Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου καὶ ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ τοῦ Νέου, τοῦ ἐκ τῆς κωμοπόλεως Ἁγίου Λαυρεντίου ἕλκοντος τὴν καταγωγήν, ἐν Κωνσταντινουπόλει δὲ ἀθλήσαντος, ἐπὶ τῆς βασιλείας Σουλτὰν Μεχμὲτ τοῦ Δ’ ἐν ἔτει σωτηρίῳ 1686.

Οἱ δὲ πεπλανημένοι ἐκεῖνοι καὶ ἄδικοι κριταί, μιμηταὶ τοῦ βοϊβόδα γενόμενοι, θέλοντες, οὕτως εἰπεῖν, νὰ προσθέσωσιν ἕνα ἀκόμη ἰσλάμην, κατὰ πρῶτο μὲν ἰδόντες τὴν νεαρὰν ἡλικίαν τοῦ Μάρτυρος ἤρχισαν ἐξ ὑποσχέσεων καὶ κολακειῶν, ὑποσχόμενοι ἀξιώματα, πλούτη, τιμὰς καὶ τὰ παραπλήσια· ἀλλ’ ἐματαιώθησαν ἐν τοῖς διαλογισμοῖς αὐτῶν, ἵνα κατὰ τὸν Προφήτην εἴπω. Διότι ὁ Ἅγιος ταῦτα ἀπέναντι τῆς ἁγίας τοῦ Χριστοῦ πίστεως περιφρονῶ, ὄχι μόνον δὲν ἐκάμφθη παντελῶς, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἐχλεύαζε καὶ τοὺς περιεφρόνει. Ἀλλὰ καὶ ἐκεῖνοι δὲν ἀπηλπίσθησαν. Ὅθεν λαβόντες αὐτὸν κολακευτικῶς τὸν μεταφέρουσιν εἰς τὸ βεζυρικὸν μέγαρον καὶ τὸν παρουσιάζουσιν ἔμπροσθεν τοῦ βεζύρου. Ὁ δὲ βεζύρης ἰδὼν αὐτὸν προσεπάθει νὰ τὸν καταπείσῃ, ἵνα ἀπαρνηθῇ τὸν Σωτῆρα ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, ἀλλ’ ἰδὼν τὸ ἀμετάθετον τῆς γνώμης του προσέτρεξε καὶ αὐτὸς εἰς τὰ δῶρα.

Διὰ νὰ καταπλήξῃ ὅθεν ὁ βεζύρης ὄχι μόνον τὴν ἀκοήν, ὥσπερ οἱ πρὸ αὐτοῦ ἔπραξαν, ἀλλὰ καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς τοῦ Ἁγίου, διατάσσει νὰ φέρωσιν ἐκεῖ ἵππον ἐστολισμένον βασιλικῶς, καὶ πληθὺν χρυσίου καὶ ἀργυρίου εἰς νομίσματα. Τούτων δὲ προσενεχθέντων, λέγει εἰς τὸν Ἅγιον· «Νεανία, ἐὰν συγκατανεύσῃς εἰς τοὺς λόγους μου, ὄχι μόνον αὐτὰ ὅπου βλέπεις θὰ σοὶ δωρήσω, ἀλλὰ καὶ μὲ ἀξιώματα καὶ τιμὰς βασιλικὰς θέλω σὲ ἀνταμείψει!». Ὁ δὲ Ἅγιος, οὐδόλως προσέχων εἴς τε τοὺς λόγους, τὰ δῶρα καὶ τὰς ὑποσχέσεις τοῦ τυράννου, εἶπε· «Μὴ χάνετε τὸν καιρόν σας ματαίως, ἀλλ’ ὃ μέλλετε ποιεῖν, ποιήσατε τάχιον. Σᾶς διαβεβαιῶ δέ, ὡς τίμιος Χριστιανός, ὅτι μὲ ὁποιονδήποτε θάνατον θέλετε νὰ μὲ θανατώσητε, χάριν τοῦ Χριστοῦ μου Ἰησοῦ, θὰ τὸν δεχθῶ προθυμότατα. Μὴ ἀργοπορεῖτε λοιπόν· νὰ μὲ κατακαύσητε θέλετε; ἐγὼ τὰ ξύλα συνάζω καὶ τὴν πυρὰν ἑτοιμάζω· νὰ μὲ ἀπαγχονίσητε; ἐγὼ διὰ τῶν ἰδίων μου χειρῶν σύρω τὸν βρόχον· νὰ μὲ ἀποκεφαλίσητε; δότε μοι τὸ ξίφος νὰ τὸ ἀκονίσω ὅσον χρειάζεται. Τέλος, οἱονδήποτε τρόπον στοχάζεσθε ἐπονειδιστότατον, ἀποφασίσατε, καὶ ἐγὼ γίνομαι ὁ πρῶτος ὑπηρέτης καὶ ἐκτελεστής. Μὴ λοιπὸν συλλογίζεσθε ματαιοπονοῦντες καὶ πρὸς κέντρα λακτίζοντες, ἀλλὰ τελειώσατε ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον σκέπτεσθε».

Ταῦτα τοῦ Ἁγίου εἰπόντος, νέφος παχύτατον αἴσχους ἐπεσκίασεν ὅλους τοὺς ἐκεῖ παρευρεθέντας καὶ αὐτὸν μάλιστα τὸν βεζύρην. Ὅθεν μὴ δυνάμενοι ἐπὶ πλέον νὰ ἀνεχθῶσι τὴν χλεύην, ἀπεφάσισαν τέλος νὰ τὸν ἀποκεφαλίσωσιν, ἀφοῦ πλέον εἶδον τὸ ἀδύνατον τοῦ νὰ τὸν καταπείσωσι.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐκ τούτου φαίνεται ὅτι ἐπῆλθεν ἡ σύγχυσις ἐν τῷ «Νέῳ Μαρτυρολογίῳ» ἀναφέροντι μόνον τὸν Ἅγιον Σταμάτιον, διότι ὁ Ἀπόστολος Σταματίου ἐξελήφθη ὡς Σταμάτιος καὶ ἑπομένως δὲν ἀνεφέρθη ἰδιαιτέρως.