Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς ΝΙΚΟΛΑΟΣ ὁ παντοπώλης, ὁ ἐν Κωνσταντινουπόλει μαρτυρήσας ἐν ἔτει ͵αχοβ’ (1672), ἡμέρᾳ Δευτέρᾳ, ξίφει τελειοῦται.

μετὰ ταῦτα δὲ ὅστις ἤθελεν, ἔδιδεν ἕν φλωρίον καὶ ἔβαφε μετὰ πίστεως τὸ μανδήλιόν του εἰς τὸ αἷμα τοῦ Μάρτυρος, ἐκεῖ ὅπου τὸν ἀπέτεμον, καὶ ὅ,τι δήποτε νόσημα καὶ ἂν εἶχεν, ὢ τοῦ θαύματος! ἐλάμβανε τὴν ὑγείαν του· εὐλαβὴς δέ τις λαβὼν τὸ μανδήλιον δι’ οὗ εἶχον δεδεμένους τοὺς ὀφθαλμοὺς τοῦ Μάρτυρος, κατὰ τὴν ἀποκεφάλισίν του, ὡς εἶναι συνήθεια, καὶ βαλὼν αὐτὸ ἐπάνω εἰς ἄνθρωπον ἔχοντα θέρμην πολυκαιρινήν, ἰάτρευσε παρευθὺς τὸν νοσοῦντα διὰ τῆς χάριτός του.

Μετ’ ὀλίγον ἔκαμον τὴν ἀνακομιδὴν τοῦ ἁγίου λειψάνου τοῦ Μάρτυρος, καὶ ἐπῆραν τὴν ἁγίαν αὐτοῦ κάραν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Παναγίας, ἥτις ὀνομάζεται Κοντοσκάλι· ἔτυχε δὲ καὶ ἦτο ἐκεῖ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν ὁ Σύγκελλος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, ὀνόματι Γρηγόριος, ἐκ τῆς τοῦ Ἁγιωνύμου Ὄρους Μονῆς τοῦ Ξηροποτάμου, ἄνθρωπος σοφώτατος καὶ ἐνάρετος, τὸν ὁποῖον ὑπερηγάπα ὁ Πατριάρχης. Οὗτος ἐζήτησε τὴν κάραν τοῦ Μάρτυρος ἀπὸ τοὺς Χριστιανούς, διὰ νὰ τὴν φέρῃ εἰς τὸ Μοναστήριόν του, καὶ τοῦ τὴν ἔδωσαν· πλὴν πάλιν τὴν εἶχεν ἐκεῖ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν διὰ ἁγιασμὸν καὶ εὐλάβειαν τῶν προσερχομένων Χριστιανῶν· μετὰ δὲ τὸν θάνατον τοῦ Συγγέλλου, τὴν ἐπῆραν οἱ ἐπίτροποι τῆς Ἐκκλησίας, ὁμοῦ καὶ ἄλλα δύο μέρη ἅγια λείψανα ἔλαβεν ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης· οἱ δὲ Πατέρες τῆς Μονῆς τοῦ Ξηροποτάμου ἐπῆγαν διὰ τὴν κληρονομίαν τὸ Συγκέλλου, ἀλλὰ δὲν κατώρθωσαν τίποτε. Ἐπὶ τέλους μετὰ πολλοῦ κόπου ὕστερον ἄλλοι Πατέρες ἔλαβον τὰ ἅγια λείψανα παρὰ τοῦ Πατριάρχου. Τὴν δὲ ἁγίαν κάραν τοῦ Μάρτυρος ἀπεφάσισεν ὅλη ἡ συνοικία νὰ τὴν παραδώσῃ, ἀλλ’ ἄρχων τις, ἐπίτροπος τῆς Ἐκκλησίας πρῶτος, δὲν τὴν ἄφηνε, λέγων ὅτι ἔχουσιν εἰς τὸ Μοναστήριον οἱ Πατέρες καὶ ἄλλα πολλὰ ἅγια λείψανα, ἡμεῖς δὲ ἔχομεν περισσοτέραν ἀπὸ ἐκείνους ἀνάγκην νὰ τὴν ἔχωμεν ἐνταῦθα.

Ἐπικραίνοντο λοιπὸν οἱ πτωχοὶ Πατέρες, πλὴν εἶχον τὴν ἐλπίδα εἰς τὸν Θεὸν καὶ εἰς τὸν Ἅγιον· τὸ δὲ πρωΐ, ὢ τοῦ θαύματος! ἐκτύπησεν ἡ πανώλης τὸν ἄρχοντα ἐκεῖνον, καὶ στείλας κράζει τοὺς Πατέρας, καὶ εὐθὺς ἔγινεν ὑγιὴς μετὰ τὸν ψαλέντα ἁγιασμόν, οἱ δὲ τοῦ ἐζήτησαν τὴν ἁγίαν κάραν, ἀλλὰ ματαίως· ὅθεν τὸν ἐκτύπησε καὶ δεύτερον ἡ πανώλης, καὶ πάλιν δὲν ἀπέδωκε τὴν ἁγίαν κάραν· ἑσπέρας δὲ γενομένης φαίνεται ὁ Ἅγιος εἰς τὸν ὕπνον τοῦ προηγουμένου παπᾶ Μακαρίου ὡς ἓν παιδίον νέον, ὀλίγον ξανθόν, καὶ τοῦ λέγει· «Αὔριον λαμβάνεις ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον ποθεῖς, Πάτερ»·