Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου καὶ ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ τοῦ Νέου, τοῦ ἐκ τῆς κωμοπόλεως Ἁγίου Λαυρεντίου ἕλκοντος τὴν καταγωγήν, ἐν Κωνσταντινουπόλει δὲ ἀθλήσαντος, ἐπὶ τῆς βασιλείας Σουλτὰν Μεχμὲτ τοῦ Δ’ ἐν ἔτει σωτηρίῳ 1686.

ΕΙΚΟΝΑ

ΧΑΙΡΕΙ σήμερον τῶν Ἀποστόλων ὁ χορὸς καὶ λαμπρότατα πανηγυρίζει ἀπολαμβάνων τὸν ὁμώνυμόν του Ἀπόστολον. Ἀγάλλονται τὰ τῶν Μαρτύρων συστήματα, συναριθμοῦντα ἐν ταῖς χορείαις αὐτῶν τὸν νεοφανῆ Μάρτυρα, ὅστις, ὡς ἄλλος αὐγερινὸς τοῦ νοητοῦ στερεώματος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ἀνέτειλε κατὰ τοὺς ζοφεροὺς ἐκείνους χρόνους τῆς δουλείας τῷ ͵αχπϛ’ (1686), ἐπὶ τῆς βασιλείας τοῦ Σουλτὰν Μεχμὲτ τοῦ Δ’, ὁπότε πάντες σχεδὸν οἱ ἑτερόφυλοι καὶ ἑτερόθρησκοι ἄρχοντες τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, οἵ τε τὸν μόνιμον στρατὸν τῆς μεγάλης τότε Ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας ἀποτελοῦντες, καὶ ἅπαντες ἐν γένει οἱ διοικηταί, ἀνώτεροί τε καὶ κατώτεροι τοῦ κολοσσιαίου ἐκείνου κράτους, ἐπὶ τοσοῦτον προέβησαν αὐθαιρεσίας καὶ φανατικότητος, ὥστε ἀδύνατος ἀποβαίνει ἡ παράστασις τοῦ ἐγκλήματος δι’ ὀλίγων, καὶ μάλιστα ἀφ’ οὗ ἄλλων ἐπεχειρήσαμεν τὴν διήγησιν.

Εἰς τοιαύτην λοιπὸν ἐποχὴν σκότους καὶ μισοχριστότητος γεννηθεὶς ὁ Μεγαλομάρτυς Ἀπόστολος, ὄχι μόνον δὲν ἐσκοτίσθη παντελῶς, κατὰ τὴν εὐαγγελικὴν ρῆσιν, καὶ ἡ σκοτία αὐτὸν οὐ κατέλαβεν, ἀλλὰ καὶ ὡς ἀδάμας ἤστραψε τὴν μαρτυρικὴν ὁμολογίαν τοῦ ἀληθινοῦ φωτός, τοῦ Χριστοῦ, περιβληθείς, ἂν καὶ σκληρότατα ἐβασανίσθη ὑπὸ τῶν θηριωδῶν τοῦ καιροῦ του τυράννων, ὅπως τὸν ἥλιον τῆς δικαιοσύνης ἀπαρνηθῇ καὶ τὸν ἄτιμον τῆς ἀθεΐας χιτῶνα περιβληθῇ. Μετέβη δὲ τέλος πάντων, ὡς χρυσὸς ἐν χωνευτηρίῳ δοκιμασθείς, εἰς τὸν οὐράνιον κύκλον, ἵνα λάμπῃ ἐκεῖ καὶ ἀκτινοβολῇ, τῆς ἀθανάτου Βασιλείας θερμὸς λάτρης γεγονώς, φέρων τὸν ἀμάραντον τοῦ μαρτυρίου στέφανον, τὸν ὁποῖον ἐκέρδισε διὰ τοῦ ἀθῴου του αἵματος, ποθήσας τὴν δόξαν τοῦ οὐρανίου σκηνώματος, καὶ ὑπὲρ τὰς δυνάμεις του συντελέσας πρὸς τὸν ἐξευγενισμὸν τοῦ χριστωνύμου γένους.

Οὗτος λοιπὸν ὁ μόνος φερωνύμως κληθεὶς Ἀπόστολος, πατρίδα μὲν εἶχε τὸν Ἅγιον Λαυρέντιον, κωμόπολιν παρὰ τὰς νοτιοανατολικὰς πλευρὰς τοῦ Πηλίου κειμένην κατὰ τὴν ἐπαρχίαν τῆς Δημητριάδος· γονεῖς δὲ οὐχὶ τόσον ἐπιφανεῖς καὶ εὐγενεῖς, ὅσον αὐτάρκεις καὶ εὐσεβεῖς, τοῦτο μόνον πλουτοῦντας, τὸ θεαρέστως ζῆν, διὰ τῶν ἰδίων αὐτῶν χειρῶν ἐργαζόμενοι καὶ διὰ τοῦ ἱδρῶτος τοῦ προσώπου των τρώγοντες τὸν ἄρτον αὐτῶν. Καὶ ὁ μὲν πατὴρ αὐτοῦ ὠνομάζετο Κώστας Σταματίου [1], Μέλω δὲ ἡ μήτηρ του, ἡ τὴν λογικὴν ταύτην μέλισσαν τοῦ Παραδείσου τεκοῦσα.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐκ τούτου φαίνεται ὅτι ἐπῆλθεν ἡ σύγχυσις ἐν τῷ «Νέῳ Μαρτυρολογίῳ» ἀναφέροντι μόνον τὸν Ἅγιον Σταμάτιον, διότι ὁ Ἀπόστολος Σταματίου ἐξελήφθη ὡς Σταμάτιος καὶ ἑπομένως δὲν ἀνεφέρθη ἰδιαιτέρως.