Ἑρμηνεία εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγέλιον τῆς ΚΥΡΙΑΚΗΣ τῆς ΑΠΟΚΡΕΩ (Ματθ. κε’ 31-46), ἐκ τοῦ «Κυριακοδρομίου» τοῦ Νικηφόρου Θεοτόκη, ἐλαφρῶς διεσκευασμένη κατὰ τὴν φράσιν.

Καὶ ἡ ὀνομασία τῶν Δικαίων χαροποιὸς καὶ ἔνδοξος· «εὐλογημένοι» λέγονται ὑπὸ τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ· ὁ δὲ λόγος «κληρονομήσατε» θαυμάσιος εἶναι καὶ πανέντιμος ὡς σημαίνων τὴν συγγένειαν καὶ οἰκειότητα τοῦ Θεοῦ μετὰ τῶν Δικαίων. Δὲν εἶπε «λάβετε»· διότι καὶ οἱ ξένοι λαμβάνουσι κατὰ λόγον δωρεᾶς, ἀλλὰ «κληρονομήσατε» εἶπε, διότι οἱ συγγενεῖς καὶ οἰκεῖοι κληρονομοῦσι τῶν συγγενῶν τὰ ἀγαθά. Ἀλλὰ καὶ ὁ λόγος οὗτος, «τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν Βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου», πολλὴν ἐμφανίζει τὴν ἀγαθότητα καὶ μεγαλοπρέπειαν, καθότι δεικνύει ὄχι μόνον τὴν ἄμετρον τοῦ Θεοῦ φιλανθρωπίαν, ἀλλὰ καὶ τὴν τιμὴν καὶ μεγαλειότητα τοῦ ἀνθρώπου. Διότι αὐτὴ ἡ ἀπὸ πρώτης κτίσεως κόσμου ἑτοιμασία τῆς Βασιλείας διὰ τὸν ἄνθρωπον τὶ ἄλλο σημαίνει, εἰμὴ τὴν βασιλικὴν τοῦ ἀνθρώπου ἀξίαν, καὶ τὸ ὑπερέχον πάντων τῶν ἄλλων ἐπιγείων κτισμάτων; Ἔλθετε, λέγει πρὸς τοὺς Δικαίους ὁ Κριτὴς ὁ ἐπὶ δόξης καθεζόμενος, κληρονομήσατε τὴν Βασιλείαν, ἥτις ἡτοιμάσθη διὰ σᾶς ἀπ’ ἀρχῆς «κόσμου».

Ταύτην δὲ τὴν ἀπόφασιν περὶ τῶν Δικαίων ἐκφωνήσας, προστίθησι καὶ τὸ διὰ τὶ τοιαύτην ἀπόφασιν ὑπὲρ αὐτῶν ἐποίησε. Διότι, λέγει, καὶ ἐθρέψατέ με πεινῶντα, καὶ ἐποτίσατέ με διψῶντα, καὶ ξένον ἐφιλοξενήσατέ με, καὶ ἐνεδύσατέ με γυμνόν, καὶ ἀσθενῆ με ἐπεσκέψασθε», καὶ ἐν τῇ φυλακῇ ὄντα «ἤλθετε πρός με». Σημείωσον δὲ ὅτι ταῦτα τὰ ἓξ εἴδη τῆς φιλανθρωπίας καὶ τοῦ ἐλέους ὄχι μόνον ὑλικῶς, ἀλλὰ καὶ πνευματικῶς ἐνεργοῦσιν οἱ Δίκαιοι, διὰ λόγου εὐεργετοῦντες τὰς τῶν ἀνθρώπων ψυχάς. Διότι καὶ διὰ τῆς ἠθικῆς διδασκαλίας τρέφουσι τὰς ψυχὰς τῶν ἐν τῷ λιμῷ ὄντων οὐχὶ ἄρτου, ἀλλὰ τοῦ ἀκούειν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, καὶ διὰ τῆς δογματικῆς κατηχήσεως ποτίζουσι τοὺς διψῶντας τὰ ρήματα τῆς ζωῆς καὶ τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν καὶ σωτήριον, καὶ διὰ τοῦ κηρύγματος τῆς Πίστεως συνάγουσιν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ τοὺς ξένους καὶ ἀπηλλοτριωμένους ἀπ’ αὐτῆς καὶ διὰ τῆς ἐπαγγελίας τῶν μελλόντων ἀγαθῶν ἐνδύουσι τὸ ἱμάτιον τῆς εὐφροσύνης καὶ τὸν χιτῶνα τοῦ σωτηρίου τοὺς γυμνοὺς τῶν καλῶν ἔργων καὶ διὰ τῆς συμβουλῆς αὐτῶν στερεοῦσι καὶ ἐνδυναμοῦσι τοὺς ἀσθενεῖς, βαστάζοντες τὰ τούτων ἀσθενήματα, καὶ τοὺς ἐν σκότει δὲ τῆς ἁμαρτίας κειμένους φωτίζουσι τῷ φωτὶ τῆς αὐτῶν νουθεσίας. Τί δὲ πρὸς ταῦτα ἀποκρίνονται πρὸς τὸν Κριτὴν οἱ Δίκαιοι;