Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος νέος Ὁσιομάρτυς ΜΑΚΑΡΙΟΣ, ὁ ἐκ Κίου μὲν τῆς Βιθυνίας καταγόμενος, ἐν Προύσῃ δὲ μαρτυρήσας κατὰ τὸ ἔτος ᾳφϟ’ (1590), λιθοβοληθεὶς πρότερον, ὕστερον ξίφει τελειοῦται.

ΜΑΚΑΡΙΟΣ ὁ νέος Ὁσιομάρτυς τοῦ Χριστοῦ ἦτο ἀπὸ μίαν πόλιν τῶν Βιθυνῶν καλουμένην Κίον, εἶχε δὲ ὀνομασθῆ κατὰ τὸ θεῖον Βάπτισμα Μανουήλ. Ὁ πατήρ του ὠνομάζετο Πέτρος καὶ ἡ μήτηρ του Ἀνθοῦσα, οἱ ὁποῖοι ἔδωσαν τὸν Ἅγιον εἰς ἕνα ράπτην εὐσεβῆ νὰ μανθάνῃ τὴν ραπτικὴν τέχνην, ὄχι δὲ μόνον τὴν τέχνην ἐμάνθανε παρ’ αὐτοῦ, ἀλλὰ ἐδιδάσκετο καὶ τὴν εὐσέβειαν. Ὅτε δὲ ἦτο ὁ Ἅγιος δεκαοκτὼ ἐτῶν, ἠρνήθη ὁ πατήρ του αὐτοθελήτως (φεῦ!) τὴν τοῦ Χριστοῦ πίστιν, καὶ ἐπίστευσεν εἰς τὴν τῶν Ἀγαρηνῶν, καὶ διὰ νὰ ἔχῃ περισσοτέραν τιμὴν ἐπῆγε καὶ ἐκάθησεν εἰς τὴν Προῦσαν, διότι ἐκεῖ εὑρίσκοντο πολλοὶ Ἀγαρηνοί, ὁ δὲ Μανουὴλ παρέμεινε μὲ τὸν διδάσκαλόν του πιστὸς εἰς τὴν εὐσέβειαν.

Ἐπειδὴ ὅμως ὁ εὐλογημένος Μάρτυς ἦτο καλοπροαίρετος, ᾠκονόμησεν ὁ τὰ πάντα προγνωρίζων Θεὸς καὶ ἀπεστάλη μίαν φορὰν εἰς Προῦσαν διὰ νὰ ἀγοράσῃ τὰ τῆς τέχνης του ἁρμόδια, εὑρὼν δὲ αὐτὸν ὁ ἀσεβέστατος πατήρ του εἰς τὴν ἀγορὰν τὸν ἔσυρε βιαίως εἰς τὸ κριτήριον, λέγων, ὅτι τὸν καιρὸν κατὰ τὸν ὁποῖον ἐπίστευσεν αὐτὸς εἰς τὴν θρησκείαν τῶν Ἀγαρηνῶν, ὑπεσχέθη καὶ αὐτὸς ὁ υἱός του νὰ ἔλθῃ εἰς τὴν τῶν Ἀγαρηνῶν πίστιν. Ὁ δὲ Ἅγιος, μένων πιστὸς εἰς τὴν εὐσέβειαν, ἠναντιοῦτο λέγων ὅτι ποτὲ δὲν ἔδωσε τοιαύτην ὑπόσχεσιν. Οἱ Ἀγαρηνοὶ ὅμως, βιάζοντες αὐτὸν καὶ δέροντες, τὸν περιέτεμον παρὰ τὴν θέλησίν του. Ὁ δὲ Μανουήλ, ὀλίγας ἡμέρας μετὰ τὴν ἀκούσιον περιτομήν του, ἔφυγε κρυφίως ἀπὸ τὴν Προῦσαν καὶ ἐπῆγεν εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος, ἐρευνήσας δὲ ὅλα τὰ Μοναστήρια καὶ τὰς Σκήτας, εὑρῆκεν εἰς τὴν Σκήτην τῆς Ἁγίας Ἄννης ἐνάρετόν τινα Μοναχόν, καὶ ἔγινεν εἰς αὐτὸν ὑποτακτικός, οὗτος δὲ τὸν ἐνέδυσε τὸ Ἅγιον Σχῆμα μετονομάσας αὐτὸν Μακάριον. Τίς δὲ δύναται νὰ ἀπαριθμήσῃ ἔκτοτε τοὺς ἀγῶνας, τὰς σκληραγωγίας καὶ τὴν ἄκραν ὑπακοήν, τὴν ὁποίαν εἶχε πρὸς τὸν Γέροντά του; Νομίζων δὲ τὸν ἑαυτόν του ἀρνητὴν τοῦ Χριστοῦ, ἐθρήνει καὶ αὐτὸς ὡς ὁ Πέτρος καὶ ἄφθονα ἐξέχεε καθημερινῶς δάκρυα.

Ἀφ’ οὗ ἔκαμε δώδεκα χρόνους εἰς τὴν Σκήτην, ἐζήτησεν ἄδειαν ἀπὸ τὸν Γέροντά του νὰ ὑπάγῃ εἰς τὴν Προῦσαν, ἐκεῖ ὅπου ἔλαβε τὴν ἀκούσιον περιτομήν, ἐκεῖ δὲ νὰ φανῇ Χριστιανὸς καὶ νὰ ὁμολογήσῃ τὸν Χριστὸν Θεὸν ἀληθινόν, καὶ νὰ χύσῃ τὸ αἷμά του. Ὁ δὲ Γέρων τὸν ἠμπόδιζε, λέγων ὅτι ἡ μετάνοια τὰ ἐξαλείφει ὅλα, ἔχουσα τὴν δύναμιν τοῦ θείου Βαπτίσματος·