ ἡ Τιμία Ζώνη της, καθὼς καὶ ἡ ἀχειροποίητος Εἰκὼν τοῦ Σωτῆρος, δηλαδὴ τὸ Ἅγιον Μανδήλιον, ἀνακομισθεῖσα ἐξ Ἐδέσσης ὑπὸ τοῦ Ρωμανοῦ. Δὲν ἠρκοῦντο δὲ εἰς τὰ κοινωφελῆ μόνον ἔργα οἱ μακάριοι, ἀλλὰ καὶ εἰς ἑαυτοὺς ἐπέβαλλον τὴν τήρησιν τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ νηστεύοντες, ἀγρυπνοῦντες, προσευχόμενοι, τοὺς πτωχοὺς ἐλεοῦντες καὶ τοὺς ἀδικουμένους δικαιοῦντες, τὸ δὲ περισσότερον ἐφύλαττον καὶ παρθενίαν αὐτοπροαιρέτως, ὡς εἴπομεν. Ὅταν δὲ ἐγίνοντο λιτανεῖαι ἠκολούθουν καὶ αὐτοὶ πεζοὶ καὶ ὄχι ἐν φορείῳ ὡς οἱ πρὸ αὐτῶν βασιλεῖς, διὸ καὶ ὁ Πατριάρχης Ἀνατόλιος ἠναγκάζετο νὰ ἀκολουθῇ καὶ αὐτὸς πεζός. Τὴν ἁγίαν δὲ ταύτην πολιτείαν ἐτήρησαν ἕως τέλους οἱ μακάριοι.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ μακαρία αὕτη βασίλισσα Εὐδοκία κατήγετο ἐκ τῆς περιφανεστάτης πόλεως τῶν Ἀθηνῶν, θυγάτηρ ὑπάρχουσα τοῦ Ἀθηναίου σοφιστοῦ Λεοντίου. Γενομένη δὲ σύζυγος τοῦ βασιλέως Θεοδοσίου οὐδόλως ὑπερηφανεύθη διὰ τὸ ἀξίωμα τὸ ὁποῖον ἔλαβεν, ἀλλ’ ἐπολιτεύετο ἕως τέλους χριστιανικῶς καὶ ὁσίως διὸ καὶ ἡ Μήτηρ ἡμῶν Ἐκκλησία κατέταξεν αὐτὴν μεταξὺ τῶν Ἁγίων, ἐπιτελουμένης τῆς μνήμης αὐτῆς κατὰ τὴν ιγ’ (13ην) Αὐγούστου (βλέπε ἐν τόμῳ Η’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[2] Περὶ τοῦ Εὐτυχοῦς καὶ τῆς αἱρέσεως αὐτοῦ βλέπε εἰς τὴν τρίτην καὶ ἐκτενεστάτην ὑποσημείωσιν εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Γρηγορίου τῆς Μεγάλης Ἀρμενίας, τῇ λ’ (30ῃ) τοῦ μηνὸς Σεπτεμβρίου ἐν τόμῳ Θ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ἐν ᾗ καὶ ὁ σχετικὸς ὅρος τῆς Ἁγίας Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου περὶ τῶν δύο τοῦ Χριστοῦ φύσεων.

[3] Ὁ Ἅγιος οὗτος Φλαβιανὸς ἑορτάζεται κατὰ τὴν 16ην τοῦ παρόντος Φεβρουαρίου, βλέπε δὲ τὸν Βίον αὐτοῦ ἐν σελίδι 358.

[4] Ἡ μονογενὴς αὕτη ἐκ πρώτου γάμου θυγάτηρ τοῦ Μαρκιανοῦ ὠνομάζετο Εὐφημία, ἔλαβε δὲ ὡς σύζυγον τὸν πατρίκιον Ἀνθέμιον στρατηγὸν τότε τοῦ ἀνατολικοῦ Κράτους. Ἡ Εὐφημία προαπεβίωσε τοῦ πατρός της, ὁ δὲ Ἀνθέμιος διέπρεψεν ἀγωνισθεὶς νικηφόρως ἐναντίον τῶν Οὕννων. Τῷ 461 ἀνακηρυχθεὶς ὑπὸ τοῦ Λέοντος Α’ αὐτοκράτωρ τοῦ Δυτικοῦ Ρωμαϊκοῦ Κράτους ἐστάλη ὑπ’ αὐτοῦ εἰς Ρώμην ὅπου καὶ ἐβασίλευσε μέχρι τοῦ 472.

[5] Εἰκόνα τῆς Ἁγίας ταύτης Συνόδου, ἐν ᾗ προκάθηνται οἱ Ἅγιοι βασιλεῖς Μαρκιανὸς καὶ Πουλχερία, βλέπε ἐν τόμῳ Θ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὴν μνήμην τῆς Ἁγίας Πουλχερίας τῇ ι’ (10ῃ) τοῦ μηνὸς Σεπτεμβρίου.

[6] Ὁ Ἀττίλας, ἀρχηγὸς τῶν βαρβάρων Οὕννων, λαοῦ μογγολικῆς καταγωγῆς, τοιαύτην καταστροφὴν ἐπέφερεν ὅπου διήρχετο, ὥστε ὠνομάσθη «Μάστιξ Θεοῦ». Ἀφοῦ εἰσέβαλεν εἰς τὸ Βυζαντινὸν κράτος, ἠναγκάσθη ἀπὸ τὴν θαρραλέαν στάσιν τοῦ Μαρκιανοῦ νὰ στραφῇ πρὸς τὴν Δυτικὴν Εὐρώπην, ὅπου ἐνικήθη ἀπὸ τὸν Ἀέτιον. Κατά τινα νύκτα ἐδολοφονήθη εἰς τὴν σκηνήν του.