Τῇ ΚΓ’ (23ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου καὶ πρώτου Ἐπισκόπου τῶν Ἱεροσολύμων ΙΑΚΩΒΟΥ τοῦ Ἀδελφοθέου.

Δὲν ἦτο εἰς αὐτὸν οὐδεμία διαφορὰ ἡμέρας τε καὶ νυκτός, ἀλλὰ καὶ τὴν νύκτα ἐποίει ἔργα φωτὸς ἄξια καὶ τὴν ἡμέραν πολλάκις διήρχετο τὴν ζωὴν μὲ ἡσυχίαν εἰς προσευχὴν ἀτάραχος, ἠγαπημένος ἀπὸ τοὺς συγγενεῖς καὶ φίλους του καὶ ἀπὸ τοὺς ξένους καὶ ἀλλοτρίους εὐλαβούμενος, διότι ἦτο τοσαύτη ἡ ἀρετή του, ὥστε ὄχι μόνον οἱ εὐσεβεῖς καὶ φίλοι του, ἀλλὰ καὶ οἱ Ἕλληνες ἐτίμων αὐτὸν καὶ τὸν εἶχον εἰς τοσαύτην εὐλάβειαν, ὥστε τινὲς ἀπ’ ἐκείνους ἔχουσιν εἰς τὰ συγγράμματά των τὰς ἀρετάς του καὶ τὸν ἐπαινοῦσιν ὡς δίκαιον· ἀλλὰ καὶ μεγάλην εἶχεν ἡ πόλις τὴν θλῖψιν καὶ τὴν συμφοράν, ὁπόταν συνέβη τὸ μῖσος ἐκεῖνο τὸ ἄδικον· καὶ μαρτυρεῖ τὸν λόγον μου ὁ Ἰώσηπος εἰς τὸ εἰκοστὸν τῆς ἀρχαιολογίας σύγγραμμα, ἀλλὰ ἂς εἴπωμεν καὶ τὰς λοιπὰς ἀρετὰς τοῦ Ἀποστόλου μὲ βραχύτητα.

Μετὰ τὴν ἐνανθρώπησιν τοῦ Δεσπότου ἐγένετο τῶν Ἱεροσολύμων Ἐπίσκοπος ὁ μέγας οὗτος Ἰάκωβος, ὅστις εἶχεν ἀληθῶς τὰς δύο ἀρετάς, αἵτινες ἄγουσι τὸν ἄνθρωπον εἰς τελείωσιν, θεωρίαν, δηλαδή, καὶ πρᾶξιν, ἀπὸ τὰς ὁποίας καὶ αἱ ἄλλαι ἀρεταὶ ἐνδυναμοῦνται· ἂς ἐξετάσωμεν λοιπὸν πρῶτον τὴν θεωρίαν, ἥτις ἀναβιβάζει πρὸς τὸν Θεὸν τὸν ταπεινὸν ἄνθρωπον. Ὁ Ἐπίσκοπος πρέπει νὰ ἔχῃ τὸ θεωρητικὸν πρότερον, καίτοι τινὲς λέγουσιν ὅτι τὸ πρακτικὸν εἶναι τοῦ θεωρητικοῦ ἐπίβασις. Ἀπὸ τὴν ἀρχὴν λοιπὸν τῆς Καθολικῆς Ἐπιστολῆς τοῦ Ἀποστόλου τούτου φαίνεται, ὅτι οὗτος ἦτο θεωρητικός, ταπεινὸς καὶ μέτριος· διότι ὑπογράφεται ἐν αὐτῇ «Ἰάκωβος, Θεοῦ καὶ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ δοῦλος» καὶ τὰ λοιπά, ἀπὸ τὰ ὁποῖα γνωρίζεται ἡ μεγάλη του ταπείνωσις, ἐπειδὴ δὲν λέγει κἂν ἕνα ἀπὸ τὰ τρία του μεγαλεῖα καὶ ἀξιώματα, τὰ ὁποῖα εἶχεν, Ἐπίσκοπος ἢ Ἀπόστολος ἢ Ἀδελφόθεος, καθὼς ὁ Παῦλος πρὸς Γαλάτας τὸν ἐμαρτύρησεν, ἀλλὰ γράφει τὸ ταπεινότερον, δοῦλον Θεοῦ ἑαυτὸν ὀνομάζων, μιμούμενος εἰς τὴν μετριότητα τὸν Διδάσκαλον. Γνωρίζων δὲ ὡς θεωρητικὸς καὶ πάνσοφος, ὅτι ἡ θλῖψις φέρει πρὸς ἀρετὴν τὸν ἄνθρωπον καὶ τὸν ἀναβιβάζει πρὸς τὸν Θεὸν μὲ τὴν κακοπάθειαν, παρακινεῖ τοὺς πιστοὺς πρὸς ὑπομονήν, λέγων ταῦτα· «Ὅταν περιπέσητε εἰς διαφόρους πειρασμούς ἀδελφοί μου, χαίρετε [2], ὅτι μακάριος ὅποιος ὑπομείνῃ πειρασμούς, διότι αὐτὸς δόκιμος γενόμενος, θέλει λάβει τὸν στέφανον τῆς ζωῆς» [3].


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ δὲ θεῖος Ἱερώνυμος εἰς τὸ Κατὰ Ἐλβιδίου (κεφ. θʹ) καὶ εἰς τὸν Ματθαῖον λέγει, ὅτι ὁ Ἰωσὴφ ἐπέρασε τὴν ζωήν του ὅλην παρθένος καὶ αὕτη ἡ δόξα ἐπικρατεῖ τὴν σήμερον παρὰ τοῖς δυτικοῖς.

[2] «Πᾶσαν χαρὰν ἡγήσασθε, ἀδελφοί μου, ὅταν πειρασμοῖς περιπέσητε ποικίλοις» (Ἰακ. αʹ 2).

[3] «Μακάριος ἀνὴρ ὃς ὑπομένει πειρασμόν· ὅτι δόκιμος γενόμενος λήψεται τὸν στέφανον τῆς ζωῆς» (Ἰακ. αʹ 12).

[4] «Ἡ γὰρ κρίσις ἀνέλεος τῷ μὴ ποιήσαντι ἔλεος· κατακαυχᾶται ἔλεος κρίσεως» (Ἰακ. βʹ 13).

[5] «Ἀπεκρίθη Ἰάκωβος λέγων … διὸ ἐγὼ κρίνω μὴ παρενοχλεῖν τοῖς ἀπὸ τῶν ἐθνῶν ἐπιστρέφουσιν ἐπὶ τὸν Θεόν, ἀλλ’ ἐπιστεῖλαι αὐτοῖς τοῦ ἀπέχεσθαι ἀπὸ τῶν ἀλισγημάτων τῶν εἰδώλων καὶ τῆς πορνείας καὶ τοῦ πνικτοῦ καὶ τοῦ αἵματος» (Πράξ. ιεʹ 13 καὶ 19-20).

[6] «Τῇ δὲ ἐπιούσῃ εἰσῄει ὁ Παῦλος σὺν ἡμῖν πρὸς Ἰάκωβον, πάντες τε παρεγένοντο οἱ πρεσβύτεροι· καὶ ἀσπασάμενος αὐτοὺς ἐξηγεῖτο καθ’ ἓν ἕκαστον ὧν ἐποίησεν ὁ Θεὸς ἐν τοῖς ἔθνεσι διὰ τῆς διακονίας αὐτοῦ· οἱ δὲ ἀκούσαντες ἐδόξαζον τὸν Κύριον» (Πράξ. καʹ 18-20).