Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου καὶ ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ τοῦ Νέου, τοῦ ἐκ τῆς κωμοπόλεως Ἁγίου Λαυρεντίου ἕλκοντος τὴν καταγωγήν, ἐν Κωνσταντινουπόλει δὲ ἀθλήσαντος, ἐπὶ τῆς βασιλείας Σουλτὰν Μεχμὲτ τοῦ Δ’ ἐν ἔτει σωτηρίῳ 1686.

Εἰς ταῦτα ἐκπλαγεὶς ὁ βοϊβόδας, λέγει εἰς τὸν Μάρτυρα· «Μήπως καὶ σὺ εἶσαι μωαμεθανός, ὡς ἐγώ, καὶ λέγεις ὅτι εἶσαι καὶ ἐμοῦ καλύτερος;». «Ὄχι, δὲν ἐννόησα τοῦτο», ἀπεκρίθη θαρραλέως ὁ Ἅγιος. «Ναί, τοῦτο εἶπες», ἀπεκρίθησαν ὁμοθυμαδὸν οἱ ὑπηρέται. «Μὴ γένοιτο, ἐπρόσθεσεν ὁ Ἅγιος, ἐγὼ νὰ βλασφημήσω ποτέ!». «Ψεύδεσαι» ἐπανέλαβον οἱ ὑπηρέται τῆς ἀδικίας, οἱ υἱοὶ τοῦ σκότους· «πλὴν μάθε ὅτι δὲν θὰ ἀφήσωμεν νὰ ἐγκαταλείψῃς τὸν μωαμεθανισμόν, τὸν ὁποῖον ὡμολόγησας ὁ ἴδιος». Καὶ ταῦτα μὲν κατεμαρτύρουν αὐτοῦ οἱ ὑπηρέται συκοφαντοῦντες.

Ὁ δὲ βοϊβόδας, θέλων νὰ ὑπηρετήσῃ τὸν μωαμεθανισμόν, προσθέτων εἰς τον κολοσσόν του ἕνα ἰσλάμην, ἔστειλεν εὐθὺς καὶ ἔφερε τὸν κουρέα, ἵνα ἐνεργήσῃ τὴν περιτομήν. Ἀλλ’ ὁ Ἅγιος γενναίως ἀνθίστατο λέγων, ὅτι μᾶλλον τῆς κεφαλῆς τὴν ἀποκοπὴν ἔστεργε διὰ τὸν Χριστὸν παρὰ νὰ δεχθῇ τὴν περιτομὴν διὰ τὴν ζωήν. Ὅθεν καὶ ἀνέκραζε λέγων· «Ἐγὼ Χριστιανὸς εἶμαι καὶ ἀπὸ τῆς ἁγίας μου πίστεως οὐδέποτε παραιτοῦμαι». Οἱ δὲ ὑπηρέται τοῦ βοϊβόδα ἔλεγον πρὸς τὸν Ἅγιον· «καὶ δὲν εἶσαι σὺ ὅστις πρὸ μικροῦ τὴν παρῄτησας καὶ ἐθελουσίως ὡμολόγησας τὸν ἑαυτόν σου ὀθωμανόν;». «Φλυσρεῖτε» εἶπεν ὁ Ἅγιος· «Ψεύδεσθε προφανῶς· ὦ! μὴ γένοιτο ἐγὼ νὰ ἐκφέρω παρομοίαν βλασφημίαν! Ἂν δὲ πρὸ ὀλίγου ἔκρινα τὸν ἑαυτόν μου τιμιώτερον ἀπὸ σᾶς, τοῦτο τὸ εἶπον διὰ τὴν ἀμώμητόν μου πίστιν, εἰς τὴν ὁποίαν μάλιστα καὶ καυχῶμαι, καὶ διὰ τὴν ὁποίαν προτιμῶ μᾶλλον νὰ κοπῶ εἰς λεπτότατα τεμάχια παρὰ νὰ ἀρνηθῶ τὴν πρὸς τὸν Χριστόν μου πίστιν».

Ταῦτα ἀκούσαντες οἱ χριστομάχοι ἐκεῖνοι ἄθεοι λαμβάνουσι τὸν Ἅγιον καὶ ὡς μέγαν πταίστην τὸν ἐγκλείουσιν εἰς τὴν φυλακήν, εἰς τὴν ὁποίοιν συνείθιζον νὰ φυλακίζωσι τοὺς εἰς θάνατον καταδεδικασμένους, ὑβρίσαντες, λοιδορήσαντες καὶ μαστιγώσαντες αὐτόν. Μετ’ οὐ πολὺ δὲ ἐξαγαγόντες ἐκεῖθεν, τὸν μεταφέρουσι πρὸς τὸν σεϊχουλισλάμην καὶ ἐκεῖθεν εἰς τὸν καζασκέρην, καὶ καθεξῆς πρὸς τοὺς λοιπούς, παντοῦ καταμαρτυροῦντες αὐτοῦ καὶ συνοφαντοῦντες, ὅτι, ὁμολογήσας πρότερον ἑαυτὸν ὀθωμανόν, ἀρνεῖται νῦν πρὸς χλεύην καὶ ἐμπαιγμὸν τοῦ προφήτου αὐτῶν.

Ἀλλ’ ὁ μὲν γενναῖος οὗτος Μεγαλομάρτυς, ἔχων τὰ πνευματικὰ τῆς πίστεως ὅπλα, ὄχι μόνον δὲν ἐταράττετο παντελῶς, ἀλλὰ καὶ μεγαλοψύχως καὶ ἀφόβως ὡμολόγει τὸν Χριστὸν Θεόν του.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐκ τούτου φαίνεται ὅτι ἐπῆλθεν ἡ σύγχυσις ἐν τῷ «Νέῳ Μαρτυρολογίῳ» ἀναφέροντι μόνον τὸν Ἅγιον Σταμάτιον, διότι ὁ Ἀπόστολος Σταματίου ἐξελήφθη ὡς Σταμάτιος καὶ ἑπομένως δὲν ἀνεφέρθη ἰδιαιτέρως.