Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς ΝΙΚΟΛΑΟΣ ὁ παντοπώλης, ὁ ἐν Κωνσταντινουπόλει μαρτυρήσας ἐν ἔτει ͵αχοβ’ (1672), ἡμέρᾳ Δευτέρᾳ, ξίφει τελειοῦται.

Ἐκεῖσε δὲ ἐρχόμενος ὁ Μάρτυς ἦτο ὅλος χαρά, χωρὶς ποσῶς νὰ δειλιάσῃ τὸν θάνατον, καὶ θαῦμα μέγα ἔδιδεν εἰς τοὺς παρόντας καὶ βλέποντας τὴν αὐτοῦ προθυμίαν, ἐπειδὴ ἤστραπτε τὸ πρόσωπόν του ἀπὸ τὴν ἔνδοθεν φαιδρότητα τῆς ψυχῆς του, ὥς ποτε καὶ τοῦ Πρωτομάρτυρος Στεφάνου· ἀληθῶς δὲ ἐφαίνετο ὅτι εἰς γάμον μετέβαινε καὶ ὄχι εἰς θάνατον· τόσον ἦτο ὅλος ἠλλοιωμένος· τόσον ἐπόθει καὶ ἐδίψα τὸν ὑπὲρ Χρισιοῦ θάνατον, ὡς ἡ Δαβιτικὴ ἐκείνη ἔλαφος τρέχει διψῶσα εἰς τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων διότι εἶχε τὸ πῦρ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ εἰς τὴν καρδίαν, ἀπὸ τὸ ὁποῖον ἀναφλεγόμενος ἔκραζε καὶ αὐτὸς κατὰ τὸν Παῦλον· «Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ, θλίψις; ἢ στενοχωρία; ἢ λιμός; ἢ διωγμός; ἢ γυμνότης; ἢ μάχαιρα;».

Ὅτε λοιπὸν ἔφθασαν εἰς τὸν ὡρισμένον τόπον ἔκλινεν ὁ μακάριος Νικόλαος τὰ γόνατα καὶ ὅσον ἠδύνατο ἐξήπλωσε τὸν λαιμόν του, διὰ νὰ τὸν ἀποκεφαλίσῃ ὁ δήμιος εὐκόλως καὶ ταχέως· προσευχόμενος δὲ ἀπετμήθη τὴν μακαρίαν αὐτοῦ κεφαλὴν εἰς τὰς κγ’ (23) Σεπτεμβρίου, ἡμέραν Δευτέραν, ἐν ἔτει ͵αχοβ’ (1672) καὶ ἔλαβε τοῦ Μαρτυρίου τὸν στέφανον. Καὶ ἡ μὲν ἁγία καὶ καθαρὰ καὶ ἄμωμος αὐτοῦ ψυχὴ ἀνέβη εἰς τὰ οὐράνια εὐπαρρησίαστος, ὅλη φῶς οὐράνιον ἀπαστράπτουσα, ὅλη ἀκτῖνας ἀστραποηλιοχρυσομαργαροφαιδροειδεῖς ἐκπέμπουσα, ὅλη στεφανηφόρος καὶ συνοδευομένη ὑπὸ ταγμάτων τῶν Ἁγίων Ἀγγέλων καὶ τῶν Μαρτύρων, ἔνθα καὶ ἀπολαμβάνει τρανότατα τὸ φῶς τῆς Ἁγίας Τριάδος· ἡ δὲ θεία Χάρις ἔμεινεν εἰς τὸ ἅγιον αὐτοῦ καὶ σεβάσμιον λείψανον· δι’ ὃ καὶ ἔβλεπον ἅπαντες ὁλοφάνερα φῶς θεῖον, ὅπερ κατέβαινεν ἐπάνω εἰς αὐτὸ οὐρανόθεν ἐπὶ τρεῖς ὁλοκλήρους νύκτας, ὑπὸ τοῦ ὁποίου καταυγαζόμενον ἐφαίνετο τὸ μαρτυρικὸν ἐκεῖνο λείψανον ὅλον φῶς. Καὶ οἱ μὲν Χριστιανοὶ βλέποντες αὐτὸ ἔχαιρον καὶ ἠγαλλιῶντο οἱ δὲ Ἀγαρηνοὶ διεπρίοντο τὰς καρδίας, καὶ βουλόμενοι νὰ συσκιάσωσι τὸ θαῦμα ἔλεγον· «Ἡμεῖς τὸν ἐκόψαμεν, καὶ ὁ Θεὸς ἔρριψε πῦρ καὶ τὸν καίει».

Βλέποντες οἱ Χριστιανοὶ τὸ ἅγιον ἐκεῖνο φῶς, ηὐλαβήθησαν καὶ ἐπῆγαν τινὲς ἐξ αὐτῶν εἰς τὸν κριτὴν καὶ ἔδωκαν εἰς αὐτὸν ἱκανὰ ἀργύρια, ἐπῆραν δὲ τὸ ἄγιον λείψανον καὶ μετὰ μεγάλης παρουσίας μετακομίσαντες ἔθαψαν εἰς τὸ Μοναστήριον τῆς Παναγίας, τὸ ὁποῖον ὀνομάζεται Χάλκη·