ΚΑΘΩΣ ἀναρίθμητον εἶναι τὸ πλῆθος τῶν ἁμαρτημάτων, οὕτως ἀμέτρητος εἶναι καὶ τῶν ἀρετῶν ὁ ἀριθμός· ὅστις φύγῃ πᾶσαν ἁμαρτίαν, κατορθώσῃ δὲ πᾶσαν ἀρετήν, ἐκεῖνος εἶναι ὁ ἀληθινὸς ἀγωνιστὴς καὶ ἄξιος κληρονόμος τῆς ἐπουρανίου Βασιλείας. Πάσης δὲ ἁμαρτίας ἡ φυγή, καθὼς καὶ πάσης ἀρετῆς ἡ κατόρθωσις, ἔχει ἴδιον κόπον καὶ δυσκολίαν καὶ ἀγῶνα. Ἄλλον κόπον δοκιμάζεις διὰ νὰ φύγῃς τὴν κοιλιοδουλίαν, καὶ ἄλλον διὰ νὰ ἀποστραφῇς τὴν ἀσέλγειαν· ἄλλην δυσκολίαν διὰ νὰ καταργήσῃς τοῦ νοός σου τὴν ὑπερηφάνειαν, καὶ ἄλλην διὰ νὰ ἐκριζώσῃς τὸ μῖσος ἐκ τῆς καρδίας σου. Ὁμοίως ἄλλος ἀγὼν πρόκειται εἰς σέ, διὰ νὰ κατασταθῇς πρᾷος καὶ ἀνεξίκακος, καὶ ἀλλος διὰ νὰ ἀναδειχθῇς νῆστις καὶ σώφρων· ἄλλος ἀγὼν διὰ νὰ στερεωθῇ εἰς τὴν ἀρετὴν τῆς ἀγάπης, καὶ ἄλλος διὰ νὰ καταφρονήσῃς πᾶσαν τοῦ κόσμου τὴν ματαιότητα.
Ἐκ τούτου φανερὸν τυγχάνει, ὅτι πολλοί, μᾶλλον δὲ ἄμετροι εἶναι οἱ ὑπὲρ τῆς σωτηρίας ἡμῶν ἀγῶνες. Διὰ τί λοιπὸν ὁ Παῦλος δὲν εἶπε πληθυντικῶς «τοὺς προκειμένους ἡμῖν ἀγῶνας», ἀλλ’ εἶπεν ἑνικῶς «τὸν προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα»; (Ἑβρ. ιβ’ 1). Τοιουτοτρόπως ὡμίλησε πρῶτον μὲν διὰ νὰ διδάξῃ, ὅτι πάντες οἱ κατὰ τῆς ἁμαρτίας καὶ οἱ ὑπὲρ τῆς ἀρετῆς ἀγῶνες εἰς ἕνα περιέχονται ἀγῶνα, τὸν ὑπὲρ τῆς ψυχικῆς ἡμῶν σωτηρίας· δεύτερον δέ, διὰ νὰ φανερώσῃ ὅτι εἰς τὸν καθένα πρόκειται ἴδιος κατ’ ἐξοχὴν ἀγών, ἵνα δι’ αὐτοῦ, ἐὰν θέλῃ, ἀγωνισθῇ καὶ ἀφοῦ νικήσῃ, λάβῃ τὸν στέφανον τῆς θείας μακαριότητος. Βλέπομεν δὲ περὶ τούτου πολλὰ παραδείγματα.
Εἰς τὸν Ἰωσὴφ πρόκειται τὸ περὶ σωφροσύνης ἀγωνιστήριον ἡ μὲν Αἰγυπτία εἶναι κυρία καὶ δέσποινα εἰς τὸν οἶκον τοῦ Πετεφρῆ, ὁ δὲ Ἰωσὴφ δοῦλος αὐτῆς ἀγορασμένος· αὐτὴ ἀναίσχυντος καὶ ἀκρατής, ἐκεῖνος καὶ ἀκμαῖος καὶ εἰς αὐτὸ τὸ ἄνθος τῆς νεότητος αὑτοῦ. Ἐκείνη προσκαλεῖ αὐτόν· «Κοιμήθητι μετ’ ἐμοῦ» (Γεν. λθ’ 7) λέγει· ἡ κυρία παρακαλεῖ τὸν δοῦλον· ὢ πόσον ἰσχυρὸν ὅπλον τῆς κυρίας ἡ ἱκεσία! Ὁ δὲ δοῦλος νέος καὶ εὔρωστος, ὢ πόσον ἐξάπτει ἡ νεότης τὸ πῦρ τῆς ἐπιθυμίας! Ἀλλ’ ὁ Ἰωσὴφ διαμένει ἄτρωτος καὶ ἄφλεκτος διὰ τῆς δυνάμεως τοῦ φόβου τοῦ Θεοῦ· «Καὶ πῶς ποιήσω», ἀποκρίνεται πρὸς τὴν κυρίαν αὐτοῦ τὴν προσκαλοῦσαν αὐτὸν πρὸς τὴν ἁμαρτίαν, «καὶ πῶς ποιήσω τὸ ρῆμα τὸ πονηρὸν τοῦτο καὶ ἁμαρτήσομαι ἐναντίον τοῦ Θεοῦ;» (Αὐτ. 9).
Ὦ τόλμη ἁγία, ὦ ἀνυποταξία θεάρεστος! Εἰς πάντα τὰ ἄλλα ὑπήκοος εἰς τὴν κυρίαν αὐτοῦ, εἰς τὸ ἔργον τῆς ἁμαρτίας παντελῶς ἀνυπότακτος. Ἐκείνη εἰς μίαν τῶν ἡμερῶν, ἰδοῦσα ὅτι οὐδεὶς ἦτο εἰς τὸν οἶκον αὐτῆς, ἁρπάζει αὐτὸν ἀπὸ τοῦ ἐνδύματος καὶ σύρει καὶ βιάζει αὐτὸν πρὸς τὴν ἁμαρτίαν.