Μνήμη τῶν ἐν εὐσεβεῖ τῇ λήξει γενομένων βασιλέων ΜΑΡΚΙΑΝΟΥ καὶ ΠΟΥΛΧΕΡΙΑΣ· τελεῖται δὲ ἡ Σύναξις αὐτῶν ἐν τῇ Ἁγιωτάτῃ Μεγάλῃ Ἐκκλησίᾳ.

αἵτινες ἀποκατέστησαν τὴν ὀρθὴν διδασκαλίαν καὶ τὴν εἰρηνικὴν κατάστασιν τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας, ἤτοι ἡ ἐν Ἐφέσῳ Ἁγία Γ’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, ἥτις κατεδίκασε τὸν Νεστόριον καὶ τὰς αἱρέσεις αὐτοῦ, ἐν ἔτει υλα’ (431) βασιλεύοντος τοῦ Θεοδοσίου Β’ καὶ ἡ ἐν Χαλκηδόνι Ἁγίᾳ Δ’ Οἰκουμιενικὴ Σύνοδος, ἥτις κατεδίκασε τὸν Εὐτυχῆ καὶ τὸν Διόσκορον ἐν ἔτει υνα’ (451), βασιλευόντων τῶν Ἁγίων βασιλέων Μαρκιανοῦ καὶ Πουλχερίας.

Εἰς τὴν ὀρθὴν ταύτην κατεύθυνσιν δὲν ἐπορεύθη ἄνευ κόπων καὶ πόνων ἡ μακαρία Πουλχερία, οὔτε ἄνευ δυσχερειῶν καὶ ἀντιδράσεων. Διότι εἶχε νὰ ἀντιπαλαίσῃ ὄχι μόνον ἐναντίον τῶν μαινομένων αἱρετικῶν, ἀλλὰ πολλάκις καὶ ἐναντίον αὐτοῦ τοῦ βασιλέως Θεοδοσίου, ὁ ὁποῖος λόγῳ τῆς εὐπιστίας του εὐκόλως παρεσύρετο εἰς ἀντιθέτους καὶ ἐπιζημίους ἐνεργείας. Διὸ καὶ οὐχὶ μικρὰν ἐπιρροὴν ἤσκησαν ἐπ’ αὐτοῦ οἱ κατὰ καιροὺς αὐλικοὶ του, εἷς ἐκ τῶν ὁποίων, ὁ Χρυσάφιος, τοσοῦτον ἐπέδρασεν ἐπ’ αὐτοῦ, ὥστε δι’ ἐντέχνων μηχανορραφιῶν, ρᾳδιουργιῶν, συκοφαντιῶν καὶ ἀφθάστου πανουργίας ἐπέτυχεν ἀκόμη καὶ τὴν ἀπομάκρυνσιν τῆς Πουλχερίας ἐκ τῶν ἀνακτόρων. Ὁ Χρυσάφιος ἦτο, ὡς εἴπομεν ἀνωτέρω, ὀπαδὸς καὶ θερμὸς ὑποστηρικτὴς τοῦ Εὐτυχοῦς, ὑπ’ αὐτοῦ δὲ διδασκόμενος καὶ καθοδηγούμενος ἐπέτυχε νὰ πείσῃ τὸν βασιλέα Θεοδόσιον, ὅπως ἀπομακρύνῃ τὴν Πουλχερίαν, ἵνα οὕτω δυνηθῶσι νὰ ἐπικρατήσωσιν αὐτοί. Πρῶτον δὲ τούτων ἔργον, εὐθὺς μετὰ τὴν ἀπομάκρυνσιν τῆς Πουλχερίας, ἦτο ἡ σύγκλησις τῆς ψευδοσυνόδου τῆς Ἐφέσου, τὴν ὁποίαν αὐτοὶ μὲν ὠνόμαζον οἰκουμενικήν, τὰ δὲ πράγματα λῃστρικὴν ἀπέδειξαν καὶ μὲ τὸ ἐπαίσχυντον τοῦτο ὄνομα ἔμεινε γνωστὴ ἐν τῇ ἱστορίᾳ.

