ΦΙΛΟΘΕΟΣ, τὸ θεῖον τοῦτο καὶ θαυμάσιον φυτόν, ἀνέθαλε κατὰ τὸν ΙΔ’ αἰῶνα εἰς τὴν Χρυσόπολιν τῆς Μακεδονίας [1], οἱ δὲ γονεῖς του ἦσαν ἀπὸ ἐπαρχίαν τινὰ τῆς Ἀσίας, ἐκ πόλεως Ἐλατείας, διὰ δὲ τὸν φόβον τῶν Ἀγαρηνῶν ἔφυγαν ἀπὸ τὴν πατρίδα των καὶ ἐπῆγαν εἰς τὴν Χρυσόπολιν, εἰς τὴν ὁποίαν ἐτελεύτησεν ὁ πατὴρ αὐτοῦ, ἀφ’ οὗ ἐγέννησε δύο παῖδας, οἱ ὁποῖοι ἔμειναν ἐκεῖ εἰς τὴν ἀλλοτρίαν γῆν μὲ τὴν μητέρα των, κακουχούμενοι καὶ ὀνειδιζόμενοι ἀπὸ τοὺς γείτονας, ὡς ξένοι καὶ πάροικοι, ἐπειδὴ δὲν εἶχον συγγενῆ τινα ἀπὸ τὸν πατέρα ἢ τὴν μητέρα των, εἰμὴ μόνον τὴν θείαν βοήθειαν, καὶ πολλάκις ἐμοιρολόγουν τὴν τύχην των ἡ μὲν γυνὴ τὴν χηρείαν, οἱ δὲ παῖδες τὴν ὀρφανίαν ὀλοφυρόμενοι.
Τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἦλθε πρόσταγμα νὰ συνάξωσι τοὺς παῖδας καθὼς εἶχον συνήθειαν οἱ Ἀγαρηνοί. Ὅθεν πολλοὶ παῖδες τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν ἔγιναν (φεῦ!) ἀντὶ υἱοὶ Θεοῦ, τέκνα τοῦ ἀντιχρίστου. Μετὰ τούτων ἔλαβον καὶ τὰ δύο ὀρφανὰ παιδία τῆς γυναικὸς καὶ τὰ ἔφεραν εἰς τὸν Ἀμηρᾶν, ὁ ὁποῖος τὰ ἐφυλάκισεν εἰς τὸ δεσμωτήριον. Καὶ δὲν ἦτο μὲν τάξις νὰ λάβωσι καὶ τὰ δύο ἀδέλφια, διότι μόνον ὅστις εἶχεν ἓξ ἢ δέκα παῖδας ἔδιδεν ἕνα, ἀλλὰ ἡ γυνὴ ἦτο χήρα καὶ ξένη καὶ δὲν εἶχε βοηθόν τινα, διὰ τοῦτο ἔλαβον καὶ τὰ δύο οἱ Τοῦρκοι. Ὅθεν ἔμενεν ἡ ταλαίπωρος κλαίουσα καθ’ ἑκάστην ἀπαρηγόρητα τὴν τῶν παίδων στέρησιν καὶ τοῦ ἀνδρὸς τὴν χηρείαν, τὴν ξενίαν καὶ ἀπορίαν της, ἄλλην παρηγορίαν μὴ ἔχουσα ἡ πολυώδυνος εἰμὴ μόνον τὴν ἐλπίδα της εἰς τὴν παντοδύναμον καὶ οὐράνιον βασίλισσαν, τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον καὶ Ἀειπαρθένον Μαρίαν, τὴν ὁποίαν πολλάκις παρεκάλει μὲ θερμότατα δάκρυα νὰ ποιήσῃ ἔλεος εἰς τὰ τέκνα της, νὰ τὰ λυτρώσῃ ἀπὸ τὰς χεῖρας τῶν ἀσεβῶν, νὰ μὴ ἀπολέσωσι τὴν ψυχήν των, εὑρισκόμενα αἰχμάλωτα.
Ἐπειδὴ λοιπὸν ἐδέετο ἡ ἄχαρις ἐκείνη καὶ πολυώδυνος μήτηρ μετ’ εὐλαβείας καὶ πίστεως καὶ ἡ αἴτησις ἦτο εὔλογος, ἐπήκουσεν ἡ παντοδύναμος Δέσποινα, ὡς ἐλεήμων καὶ εὔσπλαγχνος, καὶ ἐλύτρωσεν ἀπὸ τὰ δεσμὰ τὰ ἀγαπημένα τέκνα της μὲ τοιοῦτον τρόπον θαυμασιώτατα· ἤτοι ἐφάνη πρὸς αὐτὰ νύκτα τινὰ ἡ Θεοτόκος μὲ τὴν μορφὴν τῆς μητρὸς αὐτῶν, καὶ εἶπεν εἰς αὐτὰ εἰς τὸ δεσμωτήριον· «Ἐγέρθητε, ἠγαπημένα μου τέκνα, καὶ ἀκολουθεῖτε μοι».