ΕΙΣ ὕψος μέγα ἀνεβίβασεν ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς τὴν ἀξίαν καὶ τιμὴν τῆς τοῦ ἀνθρώπου ψυχῆς, παρέστησεν αὐτὴν τιμιωτέραν ὅλου τοῦ κοσμου, εἶπεν ὅτι οὐδὲν τῶν ἐν τῷ κόσμῳ πραγμάτων εἶναι ἰσότιμον τῆς ψυχῆς ἀντάλλαγμα. Ἀλλὰ τί ἄρά γε εἶναι ἡ τοσοῦτον πολύτιμος, ἢ νὰ εἴπωμεν ὀρθότερον, ἡ πανυπέρτιμος καὶ ἀτίμητος ψυχή; Πόθεν παρήχθη; Ποία ἡ οὐσία καὶ φύσις αὐτῆς; Πόσος ὁ τῆς διαρκείας αὐτῆς καιρός;

Πολλοὶ τῶν παλαιῶν εἰδωλολατρῶν πολλὰ ἐκοπίασαν, ἵνα ταῦτα κατανοήσωσιν· ἀλλὰ μὴ ἔχοντες τὸ φῶς τῆς θείας ἀποκαλύψεως ὁδηγὸν τοῦ κόπου αὐτῶν, ματαίως ἐκοπίασαν. Τούτων ἄλλοι μὲν διὰ τοῦ φωτὸς τῆς φύσεως ἀνέβησαν ἕως εἴς τινα βαθμὸν κατανοήσεως, ἔπειτα μὴ δυνάμενον τὸ φῶς ἐκεῖνο νὰ ἐκταθῇ εἰς τὰ ὑψηλότερα, ἐγκατέλιπεν αὐτούς. Ὅθεν ἔπεσον εἰς παράλογα σφάλματα. Ἄλλοι δέ, ἢ μὴ φωτισθέντες ὅσον ἀναγκαῖον ἢ ἐναντιούμενοι καὶ εἰς τὸ φῶς τῆς φύσως, οὕτως ἐλάλησαν περὶ ψυχῆς, ὡς νὰ ἦσαν μωροὶ καὶ ἀσύνετοι. Ἐκ τούτου σχεδὸν ὅσοι ἐθνικοὶ φιλόσοφοι, τόσαι καὶ αἱ περὶ ψυχῆς γνῶμαι. Ὁ μὲν Κικέρων ἔλεγεν, ὅτι ἡ ψυχὴ ἐκ Θεοῦ ἐδόθη, ὁ δὲ Ἐπίκτητος, ὁ Σενέκας, ὁ Μάρκος, ὁ Ἀντωνῖνος ὅτι εἶναι μέρος τῆς θείας οὐσίας, οἱ δὲ Ἐπικούρειοι ὅτι εἶναι ποιότης. Ὁ μὲν Θαλῆς ἐνόμιζεν αὐτὴν φύσιν ἐν ἑαυτῇ διὰ παντὸς κινουμένην, ὁ δὲ Πυθαγόρας ἀριθμὸν αὐτοκίνητον, ὁ Πλάτων οὐσίαν πνευματικὴν δι’ ἁρμονικοῦ ἀριθμοῦ κινουμένην, ὁ Ἀριστοτέλης ἐντελέχειαν, ὁ Δικαίαρχος ἁρμονίαν καὶ συμφωνίαν τῶν τεσσάρων στοιχείων, ὁ Ἀσκληπιάδης ὁ ἰατρὸς κοινὴν πασῶν ὁμοῦ τῶν αἰσθήσεων ἐνέργειαν, ὁ Ἠράκλειτος ἀναθυμίασιν, ὁ Ἐμπεδοκλῆς σύνθεσιν πάντων τῶν στοιχείων, ὁ μὲν Δημόκριτος καὶ ὁ Λεύκιππος ἐκ πυρὸς πεποιημένην, ὁ δὲ Ἐπίχαρμος ἐκ τοῦ ἡλίου, ὁ Ἵππων ἐξ ὕδατος, ὁ δὲ Ξενοφάνης ἐξ ὕδατος καὶ γῆς. Ὁ μὲν Κρίτιος ἔλεγεν, ὅτι ἡ ψυχὴ εἶναι τὸ αἷμα, ὁ δὲ Ἱπποκράτης πνεῦμα ἐν ὅλῳ τῷ σώματι ἐφηπλωμένον καὶ ὁ Κριτόλαος πέμπτη οὐσία.

Πάντες, ὡς ἀκούετε, ἀσύμφωνοι ἦσαν περὶ τῆς ἀρχῆς καὶ φύσεως τῆς ψυχῆς· ἔλεγον δὲ περὶ αὐτῆς ἀναπόδεικτα, ἀκατάστατα, παράλογα, ἄτοπα. Ἦσαν ὅμως, πλὴν τῶν θνητοψύχων Ἐπικουρείων, πάντες οἱ λοιποὶ σύμφωνοι περὶ τοῦ ὅτι ἡ ψυχὴ διαμένει ζῶσα καὶ μετὰ θάνατον, ἤτοι περὶ τοῦ ὅτι ἡ ψυχὴ εἶναι ἀθάνατος. Μαρτυρεῖ τοῦτο ἡ διδασκαλία τοῦ Πυθαγόρου καὶ τοῦ Πλάτωνος, ἡ περὶ τῆς μετεμψυχώσεως, τουτέστι τῆς ἀπὸ σώματος εἰς σῶμα μεταβάσεως τῆς ψυχῆς καὶ τελευταῖον τῆς ἑνώσεως αὐτῆς μετὰ τοῦ Θεοῦ.