Ἡ ψευδοσύνοδος αὕτη συνῆλθεν ἐν ἔτει υμθ’ (449) ἐν τῷ Ναῷ τῆς Παρθένου Μαρίας ἐν Ἐφέσῳ εἰς τὸν ὁποῖον εἶχε συνέλθει καὶ ἡ Ἁγία Γ’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος. Ταύτης προήδρευσεν ὁ προστάτης καὶ ὁμόφρων τοῦ Εὐτυχοῦς Διόσκορος Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας. Πρῶτον μέλημα ταύτης ὑπῆρξεν ἡ ἐπικύρωσις τῶν βλασφήμων δοξασιῶν τοῦ ἀθλίου Εὐτυχοῦς καὶ ἡ καταδίκη τῶν ὑπερμάχων τῆς Ἁγίας Ὀρθοδοξίας Ἱεραρχῶν, ἀρχῆς γενομένης ἀπὸ τοῦ μακαρίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Ἁγίου Φλαβιανοῦ [3], ἐν συνεχείᾳ δὲ τῶν ὑπολοίπων εὐσεβῶν Ἁγίων Πατέρων. Τὰ ὅσα πρωτοφανῆ καὶ πρωτάκουστα κακουργήματα διεδραματίσθησαν ἐν αὐτῇ ὑπὸ τῶν ἐξάλλων καὶ αἱρετικῶν Μονοφυσιτῶν ἀδύνατον εἶναι νὰ περιγραφῶσιν ἐν τῷ παρόντι, τοῦτο δὲ μόνον προσθέτομεν ἐνταῦθα, ὅτι τόσον ἐκακοποιήθη ὑπ’ αὐτῶν ὁ Ἅγιος Φλαβιανὸς καὶ τόσον ἐβασανίσθη, ὥστε μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἀπὸ τῆς ψευδοκαταδίκης του ἀπῆλθε πρὸς Κύριον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ μακαρία αὕτη βασίλισσα Εὐδοκία κατήγετο ἐκ τῆς περιφανεστάτης πόλεως τῶν Ἀθηνῶν, θυγάτηρ ὑπάρχουσα τοῦ Ἀθηναίου σοφιστοῦ Λεοντίου. Γενομένη δὲ σύζυγος τοῦ βασιλέως Θεοδοσίου οὐδόλως ὑπερηφανεύθη διὰ τὸ ἀξίωμα τὸ ὁποῖον ἔλαβεν, ἀλλ’ ἐπολιτεύετο ἕως τέλους χριστιανικῶς καὶ ὁσίως διὸ καὶ ἡ Μήτηρ ἡμῶν Ἐκκλησία κατέταξεν αὐτὴν μεταξὺ τῶν Ἁγίων, ἐπιτελουμένης τῆς μνήμης αὐτῆς κατὰ τὴν ιγ’ (13ην) Αὐγούστου (βλέπε ἐν τόμῳ Η’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[2] Περὶ τοῦ Εὐτυχοῦς καὶ τῆς αἱρέσεως αὐτοῦ βλέπε εἰς τὴν τρίτην καὶ ἐκτενεστάτην ὑποσημείωσιν εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Γρηγορίου τῆς Μεγάλης Ἀρμενίας, τῇ λ’ (30ῃ) τοῦ μηνὸς Σεπτεμβρίου ἐν τόμῳ Θ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ἐν ᾗ καὶ ὁ σχετικὸς ὅρος τῆς Ἁγίας Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου περὶ τῶν δύο τοῦ Χριστοῦ φύσεων.

[3] Ὁ Ἅγιος οὗτος Φλαβιανὸς ἑορτάζεται κατὰ τὴν 16ην τοῦ παρόντος Φεβρουαρίου, βλέπε δὲ τὸν Βίον αὐτοῦ ἐν σελίδι 358.

[4] Ἡ μονογενὴς αὕτη ἐκ πρώτου γάμου θυγάτηρ τοῦ Μαρκιανοῦ ὠνομάζετο Εὐφημία, ἔλαβε δὲ ὡς σύζυγον τὸν πατρίκιον Ἀνθέμιον στρατηγὸν τότε τοῦ ἀνατολικοῦ Κράτους. Ἡ Εὐφημία προαπεβίωσε τοῦ πατρός της, ὁ δὲ Ἀνθέμιος διέπρεψεν ἀγωνισθεὶς νικηφόρως ἐναντίον τῶν Οὕννων. Τῷ 461 ἀνακηρυχθεὶς ὑπὸ τοῦ Λέοντος Α’ αὐτοκράτωρ τοῦ Δυτικοῦ Ρωμαϊκοῦ Κράτους ἐστάλη ὑπ’ αὐτοῦ εἰς Ρώμην ὅπου καὶ ἐβασίλευσε μέχρι τοῦ 472.

[5] Εἰκόνα τῆς Ἁγίας ταύτης Συνόδου, ἐν ᾗ προκάθηνται οἱ Ἅγιοι βασιλεῖς Μαρκιανὸς καὶ Πουλχερία, βλέπε ἐν τόμῳ Θ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὴν μνήμην τῆς Ἁγίας Πουλχερίας τῇ ι’ (10ῃ) τοῦ μηνὸς Σεπτεμβρίου.

[6] Ὁ Ἀττίλας, ἀρχηγὸς τῶν βαρβάρων Οὕννων, λαοῦ μογγολικῆς καταγωγῆς, τοιαύτην καταστροφὴν ἐπέφερεν ὅπου διήρχετο, ὥστε ὠνομάσθη «Μάστιξ Θεοῦ». Ἀφοῦ εἰσέβαλεν εἰς τὸ Βυζαντινὸν κράτος, ἠναγκάσθη ἀπὸ τὴν θαρραλέαν στάσιν τοῦ Μαρκιανοῦ νὰ στραφῇ πρὸς τὴν Δυτικὴν Εὐρώπην, ὅπου ἐνικήθη ἀπὸ τὸν Ἀέτιον. Κατά τινα νύκτα ἐδολοφονήθη εἰς τὴν σκηνήν του.